Hallo RJ,
Laat ik je allereerst complimenteren over je leuke inbreng in de vorm van een casus. Dat is altijd leuk voor een discussie en bovendien heel erg leerzaam. Om van wal te steken heb ik een aantal kritische vragen voor jou en een aantal aanvullingen om iets meer structuur aan te brengen in het verhaal.
Ambulancepersoneel heeft de Lifepack aangesloten en die wees uit, dat ze inderdaad aan het hyperventileren was.
Zou je aan de hand van de bovenstaande opmerking iets meer uitleg kunnen geven? Daarnaast ben ik benieuwd naar de
leeftijd van de patiënt die jij in de casus beschrijft en onder welke
omstandigheden je de patiënt hebt aangetroffen op de grond.
Deze persoon trof ik zelf aan op de grond.
Ze was niet aanspreekbaar en reageerde niet op een pijnprikkel.
Verder had de dame in kwestie een polsslag van 140 per minuut en 40 ademhalingen per minuut.
Gesteld dat het een jongedame is, wat ik even voor het gemak aanneem, is de werkdiagnose hyperventilatie verleidelijk. Daarnaast denk je aan eventuele hartproblemen wat weliswaar legitiem is, maar niet heel erg waarschijnlijk. Voordat ik in acute situaties überhaupt over een diagnose nadenk werk in gewoon altijd eerst mijn ABCDE af. Het maakt mij niet uit of die acute situatie nu op OK, de SEH of in de pre-hospitale setting is. Ik doe altijd hetzelfde. Heel routinematig. Constante kwaliteit noem ik dat.
Wanneer ik dat naar de situatie die beschrijft vertaal kom ik tot de volgende conclusie;
Wat jij beschrijft is dus iemand met een vrije ademweg (Airway) met een ademfrequentie van 40 ademhalingen per minuut (Breathing). Daarnaast is er een perifere polsfrequentie van 140 slagen per minuut (Circulation). De persoon is buiten bewustzijn (Disability). Unresponsive dus. Ze reageert niet op een pijnprikkel. De motore score is dus 1/6.
Hierover wat opmerkingen. Je hebt echt geen stethoscoop of een bloeddrukmeter nodig. Klinisch denken is vaak gewoon een kwestie van gezond verstand. Wat bij de Breathing direct in het oog valt is de hoge ademfrequentie. Het is dan verstandig om volgens een vast stramien de B, de C en de D verder te beoordelen. Voor wat betreft de B; wat is de ademarbeid, wat is het effect van die ademarbeid en wat is het effect op andere orgaansystemen? Ook de C kun je op die manier beoordelen. Wat zijn de cardiovasculaire verschijnselen zelf en wat is het effect op andere organen? Aangaande de Disability informeer je de lezer onvoldoende over je waarnemingen. De beoordeling van de E en de V bespreek je niet. In de Disabilaty is verder handig om altijd even naar de pupilgrootte en de reactie op licht te kijken zodat je in een vroeg stadium bent geïnformeerd over eventuele lateralisatie. Verder ben ik benieuwd naar gegevens uit haar AMPLE.
Met klinische waarneming kom je echt al een heel eind. Pas daarna wordt de toepassing van hulpmiddelen interessant, die vaak je klinische diagnose alleen nog maar bevestigen. Eerlijk is eerlijk, het vereist de nodige klinische ervaring en ook ik heb het moeten leren door schade en schande.
Op grond van de gegevens die jij beschrijft is het niet mogelijk noch de diagnose hyperventilatie, noch de diagnose hartproblemen te stellen, dan wel uit te sluiten. Er kan echt van alles aan de hand zijn.
Een groot aantal oorzaken van bewustzijnsdaling, eventueel leidend tot coma, is bekend. Te onderscheiden zijn de volgende oorzaken die afzonderlijk, maar ook in combinatie kunnen optreden. Het is van belang in grote kaders te denken en deze kader afzonderlijk verder te specificeren. De grote kaders zijn:
- Circulatiestoornissen
- Ademhalingsstoornissen
- Cerebrovasculaire accidenten
- Tumoren
- Metabole stoornissen
- Epilepsie
- Intoxicatie
- Trauma
- Psychiatrische problematiek
Hyperventilatie of het hyperventilatie syndroom is eigenlijk een verkeerd gekozen term als het gaat om een op zich zelf staand probleem en wordt binnen de medische literatuur steeds meer verlaten als aparte entiteit. Meer en meer wordt hyperventilatie gezien als een onderdeel van een probleem waarbij gevoelens, gedachten, angst en spanning de oorzaak zijn. Hierdoor ontstaat er een onbewust verkeerde ademhaling met als gevolg een daling van de hoeveelheid koolzuur in het bloed. Dit leidt vervolgens weer tot lichamelijke en/of psychische klachten met als gevolg weer hyperventilatie. Het is dus een vicieuze circel. Hyperventilatie kan in aanvallen optreden, maar chronische vormen bestaan ook. Tevens kennen we allerlei tussenvormen.
De symptomatologie zoals beschreven door Joost is correct. Het is soms zelfs voor een cardioloog moeilijk om precies het verschil te kunnen maken. Dat er sprake is van tintelingen in de handen en de vingers is juist. Echter deze tintelingen komen ook nog al eens voor rondom de mond, wat differentiaal diagnostisch meer past bij hyperventilatie.
Groet,
Expert.
