Kerstvoorstelling over branden ‘t Zandt
De Jongen met de Zwavelstokjes in premièrehttp://www.groningergezinsbode.nl/profile/redactiegroningergezinsbode/article84762.ece/de_jongen_met_de_zwavelstokjes_in_premi%C3%A8re20/12, 08:00 uur.
De kerstvoorstelling ‘De jongen met de Zwavelstokjes’, die 22 december in première gaat, heeft over aandacht in de media niet te klagen. De productie, gebaseerd op de gebeurtenissen rond de branden in ’t Zandt in 2007, haalde zelfs de Telegraaf.
De geschiedenis werd weer opgerakeld, de ouders van verdachte Johnny B. werd naar hun mening gevraagd en op internetfora werd driftig gereageerd. Tekstschrijver Dominic van Vree volgde het ‘geamuseerd’: “Er gebeurt namelijk precies dat waar het stuk over gaat en dat is dat de media met zo’n onderwerp aan de haal gaan en dat een goed verhaal boven alles gaat en minder belangrijk is of de feiten kloppen.”
Het is niet de eerste kerstvoorstelling die Van Vree schreef, waarbij een thema uit de werkelijkheid, al dan niet actueel, als uitgangspunt is genomen. Theaterwerkplaats De Prins van Groningen en Theater De Steeg brachten eerder IJe en De Hond (2007), naar het verhaal van IJe Wijkstra die in 1929 vier veldwachters doodschoot en vorig jaar De Klokkenluider, gebaseerd op de bouwfraude. Ook bij de nieuwe productie is de bron herkenbaar: de serie branden in ‘t Zandt in 2007, met als hoofdverdachte Johnny B.. In De Jongen met de Zwavelstokjes, gaat het om het dorpje De Klei en om Ronny B.
In de voorstelling worden feiten en fantasieën vermengd: “Feit is dat een dorp wordt opgeschrikt door branden. Iedereen verdenkt iedereen en alle leden van de lokale, vrijwillige, brandweer worden gehoord. Dat is in het echt ook gebeurd. Alles daaromheen is verzonnen. Niet een personage is gebaseerd op een bestaand iemand. Het gaat ook niet om Ronny B., maar om journaliste Babette Sulman van de Kleister Courant. Zij wordt door haar chef gepusht en moet met een goed verhaal komen. Het gaat over waarheid en leugen, over goed en kwaad.”
“Wat mij intrigeert is de eigen dynamiek van de media. Hoe iemands leven beïnvloed kan worden. Een van de gebroeders Anker, die als advocaat bij de zaak betrokken raakte, maakte een interessante opmerking. Hij zei: ‘de echte brandstichter loopt nog vrij rond. Bewezen is dat Johnny B. bij twee branden betrokken was, bij vijftien niet.’ Maar hij blijft de pyromaan van ‘t Zandt.”
“Er zijn de afgelopen tijd meerdere dingen gebeurd, maar je moet er ook voor kerst iets mee kunnen. Het zou bijzonder lastig zijn om van de HIV-zaak een luchtige kerstvoorstelling te maken. Wat me tevens boeide zijn de grappige elementen. Zoals dat de complete vrijwillige brandweer werd verdacht. De brandweer zou opgeheven worden en ze zouden die branden hebben aangestoken om hun bestaansrecht te onderstrepen. Ook werd er op zeker moment een sok van Bob de Bouwer op televisie getoond. Die hadden ze bij een brand gevonden. De vraag was iets van: wie weet meer van deze sok? Dat kun je bijna niet verzinnen.”
De commotie heeft hem wel wat verbaasd: “De Klokkenluider was gebaseerd op de bouwfraude. Ab Bos, de echte klokkenluider, was op de première. Ik had in het stuk wat geruchten verwerkte en Bos kwam na afloop naar mij toe en vroeg: hoe weet jij dat allemaal? Ik had verwacht dat daar wel iets achter vandaan kwam, maar de ophef toen was veel minder dan nu.”