http://www.nrc.nl/binnenland/article2230339.ece/Veiligheidsexperts_kritisch_over_afzettingen_in_Apeldoornhttp://www.nrc.nl/multimedia/archive/00221/koninginnedag_bus_221893a.jpgFoto: WFA Leden van het Koninklijke Huis kijken verschrikt hoe een zwarte auto inrijdt op De Naald in Apeldoorn. Foto: WFA
Veiligheidsexperts kritisch over afzettingen in Apeldoorn
Gepubliceerd: 2 mei 2009 08:57 | Gewijzigd: 2 mei 2009 12:04
Na de aanslag op de koninklijke familie stellen veiligheidsexperts vooral vragen over de afzettingen langs de weg.
Door onze redacteur Jan Meeus
Rotterdam, 2 mei. Hoe heeft Karst T., op Koninginnedag in Apeldoorn met zijn auto zó dicht bij de bus kunnen komen waarin de koninklijke familie reed? Op die vraag zal het onderzoek van de Nationaal Coördinator Terrorismebesrtrijding (NCTb) antwoord moeten geven. De koninklijke familie ontsnapte donderdag op het nippertje aan een aanslag. Beveiligingsexperts menen dat er met name vragen zijn over de afzetting van de route van de bus.
Hoogleraar calamiteitenbestrijding Eelco Dijkstra kritiseerde gisteravond in de tv-rubriek EenVandaag het feit dat op de weg in de richting van het monument De Naald, waartegen de auto van T. botste, maar één barrière (een hek met een verbodsbord) was opgeworpen. „Dat vind ik weinig voor zo’n belangrijk evenement”, zei Dijkstra. „We zijn in Nederland toch nog tamelijk naïef als het gaat om het uitwerken van scenario’s voor heel kleine risico’s.”
De Apeldoornse burgemeester De Graaf zei gisteren dat in de draaiboeken voor de beveiliging op Koninginnedag niets over wegafsluitingen met betonblokken stond. „Het is geen kamp Holland. Je gaat er niet vanuit dat iemand dwars door mensenmassa’s en rijen hekken rijdt.”
De persoonsbeveiliging van de leden van het koninklijk huis is gebaseerd op scenario’s, zegt Glen Schoen, beveiligingsconsultant van Ernst & Young Advisory. „Er bestaan draaiboeken waarin voor heel veel verschillende situaties wordt beschreven hoe er gehandeld moet worden. Wat te doen als er een activist met een spandoek op de bus afloopt? Hoe te reageren als er een dronken groep studenten langs de route over het hek klimt? En hoe te handelen als iemand met een vuurwapen zichtbaar wordt? Voor veel van die situaties zijn procedures.”
Schoen verwacht dat de beveiliging van de zogeheten ‘buitenschil’ een belangrijk onderwerp van het onderzoek zal worden.
Klik voor fotoserie
Op tv was te zien hoe een zwarte Suzuki Swift tegen De Naald aanreed. De auto kon dichtbij de bus van de koninklijke familie komen. Seconden later reed de bus achter De Naald langs, richting Paleis Het Loo. De bus werd toen omringd door mannen in zwarte pakken. Er sprong ook iemand achterop. De bus versnelde niet.
Wat ook opviel, is dat op de open bus ogenschijnlijk niets gebeurde. Leden van de koninklijke familie sloegen de hand voor hun mond toen ze zagen wat er gebeurde. Maar niemand schermde de koningin, prins Willem Alexander of prinses Máxima af. Er werden geen pistolen getrokken. Wat als in die zwarte Suzuki explosieven hadden gezeten?
Volgens Schoen moet gedetailleerd worden onderzocht of de procedures zijn nageleefd. „Je maakt op basis van een dreigingsbeeld verschillende scenario’s. En daarbij horen maatregelen voor de beveiliging. Het onderzoek moet uitwijzen of de inschatting goed was, de scenario’s adequaat zijn uitgewerkt en de maatregelen goed zijn uitgevoerd.”
Volgens Schoen is het moeilijk op basis van de beelden iets concreets te zeggen over de beveiligers. Schoen: „Je weet niet precies wat de beveiligers weten op het moment dat die auto op het monument botst. Wat je ziet is dat de beveiliging vrijwel meteen wordt opgeschaald. Beveiligers uit het publiek vormen een haag rond de bus. Snel daarna voegen zich andere voertuigen bij de bus die meteen kan worden weggebracht .”
Intussen is bekend dat twee agenten een noodsignaal gaven toen Karst T. met hoge snelheid de Jachtlaan opreed richting De Naald. Al lijkt niet ieder dat signaal gehoord te hebben. Op een foto is te zien hoe een agent strak voor zich uitkijkt, terwijl achter hem de Suzuki inrijdt op de achter hekken wachtende menigte.
