Persbericht:
https://www.politieacademie.nl/overdepolitieacademie/nieuws/Pages/CrisisDeeldilemma%E2%80%99s!.aspxAfwegingen in crisissituaties vergen meer verduidelijking van autoriteiten Een crisis, zoals het schietdrama in Alphen aan den Rijn op 9 april 2011, stelt autoriteiten altijd voor dilemma’s. Deze kennen per definitie geen “beste” oplossing. Autoriteiten horen deze dilemma’s wel expliciet op tafel te krijgen, inclusief de voor- en nadelen van de verschillende opties, en ze ook te delen met het publiek. Dat vergroot het draagvlak en leidt tot een effectievere crisisbeheersing. Dat concluderen onderzoekers van de Politieacademie onder leiding van lector Crisisbeheersing Menno van Duin in het vandaag gepubliceerde “Lessen in crisisbeheersing: dilemma’s uit het schietdrama in Alphen aan den Rijn.” De gebeurtenissen in Alphen aan den Rijn leren bovendien hoe snel de rol van de sociale media toeneemt en hoe hier als overheid mee om te gaan. Van Duin: “Het onderzoek laat zien hoe geruchten, zoals 'Tristan is een militair', opkomen, maar door het actief monitoren en inzetten van sociale media ook effectief bestreden kunnen worden.”
In opdracht van de gemeente Alphen aan den Rijn en politiekorps Hollands Midden deed de Politieacademie onderzoek naar de gebeurtenissen in Alphen aan den Rijn en de thema’s die daarbij een rol speelden. Het onderzoek was ook op hun verzoek nadrukkelijk gericht op lessen die meer algemeen van belang zijn voor toekomstige crisissituaties. De onderzoekers identificeerden op basis van gesprekken met betrokkenen een aantal relevante dilemma’s. Deze hebben onder meer betrekking op de snelheid waarmee de lichamen van dodelijke slachtoffers worden geborgen en geïdentificeerd, het belang van het strafrechtelijk opsporingsonderzoek en het informeren van nabestaanden, de totstandkoming van de slachtofferlijst, de rol van het gemeentelijk beleidsteam en de gezagsdriehoek en betrouwbare communicatie over de gebeurtenissen in relatie tot een snelle verspreiding van geruchten via sociale media.
Dilemma’s zijn per definitie niet op te lossen met procedures en kennen geen “beste” oplossing. Desondanks komen de onderzoekers tot een aantal conclusies en aanbevelingen. Zo moeten partijen, ook in de dagelijkse praktijk, meer zicht krijgen op elkaars verantwoordelijkheden, werkprocessen en belangen. Dit levert een bijdrage aan het wegen van de verschillende belangen en het draagvlak voor de gemaakte keuzes. Ook adviseren de onderzoekers om de omvang en rol van het beleidsteam te beperken en op het terrein van het forensisch onderzoek de verschillende mogelijke scenario’s rond berging en identificatie expliciet te maken. Ook adviseren zij na te denken over het toepassen van een waarschijnlijkheidsboodschap aan nabestaanden. Van Duin: “Dan zeg je bijvoorbeeld tegen mensen: ‘Vooralsnog moet u uitgaan van het volgende, maar 100% zekerheid hebben wij pas als.’” In plaats van een training voor zeldzame extreme incidenten te prioriteren, zouden agenten vooral moeten worden voorbereid op potentieel gevaarlijke situaties waar ze met regelmaat mee te maken krijgen. Daarnaast bevelen de onderzoekers aan te investeren in de relatie tussen veiligheidsregio’s en ziekenhuizen.
Het onderzoek “Lessen in crisisbeheersing: dilemma’s uit het schietdrama in Alphen aan den Rijn” van Menno van Duin, Pieter Tops, Vina Wijkhuijs, Otto Adang en Nicolien Kop wordt uitgegeven door Boom Lemma uitgevers.
Het onderzoek is hier te downloaden. [PDF]
