Spoedvervoer per ambulance versus privé auto. Het is alom bekend zijn dat een snel vervoer naar het ziekenhuis de mortaliteit omlaag brengt, maar is dit wel zo? Is vervoer per prive auto een oplossing? Zoals gewoonlijk zitten er twee kanten aan de zaak.
Wat betreft het wachten op de ambulance: dat lijkt de tijd buiten het ziekenhuis te verlengen. Maar als de zorg uit het ziekenhuis naar de plek des onheil gebracht wordt, wordt in feite de tijd buiten het ziekenhuis verkort.
In een Amerikaans onderzoek lijkt het erop dat bij vervoer door paramedics vs prive voertuig de overlevingskans toeneemt bij de privé groep. Voordat we nu iedereen achterin een combo gaan smijten: dit is wel afhankelijk van de aard der verwonding. Personen met open (schot)wonden met ernstig bloedverlies lijken meer kans te hebben met snel privé vervoer. Let wel: in een Amerikaanse setting met paramedics (er wordt niet voor niets het voorbehoud “in this setting”gemaakt)1
In een ander onderzoek wordt zelfs gevonden dat het aantal overledenen na vervoer met een prive voertuig lager is dan bij vervoer door (fire) medics. Voetnoot hierbij is wel dat door de fire medics zwaarder gewonde personen vervoerd worden.2
Een retrospectief onderzoek uit 2003 laat zien dat de tijd dat de buiten het ziekenhuis geen invloed heeft op de mortaliteit.Maar b.v. wel leeftijd en ernst van het letsel.3
Scoop and run bestaat in feite niet meer. Bedreigingen en obstructies in de ademwegen moeten on scene verholpen worden, gevolgd door snel transport. Voor wat het vervoer betreft : deze groep heeft een betere overlevingskans indien zij per ambulance vervoerd worden, omdat er dan op adequate wijze kan worden ingegrepen. Dit geld ook voor personen met groot bloedverlies. Maar als het ziekenhuis om de hoek ligt en je niet bang bent voor een plas bloed in je auto……
1. Demetriades D, Chan L, Cornwell E, Belzberg H, Berne TV, Asensio J, Chan D, Eckstein M, Alo K.Paramedic vs private transportation of trauma patients. Effect on outcome.Arch Surg. 1996 Feb;131(2):133-8. PMID: 8611068 [PubMed - indexed for MEDLINE
2. Brana CC; Sing RF; Davidson SJ:Urban trauma transport of assaulted patients using nonmedical personnel; Acad Emerg Med, 2: 6, 1995 Jun, 486-93.PMID: 7497047 [PubMed - indexed for MEDLINE]
3. Lerner EB et al:Is total out-of-hospital time a significant predictor of trauma patient mortality?; Acad Emerg Med. 2003 Sep;10(9):949-54. PMID: 12957978 [PubMed - indexed for MEDLINE]
Nico