Geachte leden van de Raad,
Waarschijnlijk zal in uw vergadering op maandag 24 april a.s. de locatiekeuze voor een nieuwe brandweerkazerne aan de orde komen. Meteen bij aanvang van de nieuwe raadsperiode een belangrijke en moeilijke beslissing. Een beslissing waar al enkele jaren op wordt gewacht. Een beslissing over de veiligheid van de inwoners van de gemeente Gennep; ook uw en mijn veiligheid. Een beslissing, die gevolgen heeft voor minimaal 30 tot 40 jaren en dus ook voor onze nazaten.
Helaas moet ik concluderen dat uw raad uit het oog dreigt te verliezen waar het om gaat. Primair lijkt het nu te gaan om de financiën en secundair om de veiligheid, terwijl dit andersom dient te zijn; primair de veiligheid en secundair de financiën.
Een korte geschiedenis met belangrijke data
Reeds in de eerste Gemeentewet (1851) is de brandweertaak opgedragen aan de gemeente.
In 1966 verschenen de eerste ministeriële richtlijnen over de opkomsttijden.
In 1973 vond een herindeling plaats.
Tot midden jaren tachtig was op het huidige grondgebied van Gennep de brandweer werkzaam vanuit een kazerne aan de St. Jansstraat te Ottersum en een kazerne aan de Willem Boyeweg (Pageterrein) te Gennep.
In 1986 kwam daarvoor in plaats de huidige kazerne in de Gennepermolen.
In 1992 verscheen de Handleiding Brandweerzorg.
Opkomsttijden brandweer
Van de brandweer wordt verwacht dat zij op tijd ter plaatse is. Hoe werkt dat precies.
De normen voor opkomsttijden van de Brandweer staan vermeld in de Handleiding brandweerzorg. Dit is een uitgave van de Directie Brandweer van het Ministerie van Binnenlandse zaken, mei 1992.(daarvoor waren er richtlijnen die dateerden van1966).
In de bijlage I ga ik wat nader in over wat onder opkomsttijd wordt verstaan en wat de beïnvloedbare onderdelen zij.
Handleiding brandweerzorg
De Handleiding Brandweerzorg is een instrument dat gemeenten inzicht kan verschaffen in de relatie tussen de brandveiligheid en de repressieve sterkte van de brandweer. Onder repressieve sterkte vallen onder meer: het aantal personeelsleden en hun rangen, het aantal en soort vaar- en voertuigen, maar ook de kazerne(s).
De handleiding bevat daarnaast een advies in de vorm van genormeerde opkomsttijden, waarmee een uit kosten / baten oogpunt verantwoorde repressieve sterkte van de brandweer bepaald kan worden.
Landelijk wordt gehanteerd dat een dekking met een overschrijdingspercentage van maximaal 1% als goed wordt gewaardeerd; met een maximum van 10% overschrijding als voldoende; met maximaal 20% overschrijding als onvoldoende (doch onder voorwaarden soms acceptabel) en met een overschrijding van meer dan 20% als slecht.
Overschrijdingspercentages
Locatie Gennepermolen
De brandweerkazerne is op dit moment gesitueerd op de locatie aan de Genneperhuisweg. Voor deze locatie bestaan andere (woningbouw)plannen, waarbij ik overigens terzijde opmerk dat deze plannen naar mijn mening een ernstige aantasting (o.m. horizonvervuiling) zullen gaan zijn van de oude kern.
In het aan uw raad voorliggend voorstel wordt helaas voor deze locatie geen overschrijdingspercentage aangegeven, doch zal vermoedelijk rond de 25% liggen
Locaties Brabantweg
De locaties ‘busstation’ en ‘Pageterrein’ leveren een overschrijdingspercentage op van 54%.
Overigens zou ook het terrein nabij de huidige Tinq-tankstation (loods ‘Paes’) een mogelijke optie kunnen zijn geweest.
Locatie Paesplasweg
De locatie bij de nieuwbouw gemeentewerf aan de Paesplasweg levert een overschrijdingspercentage op van 68%.
Kortom, alle locaties scoren slecht!!!
Oplossingen.
Om de opkomsttijd te bekorten zijn er meerdere oplossingsmogelijkheden, te weten:
1. Aanpassing organisatievorm;
2. Uitbesteden brandweerzorg;
3. Kazerneverplaatsing
4. Alternatieve opties
In bijlage II heb ik een aantal oplossingen uitgewerkt.
Conclusie
Geconcludeerd kan worden dat het voorstel dat aan uw raad is voorgelegd en een aantal aangedragen oplossingsmogelijkheden niet zullen leiden tot een acceptabele overschrijdingspercentage.
Wat uw raad in mijn ogen aan het college dient op te dragen is:
maak een (kazerne)plan, waarbij het overschrijdingspercentage maximaal 20% bedraagt.
Waarom?
Het antwoord is eenvoudig. Een laatste mogelijkheid is namelijk niet aan de orde geweest. Deze mogelijkheid is het (ver)bouwen van twee kazernes. Bijvoorbeeld één kazerne bij de nieuwe gemeentewerf en een nevenpost nabij de Nijmeegseweg en Ottersumseweg.
Nadeel is wel dat de investeringskosten voor het (ver)bouwen hoger zullen uitvallen.
Dit staat echter in mijn ogen in een schril contrast met een aantal (mogelijke) voordelen op.
Zo zal de overschrijdingspercentage bij twee kazernes lager, zo niet laag, zijn.
Door twee kazernes krijg je daarnaast een groter potentieel aan vrijwillig brandweerpersoneel. Het is namelijk gewenst dat het personeel op korte afstand van de kazerne woonachtig en/of werkzaam is. In geval van één kazerne is het potentieel aanzienlijk lager.
De beoogde stallingsruimte voor de tweede brandweerauto bij de Paesplasweg of een tweede stallingsruimte bij de nevenpost zou daarnaast gebruikt kunnen worden voor regionaal materieel, zoals bijvoorbeeld een (regionaal) redvoertuig. Nu is de kop van Noord Limburg aangewezen op een redvoertuig dat vanuit Venray moet komen. Door stationering van een redvoertuig in Gennep/Ottersum wordt de aanrijtijd voor Gennep, Mook en een groot gedeelte van Bergen aanzienlijk verkort en dus de veiligheid van de inwoners en het brandweerpersoneel aanzienlijk verbeterd.
Tot slot.
In het voorstel worden een aantal voorwaarden gesteld aan de voorgestelde locatie. Deze voorwaarden hebben geen enkele (meer)waarde. De brandweer komt meestal te laat.
Stelt u eens voor een woningbrand in het plan Zwarteweg. De woning wordt bewoond door een gezin met twee (jonge) kinderen. Omdat het een nieuwbouw woning is voldoet het aan de eisen van het Bouwbesluit zodat er onder meer rookmelders zijn. De rookmelder gaat af en pa of ma wordt wakker. Voordat een rookmelder afgaat is de rookdichtheid meestal van dien aard dat men gedesoriënteerd raakt. Pa en ma kunnen zich waarschijnlijk zelf welf redden, maar hoe zit het me de (jonge) kinderen? Pa en/of ma zullen natuurlijk alles in het werk stellen om ook de kinderen naar buiten te krijgen, maar met een dichte rook, zonder hulpmiddelen …. Een grote kans dat zij uiteindelijk ook slachtoffer worden. Daarom dient de brandweer zo snel mogelijk ter plaatse te zijn, want het personeel is opgeleid en beschikt over het noodzakelijk materieel om te kunnen handelen. Een rookmelder helpt niet om de brandweer sneller ter plaatse te laten zijn!
Als allerlaatste
Mocht u toch voorstander zijn van één kazerne, dan heb ik nog een optie in de aanbieding. Deze optie is een locatie aan de Stamelbergerdijk in combinatie met de voorgestelde verkeerscirculatieplan, zoals verwoord op de website
www.gennep.nu (met een aansluiting op de rondweg).
Ik hoop dat u tot u tot een weloverwogen besluit zult komen en u zich niet zult laten leiden door de financiën of de tijd.
Met vriendelijke groet,
Een kopie van deze brief is verzonden aan:
- de griffier
- de burgemeester en het college
- alle fracties in de gemeenteraad
- Inspectie OOV (min. BZK)
- Sector Veiligheid regio Noord- en Midden Limburg
- de redacties van “De Gelderlander”, “Maas en Niersbode”, “Omroep Gennep”, “Maasdriehoek”, “De Limburger”, “L1”
- Brandweer Gennep