Korte inleidingIn 2007-2008, mijn vijfde jaar op het gymnasium, heb ik samen met zes klasgenoten meegedaan aan de CanSat-competitie van TU Delft en ISIS (zoiets als een Nederlandse NASA). CanSat is een samenstelling van Sat (satelliet) en Can (blikje): een satelliet ter grootte van een frisdrankblikje (Europees formaat, 33cl). De bedoeling is dat elk team een eigen satelliet bouwt met een primaire en een secundaire missie. De primaire missie is voor een ieder team gelijk: het bepalen van de hoogte gedurende de vlucht van de CanSat. De secundaire missie moest zelf bepaald worden en mocht in principe alles zijn, zolang alles tijdens de lancering van de CanSat maar in het blikje blijft, op flexibele antennes na, en zolang er geen gevaarlijke stoffen in zitten.
Natuurlijk werden deze blikjes niet de ruimte ingeschoten (daar is immers al genoeg afval) maar de CanSats zijn met een raket ter hoogte van een kilometer gebracht. Daar werden ze uitgeworpen en in negentig seconden landde de CanSat op de grond met behulp van een parachute. Alleen de CanSats van de finalisten werden met een raket gelanceerd (grapje van tien duizend euro), alle CanSats van niet-finalisten zijn van een hijskraan/hoogwerker naar beneden gegooid.
Het doel van de competitie is het meer interesseren van jongeren in techniek op WO-niveau, zodat ze geneigd zijn om voor een technische studie te kiezen. Studies die bij dit project komen kijken zijn met name Elektrotechniek en Lucht- en Ruimtevaarttechniek (unieke studie van TU Delft in Benelux en Duitsland).
Primaire missieZoals eerder gezegd was de primaire missie voor elk team gelijk: het bepalen van de hoogte gedurende de vlucht van de CanSat. Een hoogtemeter lijkt een simpel apparaat, maar er bestaat no such thing as "een hoogtemeter". De hoogte wordt bepaald aan de hand van de luchtdruk en de temperatuur. Een hoogtemeter bestaat dus uit een temperatuursensor, een luchtdruksensor en een processor. Per seconde wordt een meting uitgevoerd. De gemeten waarden worden in een formule ingevuld en zodoende kan de hoogte ten opzichte van de tijd bepaald worden. De tijd van de daling is bepaald op maximaal negentig seconden. Als de vlucht langer zou duren dan zou de CanSat te ver afdwalen en onvindbaar zijn. De hardware en (deels) de programmatuur werd door de ISIS aangeleverd.
Secundaire missieDe secundaire missie was zoals ook eerder gezegd zo goed als vrij om te bepalen. De meest gekke dingen zijn er door de 46 deelnemende teams verzonnen, van gps-bepalingen uitvoeren (en zodoende een 3D-grafiek maken van de baan van de vlucht) tot het inbouwen van complete camera's.
En nu komt het voor de hulpverleners en dan met name de brandweerlieden interessante stuk: wij hadden bedacht een probleem voor de brandweer op te willen lossen. Dat probleem hebben wij als "communicatieprobleem" omschreven om zo voor een leek duidelijk te maken welke functie onze CanSat had (communicatiesatelliet) en om een concreet probleem aan te duiden. Een echte communicatieprobleem is het namelijk niet...
Het probleemVeel, zo niet bijna alle brandweerkorpsen maken gebruik van de zogenaamde bereikbaarheidskaarten. Deze kaarten bevinden zich in een kaartenbak/kaartenkast/kaartenmap of iets dergelijks en zodra er een brandmelding binnenkomt waarbij een bereikbaarheidskaart nodig is, moet eerst die kaart opgezocht worden. Dat is iets wat op een dergelijk moment natuurlijk erg tijdrovend is. Ook kun je op een dergelijke kaart (A3-formaat naar mijn weten) niet al te veel kwijt.
Wat de brandweer het liefst zou hebben, is een soort Google Earth van Nederland, maar dan met de aanrijroutes (of aanrijDroutes?) en de waterwinningsplaatsen en de gevaarlijke stoffen in beeld.
Zoiets bestaat al een tijdje in Nijmegen onder de naam van 100% mobiel. Ik heb dit filmpje overigens pas ontdekt ná het gehele project, maar het laat heel mooi zien wat wij ook probeerden te realiseren.
&fmt=18
De realisatie en verloop van het verdere projectElk team mocht maximaal vijfhonderd euro aan zijn CanSat uitgeven. (Tijdens de competitie heb ik daar nog strijd over gehad met de organisatie, die halverwege de competitie de regel opeens verwoordden als "de secundaire missie mag niet meer waard zijn dan vijfhonderd euro" en dan heb je een probleem als je gesponsord wordt...)
Om dit lange verhaal niet al te lang te maken: we zijn door een electrotechnicus benaderd die ons de hardware en de software (arbeidkostenvrij) te leveren en de antennes aan ons wilde lenen. Vervolgens hebben we dat blikje in elkaar gezet, hebben we eindeloos lang getest en hebben we zelfs geprobeerd om de lancering te simuleren bij het bekende kraanbedrijf Nederhoff. Natuurlijk konden wij met vijfhonderd euro een systeem als eerder genoemd niet evenaren, maar wij wilden puur een simulatie maken om te kijken of het op deze manier serieus mogelijk is. Wat we hebben gedaan ter realisatie van de secundaire missie is vanaf grondstation 1 (de meldkamer) een gedeelte van een bereikbaarheidskaart versturen naar de CanSat (de communicatiesatelliet). De CanSat stuurt de data weer naar grondstation 2 (de brandweerwagen).
Tijdens het project hebben wij ook een brandweerwagen meegekregen om ons project een realistisch gehalte te geven.
Halve finale en finaleIn eerste instantie zou er een halve finale gehouden worden. De CanSats werden de lucht in gebracht door een ballon/vlieger, losgelaten op een bepaalde hoogte en dan werden de missies in werking gebracht. Deze halve finale zou worden gehouden op het sportterrein van de TU.
Helaas kwam er toen een brand in de Bouwkundefaculteit, gelegen naast de sportvelden. Dat gebied werd niet vrijgegeven en zodoende konden de halve finales niet doorgaan. Nu werd alleen aan de hand van de eerder ingeleverde verslagen bepaald wie wel en niet finalist werd. Ons team werd wel finalist, niet zozeer vanwege het technische gedeelte, maar meer vanwege het maatschappelijke argument (onze CanSat lost een daadwerkelijk probleem op).
De finales werden gehouden op ASK 't Harde (je mag niet zomaar raketten lanceren natuurlijk). Helaas is onze missie daar in eerste instantie mislukt: onze CanSat is niet uit de raket gevallen, de raket vloog te ver horizontaal door en en en nouja.
Omdat wij in de laatste raket zaten, was de reserveraket reeds ontmanteld. Daarop is besloten, na een hoop smeken, om toch nog onze CanSat van de hoogwerker/hijskraan af te gooien (de halve finale werd ook op ASK 't Harde gehouden), maar ook toen is het helaas niet gelukt.
Voor meer informatie: kijk op
b100.summerhost.infoWaarschijnlijk heb ik wel wat aspecten weggelaten, maar ik vond het verhaal wel lang genoeg zo. Vragen beantwoord ik graag en ook alles op technisch gebied en de technische werking wil ik uitleggen, maar dat lijkt me nu nog niet relevant. Het leek mij leuk om deze bijzondere ervaring met jullie hulpverleners en met name brandweerlieden te delen.