anafylactische shock/vagale reflex

[Rosanne]

Beste
Ik ben student vroedkunde en voor het vak anesthesie moeten wij vanalles kennen rond inductie-medicatie en OPverpleegkunde.
Het is mij niet zo duidelijk wat nu het verschil is tussen een vagale reflex en een anafylactische shock.
Bij beiden is er toch sprake van een reactie op medicatie waardoor de patient in een toestand van algemeen onwelzijn gaat verkeren?
(lage RR, zweten, cyanose, syncope, tekenen van shock en bradycardie)
Alvast bedankt voor uw uitleg!

[Jacques Schenk]

Het verschil tussen de vasovagale collaps en de anafylactische shock is wellicht groter als dat je denkt.
De overeenkomst is dat in beide gevallen sprake is van vaat verwijding waardoor een bloeddrukdaling optreedt. Bij de vasovagale collaps gebeurt dit alles onder invloed van het (parasympatische) centrale zenuwstelsel, dit zorgt er niet alleen voor dat de hartslag vertraagd, maar dat ook de vaten verwijden, het gevolg is een dalende bloeddruk met mogelijk een (kortdurende) bewusteloosheid als gevolg.

Bij een anafylactische shock is er sprake van een heel ander mechanisme, de vaatverwijding die optreedt is het gevolg van een allergische reactie waardoor stoffen vrijkomen die de vaten laten verwijden, de hartslag bij een anafylactische shock is echter niet vertraagd, sterker nog, het lichaam zal probeeren de dalende bloeddruk agv de vaatverwijding te compeseren door de hartsleg te versnellen en de cardiac output te verhogen.
Het hart staat bij de anafylactische shoch dus voornamelijk onder invloed van het sympatische zenuwstelsel, terwijl bij de vasovagale collaps met name het partasympatische zenuwstelsel het hart beinvloed.

Je kunt beiden dus eigenlijk niet goed met elkaar vergelijken, de vasovagele reflex is een vrij onschuldige reactie, de anafylactische shock is alles behalve onschuldig en kan gemakkelijk dodelijk zijn.

[Jim]

Je kunt beiden dus eigenlijk niet goed met elkaar vergelijken, de vasovagele reflex is een vrij onschuldige reactie, de anafylactische shock is alles behalve onschuldig en kan gemakkelijk dodelijk zijn.

Zou een vasovagaal collaps niet zo onschuldig zijn in een ObGyn-setting?

[Jacques Schenk]

Uieraard kan de setting iets onschuldigs veranderen in iets minder onschuldigs, flauwvallen terwijl je autorijdt is minder onschuldig, wat hier de gevolgen kunnen zijn is mij echter niet bekend. Ik beperk me dan ook maar wijselijk tot de kern van de vraag :-)

[Rosanne]

Bedankt voor de uitleg!

[CM]

Beste allemaal,

Ik wil wat toevoegen over de oorspronkelijke vraag. De twee onderwerpen hadden namelijk betrekking op de anesthesie.

Vagale reflex heeft Jacques al uitgelegd, maar wanneer treedt dat nou op in de anesthesie setting? Met name bij de intubatie van de patient, het inbrengen van een endotracheale tube veroorzaakt een vagale reactie. Deze reactie is wisselend, maar wat we wel weten is dat het sterker optreedt in kinderen. De oplossing is een dosering atropine in de pre-medicatie zodat de parasympatische effect wordt gedempt.

Anafylaxe heeft niets te maken met de vagale respons, behalve dat ze allebei kunnen optreden in de anesthesie. Er worden met veel geneesmiddelen gewerkt in de anesthesie en ieder uitzonderlijk middel kan, in principe, anafylaxe veroorzaken. Om maar eens te zwijgen over de combinaties van geneesmiddelen dat het risico versterkt.

Als verloskundige lijkt het me wenselijk dat je inderdaad wat weet over anafylaxe, je bent tenslotte bevoegd om een aantal medicaties toe te dienen en moet kunnen ingrijpen bij eventuele problemen (of mij bellen en hopen dat ik niet te ver weg zit... )

De opmerking van Jim sloeg niet helemaal op de oorspronkelijke vraag, maar was desalniettemin een legitieme opmerking. Vaso-vagale collaps in de obstetrie komt vaker voor, maar voordat je de diagnose stelt, wees er wel zeker van dat het niet een andere oorzaak heeft, zoals een peripartum bloeding of een vruchtwater embolus. Plak het etiket pas als alle anderen zijn uitgesloten.

Ik heb hier getracht een klinische draai te geven aan het onderwerp, mocht je nog vragen hebben dan trek aan de bel!

WM

[SEH zustertje]

denk ook aan de epiduraal gebeurt steeds vaker in de verloskunde (niet in de thuis setting )

[PeterEde]

Denk hierbij ook aan de ligging van de vrouw. In rugligging drukt het kind de v cava inf (gedeeltelijk) dicht, waardoor je de verschijnselen krijgt van een vaso-vagaal collaps. En daarmee ben ik het met WM eens: begin breed in je denkpatroon als er problemen optreden.

In de richting van een anafylactische shock: ip kunnen de meeste materialen en medicijnen een aanleiding zijn tot een anafylactische shock. Echter, syntocinon kan flushing (vaker bij grotere bolus) als effect / bijwerking hebben en denk dan niet gelijk aan een anafyl. shock ook al daalt de RR. Het is wel van belang om de RR-trent te volgen en de middelen bij de hand te hebben om de RR weer wat omhoog te helpen. Ken daarom de effecten en bijwerkingen van de medicamenten die je toedient.
Maar nogmaals: begin breed in je denkpatroon en als er meerdere mogelijkheden zijn, probeer ze dan ook zo breed mogelijk aan te pakken.