In zoverre ben ik het wel met Henk eens dat we de oplossing niet moeten zoeken in zwaarder of strenger straffen. Zoals ik het zie zijn er twee soorten delicten:
- Vermogensdelicten (diefstal, inbraak, beroving, fraude: alles met het doel geld te krijgen)
- Geweldsdelicten (mishandeling, seksueel geweld, laster/smaad, belediging)
Bij vermogensdelicten gaat het altijd om een afweging: wegen de risico's op tegen de (mogelijke) baten? Pakkans speelt bij het voorkomen van dit soort criminaliteit een grote rol. Repressie, door het vaker oppakken van vermogenscriminelen, kan dan een preventieve werking hebben. Wat nog veel beter werkt is voorkomen dat mensen die afweging gaan maken: een goede begeleiding van mensen die niet met geld kunnen omgaan, mensen met uitkeringen en mensen met een verslaving kan hierbij helpen. Hier heeft de politie weinig tot geen invloed op, maar dit is de taak van voornamelijk de gemeente en de verslavingszorg.
Geweldsdelicten gaan vrijwel altijd gepaard met heftige emoties. Hogere straffen werkt hierbij gewoon echt niet: het zal zelden voorkomen dat een crimineel op dit gebied een kosten - batenanalyse gaat maken. Ook de pakkans verhogen heeft weinig zin. Wanneer de omstandigheden hetzelfde zijn, zal iemand met een hogere pakkans net zo goed uit zijn slof schieten. Mogelijk helpt straffen wel om recidive tegen te gaan, maar ik denk dat een voorwaardelijke vrijheidsstraf dan beter werkt dan een onvoorwaardelijke vrijheidsstraf. Dan gaat het om de spreekwoordelijke stok achter de deur: "Oei, ik moet me even gedeisd houden, anders ga ik 2 maanden de bak in..."
Dit in combinatie met vrijheidsstraffen om de redenen die ik eerder heb genoemd zijn het begin van een redelijke aanpak. Maar: sociale controle werkt het best. Zodra criminelen vrienden, hobby's, een baan en een partner krijgen die ze kunnen verliezen als ze crimineel gedrag vertonen, dan houdt het criminele gedrag over het algemeen snel op.
Owja, de psychisch gestoorden heb ik er maar even buiten gelaten.
