Binnen hun eigen gemeenschap is vrijwilligers werk vaak normaal.
Maar dan wel op een heel andere manier: in verschillende andere culturen is het heel normaal om elkaar te helpen, als buren, vrienden of familie. Maar het gestructureerde vrijwilligerswerk zoals wij dat in Nederland (en ook Duitsland, Belgie) kennen, is hen totaal vreemd. Onbetaald werken voor 'vreemden' en je dan ook nog binden aan die organisatie, dat snappen ze echt niet.
Hier in Den Bosch hadden de lokale voetbalclubs enorm veel problemen hiermee: verschillende clubs waren in een paar jaar flink gegroeid met vooral allochtone leden, maar het vrijwilligersbestand groeide niet mee. Dit zorgde vooral bij 1 club voor een bijna-ondergang, omdat een deel van deze nieuwe leden zich niet aan de regels hield, en er ook niemand van de autochtone vrijwilligers grip op ze kreeg. Daarnaast ontstonden er organisatorisch veel problemen door het 'meer-werk-met-minder-mensen' effect. Na onderzoek door de gemeente en de club bleken de ouders van die jongeren gewoon niet te begrijpen dat het toch echt wel gewenst was dat zij meehielpen in de club.
"die club heeft toch een mooi gebouw, veel spullen en een moderne huisstijl? Dat moet wel een bedrijf zijn! En we betalen toch iedere maand, daar mag dat personeel best wat voor doen!" Zij konden er met hun hoofd niet bij dat al die trainers, scheidsrechters etc. in hun vrije weekend voor wildvreemden vrijwillig aan het werk waren. Ze geloofden gewoon niet dat die er niet voor werden betaald. Dat betaalde de gemeente toch zeker wel?
In overleg met de gemeente heeft 1 club nu zelfs een ledenstop voor allochtonen...
Deze week zag ik dat er door gemeente en clubs gezamenlijk een folder is uitgebracht over vrijwilligerswerk bij voetbalclubs, in diverse talen, waarin wordt uitgelegd hoe de Nederlandse verenigingsstructuur in elkaar zit. Wil jouw kind voetballen? Dan zul je toch ook af en toe naar uitwedstrijden moeten rijden of de kleedkamers moeten schoonmaken!
Dit is trouwens niet alleen een allochtonenprobleem: bij onze elementaire zwemles (ZwemABC) van de vereniging merken we ook dat ouders (van allerlei komaf) steeds meer 'eisen', alsof we een bedrijf zijn dat hen een dienst levert (namelijk het zwemdiploma van hun kind). Daarom krijgt iedereen tegenwoordig bij inschrijving een brief met uitleg dat we een vereniging zijn en dat het bedrag dat ze iedere maand betalen NIET voor de zwemles van hun kind is, maar dat dat lidmaatschapsgeld is, waarmee hun kind lid is bij de club en daarom zwemles MAG krijgen van ons. En wij doen dat op onze manier, in ons tempo, met onze vrijwilligers. En als ze dat niet bevalt, kunnen ze naar de ledenvergadering komen of ze gaan maar naar een commerciele partij...
Maar ik merk wel dat dit aan allochtonen echt moeilijker uit te leggen is: het verschil tussen de lessen van onze vereniging in het commerciele zwembad of de lessen van het commerciele zwembad zelf....
In Nederland is de organisatiegraad van vrijwilligerswerk van oudsher enorm hoog, geen enkel land ter wereld heeft zoveel geregistreerde vrijwilligers en vrijwilligersuren als Nederland. En bijna iedereen rolt daar via via als vanzelf in: de fanfare, carnavalsclub, scouting, voetbalclub of reddingsbrigade etc. Voor nieuwkomers is dit gewoon niet zo vanzelfsprekend, dus die zul je er actief op moeten wijzen, dat Nederland zo werkt!
