Rampenhulp Twente in diepe crisis.

[hgj.krikke]

Bron: Telegraaf Twente Vandaag 18 en 19 maart 2004.

Rampenhulp Twente in diepe crisis

door JOUKE SCHAAFSMA
ENSCHEDE - De helft van de vrijwilligers van het Rode Kruis, die
betrokken zijn bij de rampenbestrijding, is opgestapt uit onvrede
met de leiding. Door het gebrek aan vrijwilligers dat nu is
ontstaan, schiet de organisatie en de ondersteuning aan medici
tijdens een ramp ernstig tekort. De hulpverlening is nu slechter
georganiseerd dan tijdens de vuurwerkramp.
Dat zeggen vrijwilligers en voormalig leidinggevenden van het Rode
Kruis. De hulpverleners van het Rode Kruis trekken al een jaar aan
de bel bij zowel het hoofdkantoor als de district-besturen van het
Rode Kruis. Volgens hen ontbreekt het aan een goede organisatie die
de veiligheid van vrijwilligers en slachtoffers ter plaatse
garandeert. Maar het bestuur wil niets weten van de kritiek en de
waarschuwingen. Uit onvrede is daarom de helft van de veertig
vrijwilligers na vele jaren dienstverband gestopt met
ramphulpverlening. Twee leidinggevenden zijn inmiddels ontslagen. De
vrijwilligers moeten op verzoek van de professionele hulpverlening
assisteren bij opvang van slachtoffers. Ook twee leidinggevenden van
de dienst geneeskundige hulp bij ongevallen en rampen ( GHOR) die
hen aanstuurden, zitten thuis. Volgens de inspectie voor de
volksgezondheid is rampenbestrijding in Nederland niet mogelijk
zonder de vrijwilligers. 'Voor buitenstaanders is het net alsof de
organisatie bij rampen op orde is, maar intern blijkt het allemaal
gebakken lucht. Het is een schijnveiligheid', zegt een vrijwilliger
van het Rode Kruis die anoniem wil blijven. De inspecteur voor de
volksgezondheid, die verantwoordelijk is voor toezicht voorbereiding
rampenbestrijding, H.B. Paats, schrikt van de problemen in
Twente. 'Ik was niet op de hoogte. Dit is zeer ernstig.' Paats wist
wel dat het rommelde in Twente. 'Na anonieme tips, heb ik de
voorzitter van het Rode Kruis in Enschede om uitleg gevraagd. Er zou
volgens hem geen gevaar zijn voor de bevolking en problemen met
vrijwilligers zouden worden opgelost. Hopelijk willen de anonieme
tipgevers een klacht indienen bij het klachtenbureau van het Rode
Kruis.' De vrijwilligers dienen een klacht in bij de Nationale
Ombudsman en het Nederlandse Rode Kruis. Onderzoek toonde aan dat de
communicatie tussen vrijwilligers en beroepskrachten van
bijvoorbeeld de brandweer onvoldoende waren tijdens de vuurwerkramp.
Maar de reorganisatie van de rampenbestrijding die volgde en
resulteerde in de oprichting van een Hulpverleningsdienst Regio
Twente, lijkt nog niet te lukken en heeft veel kwaad bloed gezet.
Volgens het Rode Kruis en de Hulpverleningsdienst is het jammer dat
een deel van de vrijwilligers is opgestapt. De hulp van een
bemiddelaar mocht niet meer baten. De geneeskundige hulpverlening
bij rampen staat volgens de Regio Twente voldoende paraat.
Lees verder pagina 3: 'Onveiligheid slachtoffers blijft'

[hgj.krikke]

'Opvang slachtoffers onveilig'

Vervolg voorpagina

ENSCHEDE- De vrijwilligers van het Rode Kruis, die helpen bij rampen
en ongevallen, voelen zich niet serieus genomen. Het gevaar dat
slachtoffers en vrijwilligers lopen na een calamiteit wordt niet
onderkend. Volgens de vrijwilligers heeft de Regionaal Geneeskundig
Functionaris, die de leiding over de ramphulporganisatie heeft, de
vrijwilligers 'imbecielen genoemd. Het sloeg het restje vertrouwen
weg, dat na de vuurwerkramp al laag was.

Net na de ontploffing van de vuurwerkopslag      van      SE
Fireworks, dreigde een ammoniaktank van bierbrouwer Grolsch te
ontploffen. De vrijwilligers van  het  zogeheten   SIGMA-team, dat
onder andere de tenten voor slachtoffers neerzette in het
centrum,      werden      volgens betrokkenen aan hun lot
overgelaten.  'De teamleden hebben eerst rustig de tenten
opgevouwen, terwijl ze direct geëvacueerd hadden moeten worden.
Niemand vertelde ze hoe ernstig de situatie dreigde te worden', zegt
voormalig hoofd van de geneeskundige eenheid van het Rode Kruis
Peter Verkuijlen, die vanwege de interne problemen ontslag nam.
Ondanks beloftes en toezeggingen is volgens de ex-leidinggevende de
organisatie van de  rampenhulpdienst sinds de vuurwerkramp verder
verslechterd. Vrijwilligers willen dat anoniem bevestigen.  'Een
brandweerman (Regionaal Geneeskundig Functionaris, red.) moet nu
over onze veiligheid waken, maar die heeft geen medische kennis. Hij
kan niet beoordelen   welke   gewonden eerst vervoerd moeten worden
en wanneer wij de tent moeten opbreken', zegt een vrijwilliger. 'We
moesten ook uitrukken bij de bommelding bij IKEA in Hengelo. We
hadden ons dagelijks werk gelaten voor wat het was en waren direct
toegesneld. De tent bleek voor de brandweermannen, want die hadden
het koud.'
Het zijn volgens Verkuijlen ook de overheden die de problemen te
laks aanpakken. 'Ze zijn niet scherp genoeg. Wij hebben de ramp van
dichtbij meegemaakt en weten hoe gevaarlijk en hectisch de situatie
tijdens een ramp is, maar de overheid laat het allemaal maar begaan.
In Nederland is geen eenheid. Er zijn een paar richtlijnen, maar
iedere regio mag het zelf invullen. Tijdens een ramp zal iedereen
zijn best doen en alles zal uitrukken, maar goede communicatie en
organisatie ontbreken. De mensen ter plaatse worden blootgesteld aan
grote risico's.' Volgens het landelijke bureau van de 25 regionale
organisaties voor geneeskundige hulp bij ongevallen en rampen
(GHOR), die pas sinds 1999 bestaan, is de situatie inderdaad niet
optimaal. Na de vuurwerkramp in Enschede en de cafébrand in Volendam
constateerde de overheid dat de samenwerking tussen vrijwilligers,
ambulance, brandweer en politie te wensen overliet.
'Er is al veel werk verricht, maar sindsdien heeft de overheid geen
extra geld beschikbaar gesteld, terwijl er van 2002 tot 2006 tot 50
miljoen euro extra nodig is om paraatheid van hulpverleners te
garanderen, opleiding te verzorgen en oefeningen te houden', zegt
secretaris Raymond van Mourik van GHOR Nederland. 'De kwaliteit van
de hulpverlening die van ons gevraagd wordt, halen we niet. We mogen
blij zijn wanneer we het huidige niveau kunnen handhaven. Het halen
van het gestelde niveau van geneeskundige hulp bij, een
terroristische aanslag lukt al helemaal niet, daar is nog meer geld
voor nodig.' Ook vrijwilligers van de Lotuskring Hengelo, die met
geschminkte gezichten en ledematen voor slachtoffer spelen bij
rampoefeningen, zegden uit onvrede de medewerking met de
hulpdiensten in Twente op. Na overleg hebben ze onder eigen
voorwaarden de wekelijkse oefeningen bij Enschede Airport Twente
hervat. 'Onze veiligheid kon niet worden gegarandeerd.
Brandweermensen die toezicht moesten houden op onze veiligheid
tijdens de oefeningen, stonden te keuvelen. We hebben nu eigen
mensen die permanent toezien op ons welzijn', zegt Jan Bos,
coördinator Lotusslachtoffers. Bos, die veel rampenoefeningen van
dichtbij meemaakte, herkent de problemen bij de andere
vrijwilligers. Ook hij is van mening dat de organisatie ontbreekt en
dat ervaren mensen zijn weggewerkt. 'De zaak is nu niet op orde.
Twente is niet voor
bereid op een ramp. Toen een ontruiming van het gebied dreigde
tijdens de brand bij Vredestein, sloeg de leidinggevenden dé schrik
om het hart. Er waren niet voldoende mensen om een eventuele
evacuatie te regelen.' Volgens directeur J. Pierik van de Ambulance
Oost zijn de vrijwilligers essentieel bij
rampenbestrijding. 'Gelukkig wordt er al druk gewerkt aan
verbeteringen.'
Woordvoerder Marja Verbraak van Rode Kruis Nederland erkent de
problemen bij de Twentse afdeling. Maar volgens haar is de
veiligheid van hulp-verleners en burgers niet in het geding. 'Van de
veertig vrijwilligers zijn er nog 22 over, dat klopt. Maar we hebben
er al tien in opleiding die in juni beschikbaar zijn.' Volgens
Verbraak gaan de rampoefeningen en trainingen het hele jaar gewoon
door. 'Als burgemeesters en deskundigen zeggen dat het veilig is,
dan hebben wij als vrijwilligers niet zo veel in te brengen. Wij
assisteren de beroepskrachten. Als er een paar vrijwilligers zijn
die daar niet mee akkoord kunnen gaan, dan moeten ze maar stoppen.
We kunnen geen discussie gebruiken tijdens een ramp.'

[hgj.krikke]

Onderzoek geëist naar crisis rampenhulp

Klokkenluidster Rode Kruis treedt openlijk naar buiten
door JOUKE SCHAAFSMA
ENSCHEDE - Politici eisen een grondig onderzoek van het regionale
bestuur van Regio Twente naar de crisis binnen de
ramphulporganisatie. Gisteren berichtte deze krant dat de helft van
de Rode Kruis-vrijwilligers die hielpen bij opvang van slachtoffers
bij rampen, is opgestapt uit onvrede met het beleid.

Volgens de vrijwilligers van het Rode Kruis is de ramphulpverlening
onder de maat en is hun veiligheid niet gegarandeerd. Ze weigerden
nog langer op de pieper te reageren. Inmiddels is er al een jaar
niet meer geoefend. Ervaren leidinggevenden zijn weg en vervanging
is nog niet geregeld. Politici reageren vol ongeloof en vinden het
onbegrijpelijk dat de ramphulp juist in Twente niet voor elkaar
lijkt te zijn. De fracties van ChristenUnie, VVD en CDA uit Enschede
zullen burgemeester Jan Mans van Enschede, tevens voorzitter van de
Regio Twente, vragen om opheldering. Voor fractievoorzitter Geert
Haisma van de VVD is de situatie onacceptabel. 'Er kan in principe
elk moment een ramp gebeuren. Het kan dan niet zo zijn dat een
ramphulporganisatie niet voldoende is toegerust. We hebben de
politieke en maatschappelijke verantwoordelijkheid om uit te zoeken
wat er precies aan de hand is.'
Ook volgens voormalig hoofd geneeskundige eenheid Peter Verkuijlen,
die uit onvrede is opgestapt, wordt er al een jaar niet meer
geoefend met ambulances en vrijwilligers. 'De hospitaaltent is nog
niet buiten geweest om te oefenen met de ambulances.' Het
Nederlandse Rode Kruis kan zich niet vinden in het beeld dat de
vrijwilligers schetsen. 'Er wordt gewoon geoefend. De opgestapte
vrijwilligers zijn gewoon een klein groepje dat het moeilijk heeft
met de reorganisatie. De veiligheid van vrijwilligers is prima in
orde', zegt woordvoerder Marja Verbraak. 'Overigens doe ik geen
uitspraken over de algehele veiligheid in Twente, want daar gaan wij
niet over.' Een vrijwilligster die eerder alleen nog anoniem naar
voren durfde te treden, is woedend over deze reactie van het
Nederlandse Rode Kruis. Ze wil nu wel met haar naam in de krant. 'Ze
willen ons monddood maken, maar daar pas ik voor. Leidinggevenden
met ervaring moesten weg omdat ze kritiek hadden. Nu moeten we
aanwijzingen krijgen van brandweermensen die niet weten waar ze over
praten', zegt klokkenluidster Annie Ligtenberg, die onder andere
Eerste Hulp leverde bij rampen zoals de vuurwerkramp en een
hospitaaltent opbouwde voor gewonden. Na de vuurwerkramp werd de
ramphulpverlening gereorganiseerd. Het resulteerde in de oprichting
van Hulpverleningsdienst Regio Twente, waar de vrijwilligers bij
assisteren.

[Pl@nner (voorheen sigmaatje)]

En toen................
Bleef het stil met de berichtgeving. jammer, had er graag meer over gehoord.

Is er een stilte voor de storm of is dit een
afwachtingsfase om te zien wat de LB's hierover
te melden hebben.

Arjan