http://www.cobouw.nl/cobouw/nieuws/toonnieuwsartikel.jsp?di=337501Experiment met streng bouwtoezicht Heerenveen
BINNENLAND | 11-07-2007 00:00 | Bart Mullink
HEERENVEEN - Geen misverstand over het Heerenveense Model voor bouwtoezicht: “Dit is geen deregulering”, onderstrepen wethouder Meine Scheweer van de Friese gemeente en zijn medewerker vergunningen en handhaving Dolf Alberts over het experiment voor meer efficiëntie bij de verlening en handhaving van bouwvergunningen. “Er worden geen regels geschrapt maar veiligheid krijgt topprioriteit. Daarvoor kunnen we zo meer handen vrijmaken”.
De gemeente wil met de nieuwe aanpak al haar capaciteit richten op “de zaken van het grootste algemene belang”. Voor de naleving van minder cruciaal geachte regels uit het Bouwbesluit legt ze de verantwoordelijkheid bij de vergunningaanvrager. “Daarover hebben we afspraken gemaakt met de corporaties en met Bouwend Nederland; de aanvrager moet er een verklaring voor tekenen. Want de regels moeten wel nog steeds worden nageleefd.”
Beoordeling
De gemeente beoordeelt of een bouwplan voldoet op de onderdelen constructieve veiligheid, brandveiligheid, bestemmingsplan, welstand en monumentenwet en verder voor het onderdeel gezondheid alleen de ventilatie. De rest van de eisen die vallen onder gezondheid plus de Bouwbesluit-onderdelen bruikbaarheid en energiezuinigheid, zijn de eigen verantwoordelijkheid van de opdrachtgever.
“Er is een juridisch onderbouwde vorm ontwikkeld waarvoor we hebben samengewerkt met Bouwend Nederland.” Het vertrouwen maakt dit experiment, waarvoor twee jaar is uitgetrokken, spannend. “Ook voor ons, laten we dat maar eerlijk zeggen. Als straks toch blijkt dat men dat vertrouwen beschaamt, zeker wanneer het partijen betreft die zijn aangesloten bij Bouwend Nederland, zullen we het daar met Bouwend Nederland opnieuw over moeten hebben.”
Volgens het tweetal wijkt de nieuwe benadering niet zoveel af van wat in de praktijk al vrij gangbaar is. “In het traditionele systeem worden ook prioriteiten gesteld. Je kunt niet alles controleren, daarvoor heb je de capaciteit niet. Andere gemeenten laten ons weten: eigenlijk doen wij het ook al zo, alleen zeggen wij het niet.”
Maar hoewel het ministerie van Binnenlandse Zaken het experiment van een bescheiden subsidie heeft voorzien, blijken ze bij het ministerie van VROM kritisch. “Zij willen niet dat er een lappendeken ontstaat van allerlei gemeentelijke regelingen en hebben ons het experiment ontraden. Wel hebben we waardering gekregen dat wij het open en transparant doen in plaats van stilletjes.”
De Brabantse gemeente Boekel roert eveneens openlijk de trom met een eigen aanpak. Maar het ‘Boekelse Model’ blijkt mijlenver af te staan van het Heerenveense.
Een opdrachtgever volledig de vrije hand geven als de gekozen architect maar voorkomt op een gemeentelijke lijst met goedgekeurde namen, zoals in Boekel, daarvoor voelen ze in Heerenveen “helemaal niets”. Want een gemeente kan dan op belangrijke aspecten geen beleid meer voeren.
“Wij vinden het belangrijk dat een vergunningaanvraag, op een aantal zaken, goed wordt gecontroleerd en hebben daarnaast van oudsher een hele stevige handhavingspraktijk.”
Het Heerenveense Model is in april ingevoerd en wordt toegepast op vrijwillige basis. Een aanvrager mag ook kiezen voor de traditionele vorm met in principe volledige toetsing. De hoop is dat voor de helft van de gemiddeld achthonderd aanvragen per jaar het Heerenveense Model kan worden toegepast. Een aantal deelnemers heeft zich al gemeld maar het traditionele model blijkt vooral voor menig particulier nog de voorkeur te genieten.
Een legeskorting van 10 procent moet gegadigden extra enthousiast maken. Die korting drukt tevens de winst uit door de verwachte grotere efficiëntie. Hoe groot dat voordeel precies is, moet in de toekomst duidelijk worden. “Die 10 procent hebben we met de natte vinger bepaald.”
Koudwatervrees
Vaak is het nog koudwatervrees die gegadigden tegenhoudt, voorkomend uit de gedachte ‘safety first’, vermoeden ze. “Bij de evaluatie zullen we ook degenen die niet voor het nieuwe model hebben gekozen, vragen wat hun overwegingen waren. Het is goed voor te stellen dat wanneer je aannemer een klusjesman is, je de volledige controle verkiest van het oude model.”
Want het is zeker spannend om verantwoordelijkheid te delen, weten ze. “Er is een trend om alle risico’s bij de overheid te leggen of anders weg te verzekeren. Gedacht wordt dat de veiligheid is geregeld maar dat is dus niet zo.”
