Als je al een groot aantal reanimaties hebt gedaan dan lijkt het uitvoeren van de zoveelste reanimatie wel eens op het doen van een verplicht nummer cq. ritueel.
Voor professionals die er veel mee te maken hebben zijn een aantal handelingen in de reanimatiesetting iedere keer wel een soort uitdaging maar we vergeten wel eens hoeveel impact het heeft op familie, omstanders en andere betrokkenen die de patient kennen of bij de eerste hulp zijn betrokken geraakt.
Het afscheid nemen door familie - en soms ook collegas etc - van de patient tijdens de reanimatiefase is behoorlijk onderbelicht in de ACLS trainingen (advanced cardiac life support).
Uit eigen ervaring kan ik zeggen dat de meeste familieleden ingaan op het aanbod van de ambulancezorgverleners, om afscheid kunnen nemen van de patient en nog iets tegen hem/haar kunnen zeggen dat de patient mogelijk nog kan horen(het gehoor blijft nl. nog het langste intact bij deze patientencategorie. Dit gebeurt meestal tijdens een rustige fase in de reanimatie, tussen de shockblocks en meestal wanneer de meeste ingrijpende/tijdvragende handelingen zijn verricht en de reanimatie in een wat rustiger vaarwater komt. Vaak is dit ook de fase waarin duidelijk is geworden dat continueren van de reanimatie geen zin heeft en de reanimatie terplekke beeindigd gaat worden. Dan krijgt de familie de tijd om afscheid te nemen. Dit kan men als het begin van of inleiding op het rouwverwerkingsproces beschouwen.
Schrik niet, dit gebeurt nog niet zo lang in Nederland. Lange tijd waren de meeste hulpverleners gefocust op het verlengen van het leven waarvoor alles uit de kast getrokken moet worden vaak onder het onterechte moto, schaadt het niet dan baat het niet....
Meer oog voor de directe betrokkenen van de patient en hun gevoelens, en natuurlijk ook voor de begeleiding van de terminale patient die beseft dat hij binnen zeer korte tijd gaat overlijden, geeft m.i. meer voldoening dan het uitvoeren van het ritueel op zich dat de ACLS is. Dat zal voor veel zorgverleners een grote uitdaging zijn, maar ook meer voldoening kunnen geven.
