Immuunrespons grieppandemie basis voor duurzaam griepvaccinPatiënten die in 2009 zijn geïnfecteerd met het H1N1 pandemie-virus en herstelden vertoonden een bijzondere immuunrespons. Zij produceerden antistoffen tegen verschillende virusstammen. Dat schrijven onderzoekers van de University of Chicago en Emory University in het Journal of Expermimental Medicina. De vondst is belangrijk voor de poging om een duurzaam griepvaccin te maken, dat beschermt tegen meerdere virusstammen.
Het onderzoeksresultaat is volgens de onderzoekers een soort van heilige graal voor het griepvaccinonderzoek. Het laat zien dat een enkel vaccin mogelijk immuniteit kan bieden tegen ieder influenzavirus. Nu nog wordt jaarlijks een nieuw griepvaccin geproduceerd op basis van de te verwachten seizoensgriepvirusstammen
Overlap
Het H1N1-pandemievirus induceerde een immuunrespons tegen componenten van het virus die overlap vertoonden met eerdere influenzavirussen waaraan patiënten waren blootgesteld. Kennelijk zijn dit moleculen die essentieel zijn voor het functioneren van het griepvirus en zijn die consistent, aldus de onderzoekers.
Analyse
Eerste auteur van het onderzoek was Jens Wrammert, assistent hoogleraar microbiologie en immunologie aan Emory University School of Medicine en het Emory Vaccine Center. Het onderzoek startte met de bedoeling om antistoffen van patiënten die herstelden van de H1N1-infectie te gebruiken als behandeling van patiënten die ernstig ziek waren. Van negen patiënten die matig tot levensbedreigend ziek waren geweest, is de immuunrespons geanalyseerd, zijn de antistofproducerende witte bloedcellen geïdentificeerd en vervolgens de verantwoordelijke genen geïsoleerd.
Brede bescherming
Met deze genen zijn in totaal 86 verschillende antistoffen geproduceerd en getest op verschillende griepvirusstammen. Vijf antistoffen reageerden met alle H1N1-virusstammen die een rol speelden bij de seizoensgriep van de afgelopen tien jaar, de Spaanse griepvirusstam van 1918 en een mogelijk dodelijk H5N1-vogelgriepvirus. Zo'n brede bescherming wordt zelden gezien bij seizoensgriepinfecties, aldus Wrammert.
Reactivatie
Opvallend was dat de patiënt met de meest ernstige infectie alleen beschermd was tegen het H1N1-virus van de pandemie. Dat geeft aan dat deze patiënt absoluut geen immuniteit had tegen H1N1-virussen. Bij patiënten met een milder beloop van de ziekte vormden immuuncellen die zich al bij eerdere virusinfecties hadden ontwikkeld, al een basis voor de immuunreactie op H1N1. Deze cellen werden in feite gereactiveerd.
Kruisreactie
De kruisreagerende antistoffen worden geproduceerd door zeer sterk gemuteerde genen. Ooit ontstaan om één griepvirus te weerstaan, heeft het stukje DNA zich met nieuwe mutaties aangepast bij volgende infecties. De antistoffen grijpen aan op een gebied dat het virus gebruikt om de cel binnen te dringen. Omdat dit virusdeel minder veranderlijk is dan andere virusregio's stellen de onderzoekers voor om dit als basis te gebruiken voor een vaccin dat bredere bescherming biedt.
www.mednet.nl