Na het vuurwerk: een oog van kunststof http://www.trouw.nl/achtergrond/deverdieping/article2951041.ece/Na_het_vuurwerk__een_oog_van_kunststof_.html30 december
Bij iedere jaarwisseling vallen slachtoffers als gevolg van vuurwerk. Vier van hen vertellen hoe ze een oog kwijtraakten, en wat ze nu van vuurwerk vinden. Dat verschilt nogal: Mike gaat met Oud en Nieuw niet meer naar buiten, terwijl Dennis niet te houden is. ’Wat mij betreft: dikke veiligheidsbril op en knallen maar.’
’Een harde schreeuw, toen was hij stil’Stan Wissink (10) uit Hertme pakte vlak voor de jaarwisseling alvast een sierfonteintje uit de auto en stak het aan. Het vuurwerk spoot in zijn linkeroog. Stan heeft een prothese.
Stan: „We gaan nu naar Tsjechië op wintersport. Ik wou niet thuis zijn met Oud en Nieuw.”
Stans vader: „Hij zei direct dat hij naar een land wilde waar ze geen vuurwerk afsteken.”
Stans moeder: „Dat konden we niet vinden. Ik heb wel even gezocht. Vorig jaar waren we bij mijn schoonzusje in Duitsland.”
Vader: „Normaal hebben we altijd vuurwerkbrillen voor de kinderen. Nu waren we de brillen vergeten.”
Moeder: „Het was geen stunten, niks illegaals en Stan stak het ook goed aan. Hij is absoluut geen stunter. Hij wou het alleen gezellig maken. Toen het gebeurd was hebben we hem meteen onder de douche gezet.”
Vader: „De badkamer was een rooie massa.”
Stan: „Mijn zenuwen waren direct kapot, dus ik voelde niet zo veel.”
Vader: „Een harde schreeuw, toen was hij stil.”
Moeder: „Hij was bang dat hij het niet zou overleven. Hij ging in de ambulance de tafels opzeggen om te zien of zijn hersens het nog wel deden. Mijn man ging met de ambulance mee. Hij had een paar biertjes op en zijn Duits is iets beter dan het mijne. Ik ging er achteraan in de auto. Een hele reis hebben we gemaakt. Van Hardenberg, naar Almelo, naar Groningen.”
Stan: „Ik ben in Groningen geopereerd. De dag daarna mocht ik naar huis. Op tafel lagen allemaal cadeautjes. We kregen ook een Wii.”
Moeder: „Hij heeft nagedacht over of hij wel zijn rijbewijs zou kunnen halen en over wat hij niet meer zou kunnen doen. We kwamen maar op één ding: piloot.”
Stan: „Dat leek me toch al niet zo leuk meer.”
Vader: „Toen ik hem in het begin de trap zag afkomen was het net een oud opaatje. Maar een paar dagen later drukte hij de legoblokjes al weer zo op elkaar. Nu is hij gewend aan alles. Met wielrennen heeft hij de doorzettingstrofee gekregen. Hij heeft een bril om zijn andere oog te beschermen. Daar wou hij niks van weten eerst. Maar hij was even bij de geitjes wezen kijken in de schuur en liep toen met zijn goede oog tegen een tak. Toen wou hij die bril wel.”
Moeder: „Ik zocht een onopvallende voor hem, maar hij koos zelf een best opvallend montuur.”
’Naar mezelf kijken in de spiegel is klote’Op Oudjaarsmiddag ontplofte er een stuk vuurwerk uit zijn eigen voorraad in het gezicht van Dennis Struik (15) uit Gorkum. Dennis verloor links het zicht.
Dennis: „Sommige vrienden vinden mijn oog vet. Maar ik vind het niks. Naar mezelf kijken in de spiegel is klote. Ik zeg altijd tegen mijn moeder: Als ze links weer zo kunnen maken als rechts, gelijk doen! Dan hoef ik nog niet eens meer te kunnen zien.
We liepen door de wijk met een groepje. Ik had een tas vol vuurwerk. Voor 150 euro of zo. Een klein beetje illegaal, maar wat in mijn oog ging was legaal. Zo’n potje, waarvan een dingetje vijftig meter de lucht in klapt.
Ik weet niet wat er precies gebeurd is. Mijn vrienden weten het ook niet. Je bent allemaal met jezelf bezig, op elkaar let je niet. Het kan een fabrieksfoutje zijn geweest. Ik kan me niet voorstellen dat ik er boven heb gestaan. Waarom zou ik erboven gaan staan?
Ik ging op de grond liggen. Ze dachten dat ik een grapje maakte. Ze zeiden nog: Daar moet je geen grapjes over maken. Heel mijn oog was zwart. Het deed zo zeer dat ik er niks meer van voelde. Ik heb wel nog aan een vriend gevraagd een foto te maken, dat ik later kon zien hoe ik eruit zag.”
Dennis’ moeder: „Hij had geen wenkbrauwen meer, geen wimpers meer. Aan één kant was alles weg. Toen hij zijn oog open deed keek ik in een zwart gat. We gingen naar het ziekenhuis, maar de oogarts moest uit Leerdam komen, maar zij kon er niks mee en stuurde ons naar Rotterdam. Ze vond het niet nodig dat we opnieuw met een ambulance gingen. In Rotterdam moesten we zoeken, het was inmiddels donker. Dennis almaar overgeven achter in de auto. Het was een ramp.”
Dennis: „Ik hoopte dat het nog goed kwam.
Dennis: „Gebeurd is gebeurd. De eerste maand was het wel wennen, met fietsen en zo. En ik heb heel lang hoofdpijn gehad. Nu merk ik het alleen nog met boren op school, of als ik een palletje in een gaatje moet laten vallen. Ik doe een metaalopleiding.”
Moeder: „Oud en Nieuw dit jaar wordt moeilijk. Mijn man en ik hebben tegen elkaar gezegd: Wat moeten we nou? Zijn vrienden gaan ook weer vuurwerk afsteken. Moeten wij het verbieden?”
Dennis: „Ze binden me vast hier binnen. Maar wat mij betreft: dikke veiligheidsbril op en knallen maar.”
’Het oog was doormidden. Maar verder was er niks kapot’Nick Beuving (10) uit Mantinge stond te kijken toen zijn vader op 30 december een vlinderbom afstak. Vlak daarna zat er iets in zijn linkeroog. Nick heeft een prothese over de resten van zijn eigen oog.
Nicks moeder: „Mijn man is jarig op 30 december en krijgt standaard eigenlijk altijd een leuk vuurwerkpakket. Vorig jaar ook. De eerste visite ging naar huis om elf uur. Toen moest er nog wat afgestoken worden. Vier kinderen keken toe, op dertig meter afstand.”
Nicks vader: „Ik zei nog: Is dat nou alles? Het was helemaal niets bijzonders. Eerst hadden we niet eens in de gaten dat er wat gebeurd was. Nick begon een paar tellen later.”
Nick: „Ik zei: Au, mijn oog, na een minuut of zo.”
Vader: „Ik denk nu nog wel eens dat het helemaal die vlinderbom niet is geweest.”
Moeder: „We weten het niet. Er is iets gaan zweven. Het kan glas geweest zijn, vuurwerk, een stukje metaal. De arts zei dat het een stukje vuurwerk was. Verhit metaal van die vlinderbom. In elk geval is het als een mes door Nicks oog gegaan. Het oog was doormidden. Verder was er niks kapot. Hij had alleen nog een klein sneetje.”
Nick: „We gingen naar het ziekenhuis, eerst Assen, toen Groningen. Ik lag er vijf dagen. Het leken wel twee weken. Ik zat te chatten met vrienden, maar dat deed wel pijn, dat kijken naar dat scherm.”
Moeder: „Hij is de 31ste geopereerd, om half zes ’s morgens. Die operatie heeft tot half negen geduurd. We hoorden direct dat het niet goed was. Toen de pleister eraf ging, zei Nick: Ik zie niks, ik zie niks. Toen hebben we meteen verteld dat het zo zou blijven. Hij ging al snel weer naar school. Maar de klap kwam daarna. Hij sliep slecht, was heel angstig, heeft heel veel gehuild. Later ging het weer beter, maar hij had op school wel last van concentratiestoornissen. Gitaar is zijn uitlaatklep. Hij heeft het afgelopen jaar heel veel gitaar gespeeld. En eigenlijk heeft hij ons erdoor gesleept.”
Nicks broertje Robin ( 8 ): „Samen met mij!”
Moeder: „Nu worden we er weer heel erg mee geconfronteerd. Alles komt weer terug. De jaarwisseling heeft een zwarte stempel.”
Nick: „Ik wil dit jaar gewoon vuurwerk af gaan steken. Met een veiligheidsbril. Maar het mag niet van mijn moeder.”
Vader: „Het is een beetje hypocriet eigenlijk hè. Als iemand zich doodrijdt in een auto, doe je alle auto’s toch ook niet weg?”
’Met Oud en Nieuw ga ik nooit meer naar buiten’Mike Molanus (46) kreeg op 1 januari om 0.30 uur een illegale vuurpijl in zijn linkeroog. Hij raakte het oog kwijt. Deze jaarwisseling moet hij voor de derde keer onder het mes.
„Mijn vrouw en ik hadden getoast op allebei een vaste baan. Ik was bijna in vaste dienst bij een bedrijf dat kabels wegwerkt voor bedrijven en kantoren. Ik had de auto van de zaak al voor de deur staan. Een half uur later was het over.
Ik had een trutpakketje afgestoken. Ik was klaar, draaide me om, wilde naar binnen. Op dat moment voel ik een enorme dreun. Mijn oogkas is uit elkaar gespat, mijn jukbeen weggeslagen.
De pijl kan overal vandaan gekomen zijn. Daar kom je nooit achter.
Mijn oog is er na een tijdje uit gehaald. Ik was bang voor infectie. En als het kapotte oog geïnfecteerd raakt, is de kans groot dat ook het andere oog wordt aangetast. Daar moest ik niet aan denken.
Vreselijk vond ik het naar mezelf te kijken. Er zat een hele deuk in mijn gezicht. Ik ben altijd best een ijdeltuit geweest.
In oktober hebben ze een reconstructie gedaan van de oogkas en het jukbeen.
Maar 30 december word ik opnieuw geopereerd. Ik had donorwit gekregen, maar dat stoot af. Nu halen ze vet uit mijn bil en stoppen het in mijn oog.
In februari heb ik een afspraak voor een nieuw kunstoog. De prothese die ik heb zal wel niet meer passen. Dan heb ik in ieder geval mijn oude gezicht weer terug. Ik heb gezegd: Dan is het klaar. Dan hebben we het er niet meer over.
Ze beginnen nu al met vuurwerk. Ik ben er heel bang voor, voor alle harde knallen trouwens, maar ik moet toch de hond uitlaten. Met Oud en Nieuw ga ik nooit meer naar buiten. Ik wil niet ook mijn andere oog op het spel zetten.
Het eerste wat ik zei in het ziekenhuis, toen ik wist dat er geen licht meer in mijn oog zou komen, was: Mag ik nog wel autorijden? Dat mocht. Je gaat hulpmiddelen gebruiken. Als de ruitenwisser samenvalt met een bepaald punt op de weg, rijd ik in het midden.
Afgelopen jaar heb ik niet gewerkt. Mijn ooghandcoördinatie is nog heel slecht. Het wordt waarschijnlijk omscholing of bijscholing. Als ik een schroefje in de muur moet draaien, zit ik twintig keer naast die schroef. Ik heb altijd twee rechterhanden gehad. Van de week wou ik even een geheugenmodule in de computer prikken, dat lukte niet. Dan kom ik vloekend en tierend beneden: Ik vind het niet grappig meer, ik kan niks meer.”
