Hulpdiensten weer op cursusDoor PETER DE KNEGT en MAAIKE RUEPERT
DEN HAAG/GOUDA - Hulpverleners worden opnieuw voorgelicht over hoe ze hun communicatiemiddelen moeten gebruiken bij grote rampen.
Het wrak van Turkish Airlines in het weiland nabij Schiphol. FOTO ANP
Aanleiding is de crash van het vliegtuig van Turkish Airlines op 25 februari, waarbij het nieuwe communicatienetwerk C2000 op cruciale momenten faalde.
Direct na de crash legden uit het hele land toegesnelde hulpdiensten het communicatieverkeer diverse keren plat door onnodig lijnen open te houden. ,,Veel hulpverleners hielden contact met de meldkamer uit het gebied waar ze vandaan kwamen.
We gaan de gebruikersdiscipline aanpakken,’’ zegt woordvoerder Frank Wassenaar van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Er komt ook een onderzoek naar mogelijke technische tekortkomingen van het C2000-systeem, dat gebruik maakt van 480 masten in het hele land.
C2000 mag domweg niet falen Onderweg naar de plek waar vlucht 1951 van Turkish Airlines luttele minuten eerder was gecrasht, merkt Willem van ’t Hof dat hij niet kan communiceren met zijn meldkamer via het speciale C2000-netwerk. Dus gebruikt hij zijn mobiele telefoon.
Terwijl tientallen slachtoffers van de vliegramp bij Schiphol op hulp wachten, moeten de hulpverleners improviseren.
De 45-jarige Van ’t Hof coördineerde woensdag 25 februari als officier van dienst geneeskundig, afgekort ovgd, bij de veiligheidsregio Kennemerland de meer dan zeventig ambulances die naar de rampplek waren toegesneld. Het was zijn taak te bepalen hoeveel slachtoffers er waren, en wie met welke verwondingen met hoeveel spoed naar welk ziekenhuis moest.
Dat het speciale digitale communicatiesysteem voor hulpverleners niet werkte, gaf Van ’t Hof een vervelend gevoel.
,,Als je iets als C2000 tot je beschikking hebt, vertrouw je erop dat het werkt,’’ vertelt hij. ,,Uitval hoort het systeem niet te kennen. Gelukkig deed het gsm-netwerk het nog wel. Met onze mobiele telefoons, die we altijd bij ons hebben, hielden we onderling contact en met de meldkamer.’’
Ter plaatse besloot Van ’t Hof tot een pragmatische oplossing voor het wegvallen van het C2000-netwerk. Omdat bekend was dat er meerdere slachtoffers waren, hadden verschillende ziekenhuizen in de regio zich voorbereid op de komst van patiënten. Om en om stuurde Van ’t Hof ambulances naar de diverse ziekenhuizen.
,,Door het op volgorde te doen, kon ik voorkomen dat een ziekenhuis overbelast raakte.’’
Patiënten hebben er volgens Van ’t Hof niet onder geleden, maar achteraf kostte het veel moeite om uit te vinden wie in welk ziekenhuis lag.
Andere hulpverleners - op een gegeven moment waren er ruim zevenhonderd actief uit regio’s uit het hele land - namen contact op met hun eigen meldkamer nadat Kennemerland niet meer bereikbaar was.
Ook dat zorgde voor overbelasting van het systeem, maar is ‘menselijkerwijs zo logisch als maar zijn kan’, zegt Ineke van der Zande, directeur van de veiligheidsregio Kennemerland, die deel uitmaakte van het crisiscentrum op Schiphol na de poldercrash. ,,De complexe praktijk is ingewikkelder dan het protocol voorschrijft. Dat alle patiënten desondanks binnen de tijd die er voor staat in een ziekenhuis zijn gekomen, is klasse.’’
Volgens Van der Zande mogen hulpverleners alleen van C2000 gebruik maken als het strikt noodzakelijk is. ,,Maar ik kan me voorstellen dat je contact zoekt met je eigen meldkamer, vooral als je onder motorbegeleiding en met loeiende sirenes naar een ziekenhuis snelt. We gaan onze mensen er wel op wijzen dat als je wordt ingezet in regio A, je ook moet communiceren met regio A,’’ zegt Van der Zande.
Wat de precieze oorzaak is van de uitval van het C2000-netwerk, moet blijken uit onderzoek. Volgens Willem van ’t Hof is één ding belangrijk: ,,Dat een netwerk aan de behoefte voldoet. C2000 moet het gewoon doen.’’ Volgens Bert Garlich van Tetraned, bouwer van het netwerk, kan C2000 snel worden uitgebreid. Maar ook hij wijst op de ‘etherdiscipline’. ,,Je moet als hulpverlener geen berichten luisteren op de kanalen uit je eigen regio. Je bent toch niet inzetbaar in Groningen als je op Schiphol zit.’’
http://www.ad.nl/binnenland/3314945/Hulpdiensten_weer_op_cursus.html
