Beveiliging was simpel, de aanslag dus ookvrijdag 1 mei 2009 09:16
Het was ook een aanslag op dat schattige Nederland, aldus de verslaggever van Radio 1.
Inderdaad, de aanslag was in de eerste plaats gericht op Nederland en de wijze waarop wij het publieke leven hebben georganiseerd: de vrijheid. Koninginnedag is een onderdeel van onze vrijheid om samen te dringen en te dansen.
Er zijn maar weinig koningshuizen die een keer per jaar de banden willen aanhalen met hun burgers. Dan zijn de Oranjes op campagne. Het is ook een volksfeest. Het begint met 30 april, daarna de dodenherdenking en het bevrijdingsfeest.
Terreurdaad
Er is gisteren een aanslag gepleegd op individuele burgers en op de Koninklijke familie. Het was een terreurdaad met het oogmerk om vrees aan te jagen bij de Nederlandse bevolking.
De individuele en innerlijke motieven doen hier niet ter zake. We kennen geen karakterstrafrecht. De dader moet het oogmerk hebben gehad om vrees aan te jagen. Dit zou anders zijn geweest als de inmiddels overleden dader in een toestand van psychische gestoordheid had gehandeld.
Daarvoor zijn momenteel te weinig aanwijzingen. De aanslag op het Nederlandse staatshoofd heeft diepe indruk gemaakt op de koninklijke familie. Dit heeft zich immers al een aantal eeuwen niet voorgedaan.
Uitzonderlijk delict
De wet spreekt hier van een aanslag, zelfs in geval van een poging. Een poging tot een aanslag op het staatshoofd bestaat volgens onze wetgeving niet.
Ook bestaat er, strafrechtelijk gezien, geen mislukte aanslag. Terecht stelde het Openbaar Ministerie vast dat de dader een aanslag heeft gepleegd. Aanslag op koninklijke familie is een uitzonderlijk delict dat ook de poging daartoe omvat. Het behoort daarom tot de zwaarste delicten.
Gezagsdragers
Sommige gezagsdragers zijn van mening dat dit soort daden, gepleegd door een enkeling, nooit kunnen worden voorkomen. Daarmee willen ze de politieke en bestuurlijke verantwoordelijkheid ontlopen.
De waarheid ziet er anders eruit: de beveiliging en de beveiligingsdoctrine hebben gefaald. Weliswaar kun je niet altijd allerlei vormen van aanslagen voorkomen, maar de risico’s moeten wel worden beperkt.
Er was, zoals het nu blijkt, één veiligheidsring door middel van dranghekken en afzetting. Dit is natuurlijk onvoldoende, als zoveel publiek en risicodragende personen bijeenkomen.
Waren er drie of meer veiligheidsringen die ook daadwerkelijk werden bewaakt, dan zou de verdachte bij tweede of derde ring al fysiek zijn uitgeschakeld.
Simpel
De aanslag was simpel bedacht en uitgevoerd. Omdat de beveiling ook simpel was. Als de beveiliging gecompliceerd wordt, moet de aanslagpleger meer moeite doen. Dat zou tot ontmoediging kunnen leiden.
Dit veiligheidssysteem werkt niet. De beveiliging van het staatshoofd werd aan de burgemeester van Apeldoorn overgelaten. Want persoonsbeveiliging valt onder de DKDB.
Maar de algemene beveiliging, dus het opzetten van die veiligheidsring en de inzet van de politie, valt wel onder de burgemeester en korpschef van Apeldoorn. Beiden zijn onbekwaam om dit te kunnen uitvoeren.
Specialiseren
De lokale politie is niet opgewassen tegen dit soort dreigingen. We moeten leren, zoals in andere landen, om te gaan centraliseren en specialiseren.
De beveiliging moet centraal door deskundigen met behulp van de lokale politie worden georganiseerd. Temeer nu blijkt dat niet alleen intellectuelen (Theo van Gogh) en politici (Pim Fortuyn) als doelwit kunnen worden gezien. Ook de koninklijke familie en het publiek kunnen worden getroffen door een aanslag.
Risicoanalyses
Er is nog een probleem. We gaan er steeds van uit dat als er geen dreigende risicoanalyses voor handen zijn, we niet hoeven te rekenen op een aanslag.
Deze fout leidde tot twee politieke aanslagen in Nederland. En gisteren was het dus de derde aanslag.
Er zijn personen en objecten die vooral onder bepaalde omstandigheden, ook zonder concrete dreigende informatie, enorme risico’s lopen. Een risicoverhogende omstandigheid is hier bijvoorbeeld de symbolische betekenis van Koninginnedag. De symbolische betekenis van bepaalde dagen en plaatsen zijn vaak doorslaggevend voor de daders.
Preventief
Veiligheidsmaatregelen zijn preventief van aard. Nederland moet, voordat het te laat is, een ander, meer centraal georganiseerd preventief veiligheidsregime ontwikkelen.
Wat gisteren gebeurde, zal voor velen als een voorbeeld dienen. En dat is uiteraard zeer beangstigend.
Het veiligheidssysteem moet veranderen. En de Kamer moet zich niet laten misleiden door emotionele uitleg van politici en bestuurders. Het gaat hier niet om de individuele schuld. De onschuld van dit schattige land was al op 6 mei 2002 in het Mediapark ten graven gedragen. Dertig april 2009 was alleen een bevestiging van de verloren onschuld.
http://www.elsevier.nl/web/10232471/Afshin-Ellian/Beveiliging-was-simpel,-de-aanslag-dus-ook.htm
