Politie geeft de zorg het voorbeeld
Door MARJOLEIN HENDRIKS
TILBURG - Nee, hoogleraar arbeidsrecht en sociale zekerheid Ruud Muffels is niet verrast. ,,Ik heb altijd gezegd: op het moment dat de politie aan de bel trekt, volgt de rest van de publieke sector. Met evenveel recht van spreken. Het is een olievlek,’’ zegt de Tilburgse hoogleraar.
http://www.ad.nl/multimedia/archive/00146/zorgbrandweer_146048a.jpgVerpleegkundige Els Masseurs-Samson en Brandmeester Ap Streefkerk. FOTO'S JOOST HOVING
In het kielzog van de agenten beginnen nu ook de verpleegkundigen en onderwijzers zich te roeren. Verpleegkundigen zullen dezelfde loonsverhoging eisen als de politieagenten, verwachten de vakbonden AbvaKabo, FNV en NU’91.
En de Algemene Onderwijsbond eist duidelijk maatregelen van minister Plasterk om de positie van onderwijzers te verbeteren. Zo niet, dan komen er acties in mei.
Op de achtergrond strijden ook brandweermannen voor een betere cao. Ze zijn ontevreden over het functioneel leeftijdsontslag (FLO).
Een overgangsregeling in de cao maakt dat het (gedwongen) vroegpensioen voor sommige brandweerlieden enkele honderden euro’s per maand lager uitpakt.
Hoogleraar Muffels vindt het niet zo gek dat nu juist verpleegkundigen de lijn van de agenten volgen. Tussen beide beroepen zijn de nodige parallellen te trekken. ,,Onregelmatige tijden, stressfactoren en hoge risico’s.’’
Jos van Dijk, woordvoerder Abvakabo FNV: ,,Het zijn allebei dienstverlenende functies.’’ Onderhandelaar Rolf de Wilde van de beroepsorganisatie NU’91 voor verpleging en verzorging: ,,Beiden hebben zwaar werk, grote mate van verantwoordelijkheid en zware werkomstandigheden.’’
Het salaris van een verpleegkundige is vergelijkbaar met dat van een agent. Het brutostartsalaris in de verpleging bedraagt 1900 euro en het maximumloon 2560 euro. ,,Het is bekend dat deze salarissen niet aan de hoge kant zijn. Hetzelfde zou je kunnen zeggen voor bijvoorbeeld het lager onderwijs,’’ zegt Muffels. ,,Als je sterke bonden hebt en de eisen zijn redelijk, heb je een sterk punt.’’ In Nederland werken 300.000 verpleegkundigen in ziekenhuizen, geestelijke gezondheidszorg en academische ziekenhuizen. De cao-onderhandelingen bij de academische ziekenhuizen liepen in januari al stuk op het loonbod. Nu vindt cao-overleg plaats voor ziekenhuizen en de geestelijke gezondheidszorg.
Onderhandelaar Rolf de Wilde zegt dat de sector ‘heel erg’ kijkt naar wat er nu bij de politie gebeurt. ,,Daardoor weten we dat we helemaal niet onder de drie procent moeten gaan zitten, nu de politie actie voert voor meer dan dat.’’
Verpleegkundigen hebben bijna tienduizend protestkaarten aangeboden aan de werkgeversorganisatie met een uitnodiging voor overleg. De Wilde geeft ze tot eind deze week voor een reactie. ,,Anders beraden we ons op andere stappen.’’
Welke die zijn wil hij niet loslaten, maar volgens De Wilde is de sector ‘zeer bereid’ tot actie. ,,We hebben wel altijd gezegd dat die niet ten koste mogen gaan van de kwaliteit van de zorg. We gaan geen ziekenhuizen platgooien of met bedden de A2 op.’’
Ook woordvoerder Jos van Dijk van Abvakabo FNV zegt dat er met ‘scheve ogen’ wordt gekeken naar de politieacties. ,,De politie oogst sympathie en succes met de acties. Men realiseert zich dat dat kan. Beide beroepsgroepen willen gewaardeerd worden en dit ook financieel geuit zien.’’
Hoogleraar Muffels denkt dat de acties snel navolging zullen vinden. ,,Nu de economie aantrekt, leidt dit tot hogere looneisen. De overheid blijft hierin achter op de private sector. Dat strenge beleid krijgt de overheid nu terug op zijn brood.’’
Helemaal nieuw zijn dergelijke acties volgens Muffels overigens niet. ,,Je hebt de ambtenaren gehad en de conducteurs. Nederland is een klein land en acties springen snel in het oog.’’
De hoogleraar besluit lachend: ,,Hier komt pas een einde aan bij de volgende recessie.’’
Zorg en brandweer
‘Patiënt mag niet dupe zijn’
Els Masseurs-Samson werkt niet fulltime als intensive care-verpleegkundige, maar 72 procent. Ze krijgt daar netto 1600 euro voor. ,,Maar ic-verpleegkundigen krijgen wel het best betaald. Een algemeen verpleegkundige verdient met een fulltime dienstverband ook 1600 euro.’’ De onvrede in de zorg komt voort uit het lage loonbod bij de cao-onderhandelingen in januari. De verpleegkundigen willen er 3 procent per jaar bij, het laatste bod was amper 2 procent. Hoewel de verpleegkundigen sinds januari zonder cao zitten, is er geen echte actie gevoerd. ,, We willen niet dat de patiënten de dupe worden. Er wordt nu wel gepraat over acties, maar zo massaal als bij de politie is gewoon onmogelijk.’’ Het is toeval dat de conflicten in de zorg en bij de politie samenvallen. ,,Als wij nu een akkoord hadden gehad, waren we echt niet actie gaan voeren omdat de politie dat nu toevallig ook doet.’’
‘Leeftijdsontslag centraal’
Ap Streefkerk is brandmeester bij de brandweer Rotterdam-Rijnmond. Hij geeft leiding aan een ploeg van veertien mensen en krijgt daar netto 2000 euro per maand voor. De mannen in zijn team, de brandwachten, moeten het doen met 1300 tot 1400 euro per maand. ,,Wij hebben een ander actiedoel dan de politie. Bij ons gaat het om het Functioneel Leeftijds Ontslag, het FLO. Sinds 1 januari 2006 krijgen die collega’s netto 180 tot 250 euro per maand minder dan de mensen die al eerder met FLO gingen. Bovendien werd voor 2006 de werkgeversbijdrage voor de ziektekostenverzekering nog door de werkgever betaald, tegenwoordig is dat ook niet meer zo. Als de politie er op 3 april nog niet uit is, gaan we misschien samen actievoeren in Spijkenisse. Daar is dan een bijeenkomst van vertegenwoordigers van de verschillende veiligheidsregio’s.’’