Training voor beheersen natuurbrandendoor Rob van Gemert. donderdag 31 juli 2008 | 02:53
APELDOORN - Niet als een kip zonder kop blussen, maar een bos- of heidebrand slim proberen te beheersen.
Met dat doel zijn de bevelvoerders en officieren van de regionale brandweer het afgelopen voorjaar opgeleid. Hun theoretische kennis over natuurbranden is bijgespijkerd.
Aanleiding voor de trainingen was een rapport dat de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland (VNOG) vorig jaar uitbracht. Daarin stond dat de brandweer onvoldoende is voorbereid op het bestrijden van natuurbranden, hoewel die in deze regio een groot risico vormen. Slechts een beperkt aantal leidinggevenden zou over de juiste kennis, kunde en improvisatievermogen beschikken.
André Meilink, van de afdeling operationele voorbereiding van de VNOG, coördineert de training van leidinggevenden. "We hebben onderzocht of we alle natuurbranden aankunnen. De conclusie was 'nee'. Als het vuur bijvoorbeeld in de kronen van de bomen zit, kunnen we het amper aan."
"Daarom hebben we ervoor gekozen het beheersen van een brand als uitgangspunt te nemen. Bijvoorbeeld door het vuur voor zwaartepunten, zoals campings, bezoekerscentra of huizen, af te buigen. Of door het vuur richting een graasweide te 'sturen' door op bepaalde plaatsen te blussen."
Meer kennis over natuurbranden leidt volgens Meilink in sommige gevallen tot een andere tactiek. Als voorbeeld wijst hij op heidebranden. "Die verspreiden zich in hoefijzervorm in de richting van de wind. Eerst probeerden we vanuit de rook de brand tegen te houden. Nu rijden we achter het vuur aan, over verbrand terrein. Van die kant blussen we. Zo halen we de snelheid uit de brand."
In de nieuwe tactiek is een centrale rol weggelegd voor een zogeheten 'coördinator verplaatsing'. Dat is een extra brandweerofficier die er voor moet zorgen dat de eenheden op de juiste plaats komen en het schaarse water wordt gebruikt waar het het hardst nodig is. "We willen een brand nu veel meer sturen", legt Herma van Eijk, woordvoerster van de VNOG,uit. "Van die coördinator verwachten we dat hij als het ware boven de brand gaat staan."
Voor kennis over natuurbranden kijkt de brandweer naar grote branden elders in de wereld, in bijvoorbeeld Portugal, Griekenland en Australië. Meilink neemt daarvan dingen mee, maar volgens hem is de manier van brandbestrijding op die plekken niet zonder meer toe te passen op de Veluwe. "In die landen is de omvang met de natuur heel anders. Als in Australië een paar honderd hectare bos afbrandt, zeggen ze: 'so what'. Op de Veluwe heeft een brand veel meer impact. Het is het grootste pretpark van Nederland."
De trainingen bestaan tot nu toe volledig uit theorie. Bevelvoerders leren bijvoorbeeld een brand te herkennen aan de kleur van de rook. Of ze analyseren de bestrijding van een brand aan de hand van oude videobeelden. Het is de bedoeling dat de brandweer vanaf volgend jaar ook in de praktijk gaat oefenen. "Dat betekent niet dat we een stuk bos in de fik steken", legt Meilink uit. "We markeren het met linten om een brandsituatie te simuleren."
Niet alleen door training van officieren en bevelvoerders wil de brandweer slagvaardiger worden bij natuurbranden. Ze zet ook in op preventie, door overleg met natuur- en terreinbeheerders, bijvoorbeeld campingeigenaren. Daarnaast zijn de korpsen beter gaan samenwerken, zodat het gemakkelijker wordt elkaar te assisteren. Volgens Meilink en Van Eijk zijn de VNOG en de regio Gelderland Midden de voortrekkers van die landelijke samenwerking. Meilink: "Er is nu bijvoorbeeld één procedure voor vliegtuigjes. Een vliegtuigje dat vanuit Teuge opstijgt richting Utrecht en boven de Veluwe een brand ziet, kan die nu melden en de bestrijding coördineren."
http://www.destentor.nl/regio/apeldoorn/apeldoorn/3490824/Training-voor-beheersen-natuurbranden.ece