http://www.volkskrant.nl/binnenland/article491871.ece/Een_geiser_is_eigenlijk_altijd_vervelendEen geiser is eigenlijk altijd vervelend
REPORTAGE, Van onze verslaggever Robin Gerrits
gepubliceerd op 04 januari 2008 02:48, bijgewerkt op 02:48
AMSTERDAM - Veel ketels zijn slecht onderhouden, merken installateurs. Maar: ‘De rottigheid is dat het bijna altijd goed gaat.’
Vrijdag voor Kerst nog trof installateur Fred van Dalfsen uit Hilversum een heel gevaarlijke ketel aan. ‘Die was acht jaar lang niet schoongemaakt. Vuil op de brander, roetvorming had de boel doen dichtslibben, de vlammen gingen buitenom de brander.’ Toch een nare ketel om de feestdagen mee in te gaan.
Brand is een van de mogelijke gevaren, koolmonoxidevergiftiging is een ander gevolg van slecht onderhouden gas- en warmte-installaties. Uit onderzoek van VROM kwam woensdag naar voren dat in 12 procent van alle huizen (bijna 800.000) in Nederland een ‘ernstig defect aan de gas- en elektravoorziening’ bestaat. Het gaat daarbij vooral om oudere geisers zonder afvoer, open-verbrandingsketels en gaskachels. Vooral in vooroorlogse huizen bestaat dit risico. Jaarlijks overlijden gemiddeld tien mensen aan koolmonoxidevergiftiging, en nog eens veertig belanden daardoor in het ziekenhuis.
Eind oktober nog overleed in Rijen een ouder echtpaar door koolmonoxidevergiftiging, maar daar betrof het juist een gloednieuw appartementencomplex. Het was het gesprek van de dag onder de monteurs van Energie Service Amsterdam, een dochterbedrijf van Nuon, zegt teamleider Cor van der Horst. ‘Over wat daar precies gebeurd is, kun je alleen maar speculeren. Vermoedelijk een montagefout.’
Maar meestal betreft het toch oudere ketels en geisers. Van der Horst heeft genoeg gekke dingen meegemaakt sinds hij in 1986 begon met de inspectie van ketels en geisers in de regio Amsterdam. ‘Een paar keer per jaar komen we wel een afzuigkap tegen die boven een geiser is geplaatst. Een keer in de maand zien we een ketel die is aangesloten op een horizontaal luchtkanaal uit de muur, in plaats van de verplichte schoorsteen recht naar boven uit het dak.’ Gevolg: het rookgas kan niet weg, en slaat terug in de brander.
Een keer kwam hij op een adres op een flat in Amsterdam-Zuidoost, daar hadden ze een tegel op de geiser gelegd om daarop de vis te ontdooien. ‘Meteen toen ik daar binnenkwam merkte ik dat er iets fout zat: het was er heel benauwd.
‘Een geiser is eigenlijk altijd een vervelend ding’, weet Van Dalfsen van het gelijknamige installatiebedrijf in Hilversum. ‘Zeker als hij oud is en in de keuken hangt. Mensen zijn tegenwoordig gewend vaker en langer te douchen. Als het dan niet goed geventileerd is, kun je met koolmonoxide te maken krijgen.’ En die oude toestelletjes kom je in oudere huizen toch nog weleens tegen.
Toch zijn de problemen niet voorbehouden aan oude wijken. Dyon Rademaker van het gelijknamige familiebedrijf in warmtetechniek in Almere heeft een paar duizend installaties in onderhoud. De meeste daarvan zijn redelijk bij de tijd. ‘Maar ook dan kan het voorkomen dat er een rookgasafvoer verkeerd is aangesloten, of dat een vogelnestje in de weg zit.’
Het beste af is een huishouden met een gesloten warmwater-installatie. Zowel het aanzuigen van de voor de verbranding benodigde lucht als de afvoer van het rookgas gaat via gesloten en gescheiden kanalen via de buitenlucht. Maar ook die nieuwere installaties moeten goed onderhouden worden. ‘Zo’n apparaat werkt met water, gas, vuur en elektriciteit in vaak één compartiment’, zegt Rademaker. ‘Dat moet je goed in de gaten houden.’
‘De rottigheid is natuurlijk’, zegt Cor van der Horst, ‘dat het bijna altijd goed gaat.’ Mensen zijn nauwelijks doordrongen van de gevaren. Heb je zo’n oude geiser branden, dan hoef je maar een bovenraampje open te zetten, en er is genoeg zuurstof. ‘Maar dan staat er een koude wind, zoals vandaag, het raampje gaat dicht en je krijgt problemen.’
De verantwoordelijkheid voor de veiligheid van de installatie ligt bij de huiseigenaar. ‘Maar als die een kleine beurs heeft en er moet bouwkundig nogal wat worden versleuteld, zal het vaak niet gebeuren’, zegt Van der Horst.
Minister Vogelaar zegt in haar brief zo snel mogelijk van de open-verbrandingstoestellen af te willen, maar nog geen wettelijke mogelijkheden te zien voor een verbod. Eigenlijk zou er een soort verplichte periodieke keuring moeten komen voor je installaties, denken ze allemaal. Dyon Rademaker: ‘Hoe vaak zie je op de weg nog een krot rijden? Eigenlijk nooit. Als je een apk invoert voor gasinstallaties, en je doet er wat subsidie bij voor nieuwe en veilige apparatuur, ben je van een hele hoop problemen verlost.’