Een voertuig in fend-off op de rijbaan is een zogeheten "eerste veiligheidsmaatregel". Anders gezegd: om veiligheid op de ongevalsplek te garanderen door ruim voor het ongeval de onoplettende bestuurder te vangen.
Ga je een stapje hoger, dan laat je de IM aannemer komen. Die brengt een botsabsorber en extra spullen mee, en zorgt zo voor een betere beveiliging van de ongevalsplek. Nog altijd worden er echter geen extra maatregelen genomen om de afzetting aan te kondigen.
Is er sprake van een wat langere situatie, dan ga je over naar maatregelen voor werk in uitvoering. Dan komen er extra inleidende borden ("over X meter rijstrook rechts afgesloten"), eventueel komen er mobiele matrixborden boven de weg, en de botsabsorber wordt vervangen door een pijlwagen. (Niet bij rijdende afzetting.)
Praten we over langdurige werkzaamheden, dan wordt er alles aan gedaan om de kans op aanrijdingen en gevolgen zo klein mogelijk te houden. Dat kan bijvoorbeeld betekenen dat er voertuigkerende barriers worden geplaatst. In sommige gevallen wordt een pijlwagen dan achter zo'n barrier gezet.
Zijn mobiele vangrails wel veiliger voor het overige verkeer als rijstrookafzetting? Je kaatst dan een niet oplettend voertuig schuin over andere rijbanen. Dan is het opofferen van een juist opgesteld voertuig ruim voor de werkplek lijkt me veiliger.
Mobiele vangrails moeten ongetwijfeld voertuigkerende barriers zijn. Die kun je wel laten aanvoeren, maar de aanvoer en plaatsing wegen niet op tegen de normale duur van een ongeval. Voor normale werkzaamheden moet al gauw een nacht voor en na het eigenlijke werk worden besteed aan het plaatsen en ophalen van barriers. Bovendien heb je wel een bepaalde lengte nodig om het voertuigkerende effect te verkrijgen. Twee stukjes barrier plaatsen houdt geen voertuig tegen. Dat je hiermee een voertuig terug zou kaatsen de rijbaan op, is niet altijd juist. Geleiderails en barriers zijn primair bedoeld om door te buigen en daarmee het voertuig te vangen als het vanuit zijn normale voorwaartse beweging in de berm zou dreigen te belanden. Als je als bestuurder niet corrigeert, glijd je rustig langs de geleiderail/barrier. De fout die veel bestuurders maken is het terugcorrigeren met het stuur, en daardoor wordt een overcorrectie bereikt. In geval van een wegvallende rijstrook is er overigens geen andere keus: een barrier zal dan naar de overblijvende rijstrook geleiden, dus een voertuig komt daar dan hoe dan ook (met of zonder correctie) terecht. In tegenstelling wat veel mensen denken is een geleiderail of barrier niet gemaakt voor het vangen van voertuigen die dwars op de geleiderail botsen. Dan breek je er vaak gewoon doorheen.
Ik moet eerlijkheidshalve zeggen dat ik ook wel eens wordt verrast door de knalgele RWS wagens op de vluchstrook. Je moet bedenken dat er vaak een hoop vrachtwagens op de meest rechterbaan rijden die het zicht toch wel flink beperken. Nu rij ik zelf natuurlijk niet op de vluchtstrook, maar ik denk dat er best over de zichtbaarheid mag worden nagedacht!
Het is algemeen bekend dat veel vrachtwagens op de rechterrijstrook rijden. Het is ook algemeen bekend dat er op de vluchtstrook stilstaande voertuigen kunnen staan, of ze nu geel met zwaailichten zijn, of dat het een pechgeval is. Het is de verantwoordelijkheid van iedere bestuurder om daar rekening mee te houden. Dat zou dus kunnen betekenen dat je op de rechterrijstrook, rijdend achter een vrachtwagen, wat meer afstand moet houden. Op die manier heb je dus meer reactietijd als er plotseling een stilstaand voertuig op de vluchtstrook staat, misschien is deze dan wel eerder te zien.
