http://www.planet.nl/planet/show/id=62967/contentid=632566/sc=f57eb7http://www.planet.nl/upload_mm/f/d/2/1998364504_1999998797_brand337.jpgVraagtekens bij bewaking na fatale brand
Gepubliceerd op donderdag 27 oktober 2005
Bekijk de video:
Modem / ADSL
Medewerkers van het cellencomplex op Schiphol zijn onzorgvuldig te werk gegaan en ondernamen te laat actie.
Bekijk ook: Fotoreportage brand in cellencomplex
Dat zegt de Europese Organisatie ter bescherming van de Rechtspositie van Gedetineerden (EORG) na gesprekken met gedetineerden die aan de vuur dood ontsnapten. ,,Ze zaten als ratten in de val.'' Elf illegalen kwamen in de nacht van woensdag op donderdag om het leven toen er een grote brand uitbrak in het cellencomplex.
Ernstig
Vijftien mensen, hulpverleners en gedetineerden, raakten gewond. Een persoon ligt nog in een ziekenhuis en is er ernstig aan toe. Over de oorzaak van de brand is nog niets duidelijk. De politie zoekt nog naar vijf gedetineerden die wegliepen uit het vertrekcentrum. De andere gedetineerden uit het cellencomplex zijn naar andere plekken in Nederland overgebracht.
Volgens woordvoerder P. Vleeming van EORG, die met drie gedetineerden sprak, was er in het complex een personeelstekort en waren medewerkers niet op de hoogte van de procedures bij 'brandhulpverlening'. Een van de gevangenen suggereerde na het incident dat de bewakers de ernst van brand hebben onderschat. Toen de gedetineerden al rook roken, wilden de bewakers dat volgens hem aanvankelijk niet geloven en zeiden ze dat er niets aan de hand was.
Hoger risico
De vakbond Abvakabo denkt dat de tijdelijke cellen een hoger risico voor de veiligheid lopen dan normale gevangenissen. Dat komt omdat het ministerie van Justitie op deze cellen minder bewakers inzet. Deze cipiers zijn ook nog eens slechter opgeleid, zo liet bestuurder J. Dieten van Abvakabo weten.
Volgens hem waren drie bewakers verantwoordelijk voor de bewaking van 43 gedetineerden. Hij zei dat op deze tijdelijke cellen vaak ook gewone beveiligingsmensen werken ,,met alleen een korte cursus''.
Onderzoek
Het Nederlands Instituut voor Brandweer en Rampen-bestrijding (Nibra) deed in 2002 al een onderzoek naar het complex, dat nog niet in gebruik was, toen daar een brand uitbrak. Het gebouw voldeed in die tijd niet aan de veiligheidseisen. Het Nibra deed aanbevelingen om het complex brandveilig te maken.
Maar er is nooit gecontroleerd of deze zijn opgevolgd. ,,Dat is niet onze wettelijke taak, maar van de gemeente die de bouwvergunningen verstrekt.'' De deuren in het afgebrande cellencomplex konden alleen handmatig kunnen worden geopend. Maar volgens het Nibra is dat niet uitzonderlijk.
Niet onveilig
Toch denkt J. van Hoorn, bestuurslid van de Vereniging van Gevangenisdirecteuren, dat de gevangenissen in Nederland geen onveilige gebouwen zijn. ,,Brandveiligheid en -preventie in gevangenissen is juist een van de speerpunten van het beleid.'' Ook volgens de laatste reguliere controles van de brandweer was alles in september 2005 in orde in het cellenblok.
Het Openbaar Ministerie in Haarlem is een strafrechtelijk onderzoek begonnen naar de brand. Loco-burgemeester M. Bezuijen van de gemeente Haarlemmermeer, waar Schiphol onder valt, heeft een onafhankelijk onderzoek naar de brand aangekondigd. Burgemeester A. Hertog van Haarlemmermeer heeft donderdag zijn werkbezoek aan Thailand afgebroken nadat hij op de hoogte werd gebracht van de ramp.
Infonummer geopend
Het Rode Kruis stelde donderdagmiddag in samenwerking met Postbus 51 een speciaal telefoonnummer open. Het nummer 0800-1351 werd ongeveer zevenhonderd keer gebeld. Veel mensen willen weten of familieledenbij de brand betrokken zijn. Ook advocaten waren donderdag druk met het achterhalen of hun cliënten onder de slachtoffers zaten.
Het Rampen Identificatie Team (RIT) werd ingezet om de elf slachtoffers van de brand in het cellencomplex op Schiphol te identificeren. Volgens het Korps landelijke politiediensten (KLPD), waar het team onder valt, zijn zes mensen bezig om te achterhalen om wie het precies gaat.
Tweede Kamer wil onderzoek
De Tweede Kamer wil snel duidelijkheid over de brand. De Onderzoeksraad onder leiding van mr. Pieter van Vollenhoven stelt een onderzoek in. Over de oorzaak van de brand was donderdagavond nog niets duidelijk. Op verzoek van GroenLinks was er toen al een spoeddebat met minister Donner van Justitie, ook al had het CDA daar geen behoefte aan op een moment dat hulpverleners nog bezig waren.
Politiek Den Haag worstelt vooral met de vraag waarom deuren in het cellencomplex, waar illegale vreemdelingen en bolletjesslikkers wachtten op uitzetting, handmatig geopend moesten worden. Bij sommige inrichtingen kunnen wel alle deuren met één druk op de knop op afstand worden geopend. Het is overigens niet duidelijk of het grote aantal slachtoffers, in het complex waren in totaal 43 personen aanwezig, daaraan te wijten is.
Handmatig openen 'bewuste keuze'
Minister Donner zei dat het handmatig openen van de deuren een bewuste keuze was. Bij kortsluiting zou het bij een elektronische deurvergrendeling helemaal niet lukken om de deuren open te krijgen.
Kamerleden reageerden direct na de ramp geschokt op de ramp. PvdA-er Wolfsen wil weten of het cellencomplex aan alle veiligheidseisen voldeed. GroenLinks liet weten eerder vragen te hebben gesteld over de kwaliteit van de bewaking in het cellencomplex. Volgens de vakbond AbvaKabo werden op de tijdelijke cellen op Schiphol minder bewakers ingezet, en zijn de cipiers ook nog eens slechter opgeleid. Er zouden ook mensen werken van een perticuliere bewakingsdienst ,,met alleen een korte cursus''.
