http://www.ad.nl/binnenland/article73743.eceIllegaal vuurwerk komt via Polen hier
Door KEES WESSELS
Bij de jaarwisseling gaat telkens 10 a 11 miljoen kilo vuurwerk de lucht in, zoals hier langs de Waal bij Tiel, waar mensen siervuurwerk afsteken. FOTO COR DE KOCK
DEN HAAG
Voor veel tieners is het de spanning die het zo leuk maakt. Op school, in het café of op de voetbalvereniging is altijd wel iemand die weet waar je een doos illegale zwarte strijkers of mortierbommen kan kopen. Alleen al het bemachtigen van het adres en vervolgens een paar dozen geeft een kick. Dan vóórdat het 31 december is met een groepje al knallend door de stad lopen en rennen als de politie nadert.
Aanzienlijk minder spannend is dat door de zware strijkers elk jaar tieners hun vingers kwijtraken. Nog erger: Veertien doden in acht jaar tijd zijn direct toe te wijzen aan illegaal vuurwerk. Net als honderden gewonden per jaar.
Daarom zijn de knallers, net als lawinepijlen en Chinese vlinders, verboden. Ze zijn te gevaarlijk. Sinds Enschede is bovendien glashelder dat ook het opslaan van vuurwerk met veel voorzichtigheid dient te gebeuren. Deze week nog werd een straat in Almere afgezet. Vlakbij het illegale vuurwerk stond doodleuk warmteapparatuur voor een wietplantage.
Illegale vuurwerkhandel is echter lucratief en de aanpak moeilijk. ,,Er is makkelijk aan te komen en er zijn zoveel mensen bij betrokken dat het opsporen niet meevalt,’’ zegt G. Biezeveld, projectleider van het Landelijk Overleg Milieuhandhaving. ,,We denken dat 5 à 10 criminele organisaties vuurwerk verkopen. Verleden jaar is een netwerk in Noord-Nederland opgerold. De hoofdverdachte kreeg twee jaar celstraf. Er zijn ook aanwijzingen dat een aantal legale vuurwerkbedrijven handelt in verboden vuurwerk. Aan de papieren kan je niet zien of de bestelde partij mortierbommen niet toch aan consumenten wordt verkocht.’’
Het LOM heeft berekend dat jaarlijks circa 2 miljoen kilo verboden vuurwerk de lucht in gaat; goed voor een omzet van zo’n 10 miljoen euro. Ter vergelijking: de legale branche zet jaarlijks 55 miljoen euro om. Op sommige illegale producten wordt een winst van 400 procent gemaakt. Veel kopers zien het gevaar niet en betalen met plezier voor hun spannende, harde knallen.
Veel vuurwerk dat hier is verboden, is dat ook in onze buurlanden. Dus maken criminelen gebruik van een u-bochtconstructie. Op papier gaat het vuurwerk naar Polen of Tsjechië, maar uiteindelijk verdwijnt het op de Nederlandse markt. ,,We proberen de handel bij de bron aan te pakken,’’ zegt Biezeveld. ,,Een aantal bedrijven weet de weg naar China, waar praktisch alles vandaan komt. Daarna verdwijnt het via tal van kanalen op de markt. Daarom willen we niet alleen goede afspraken maken met onze buurlanden, waar illegaal vuurwerk vaak toch simpel te verkrijgen is, maar ook met de Chinezen. Over vijf jaar moet dan 80 procent minder illegaal vuurwerk worden verhandeld. Het is ambitieus, maar als iedereen meewerkt, ook de vuurwerkbranche, dan kan het.’’
