ATP & reanimaties
De reanimatie kun je in 3 fases onderscheiden, de elektrische, de circulatoire en en metabole fase.
De elektrische faseWanneer een circulatiestilstand optreedt als gevolg van VF dan zijn de cellen in de eerste 3 tot 4 minuten nog voldoende voorzien van ATP (Adenosine TriFosfaat, de brandstof waarop cellen werken)
Wanneer in deze periode gedefibrileerd wordt hebben de cellen nog voldoende brandstof om zelfstandig weer "te starten", ook het stoppen van de chaotische elektrische activiteit gaat wat gemakkelijker.
Dit wordt ook wel de elektrisch fase genoemd.
De circulatoire faseOmdat fibrilerende cellen ongeveer evenveel/evensnel ATP gebruiken als normaal functionerende cellen zal in de periode daarna de hoeveelheid ATP in de cellen snel dalen en niet meer voldoende zijn om deze vanzelf te laten herstarten.
Defibrilatie legt dan vaak nog wel de chaotische electrische activiteit stil, al wordt dit lastiger, maar ook dan gaan de cellen vaak niet meer spontaan samentrekken.
Je ziet in deze fase dan ook vaak asystolie of PEA (Puilsloze Electrische Activiteit, er lijkt een normaal electrische/ecg activiteit te te zijn, maar er is geen mechanische samentrekking van de cellen, het hart blijft dus stil staan door gebrek aan de hoog energetische brandstof ATP.)
Medicatie (Adrenaline) helpt vaak om het hart succesvol te defibrileren.
Behalve dat er sprake is van een tekort aan ATP zien we hier eveneens een tekort aan zuurstof (hypoxie) en een overschot aan zuur (verbrandingsproducten) (acidose) in de cellen.
Wanneer in deze circulatoire periode eerst een bepaalde tijd (1,5 tot 3 minuten) BLS toegepast wordt alvorens te defibrileren dan worden de ATP nivo's in de cellen weer omhoog gebracht wat de kans op 'starten' aanzienlijk vergroot.
Door de hogere beschikbaarheid aan ATP na BLS zie je ook de electrische activiteit bij VF weer stijgen, hoe groter de electrische activiteit (hoe groter de uitslagen op het ecg) des te groter de kans op een succesvolle defibrilatie. (grofmazig VF heeft een grotere kans op defibrilatie als fijnmazig VF)
De metabole faseWanneer de stilstand/fibrilatie langere tijd bestaat (vanaf ongeveer 8 tot 10 minuten) dan treedt (vaak definitieve) cellulaire beschadiging op waardoor 'starten' steeds moeilijker wordt, in deze "metabole" fase zijn vaak gespecialiseerde reaniematietechnieken nodig om de cellen te beschermen tegen verdere schade en om starten weer mogelijk te maken.