KRITISCHE AGENTEN EISEN RAPPORT RIJKSRECHERCHE OP
’Mág VUURWERKRAMP niet worden opgelost?’
’We willen de onderste steen boven’
door JAN COLIJN en CHARLES SANDERS
ENSCHEDE, vrijdag 11 december 2009
Nog steeds is er geen antwoord op de vraag die Twente nu al bijna tien jaar bezighoudt: wie was er verantwoordelijk voor de eerste vlam die leidde tot de vuurwerkramp? In een ultieme poging het mysterie te ontrafelen, hangen er sinds deze week spandoeken in Enschede met een oproep om tips. Daarbij hopen de initiatiefnemers vooral dat mensen niet langer hun geweten kunnen negeren.
’Nu blijkt dat er, aantoonbaar, fouten zijn gemaakt!’
Mocht er informatie vrijkomen, dan wordt die doorgespeeld aan Jan Paalman en Charl de Roy van Zuydewijn, de twee ’dissidente’ rechercheurs van het Tolteam, dat de ramp onderzocht.
Jan Paalman: „De gouden tip zit er – zoals het er vooralsnog uitziet – nog niet tussen, maar we hebben toch al heel belangwekkende nieuwe gegevens binnengekregen.”
Samen met De Roy van Zuydewijn belandde Paalman op een zijspoor nadat zij interne kritiek hadden geuit op de werkwijze van het Tolteam. De twee verweten hun collega’s te werken volgens een tunnelvisie. Ook zou er geknoeid zijn met bewijzen. Het duo wijst op het inmiddels beruchte rode sportbroekje van André de Vries. Hij werd aanvankelijk door de Almelose rechtbank tot vijftien jaar cel veroordeeld en pas in hoger beroep vrijgesproken als hoofdverdachte. Eén van de rechercheurs zou het broekje voor de grap op zijn hoofd hebben gezet...
Oerdom
Niet alleen onderzoekstechnisch oerdom, ook ongepast. De vuurwerkramp vaagde 13 mei 2000 de complete stadswijk Roombeek van de Enschedese kaart. Er vielen 22 doden, onder wie vier brandweermannen, 250 mensen raakten gewond, 200 huizen werden verwoest.
De brand begon op het werkterrein van een pakhuis van S.E. Fireworks waar 900 kilo vuurwerk lag. Daarna ontstond een kettingreactie van ontploffende containers met als apotheose de centrale bunker waarbij 177 ton vuurwerk de lucht in ging. Het inferno was tot 60 kilometer buiten de stad te zien en te horen, 1250 Twentenaren raakten dakloos, de schade bedroeg 454 miljoen euro.
Nadat een onbekende actiegroep afgelopen dagen in de wijk Roombeek spandoeken had opgehangen, werden die verwijderd omdat het gemeentegrond betrof. Reden voor Frans Zeilemaker zijn tuin beschikbaar te stellen. Voor het goede doel, zo zegt hij: „Iedereen wil toch antwoorden? De gemeente Enschede moet het heel bont maken, willen ze die spandoeken van mijn privéterrein halen...”
Eén van de initiatiefnemers van actiegroep ’Tijd voor Waarheid’ zegt: „We hebben al 230 tips binnen, zeventien zijn bruikbaar, vier zéér bruikbaar. De commissie-Oosting concludeerde destijds dat de brandweer geen aanvalsplan had, terwijl er berichten circuleerden dat dit wel degelijk het geval was. We hebben nu de keiharde bevestiging dat er een aanvalsplan was. Belangrijk. Nu blijkt immers dat er, aantoonbaar, fouten zijn gemaakt!”
Jan Paalman begon met De Roy van Zuydewijn detectivebureau PD Recherche na beider eervol ontslag. Ze zijn altijd blijven speuren. „De vuurwerkramp leeft nog volop”, zegt Paalman. „We willen de onderste steen boven. Voor onszelf, voor de waarheidsvinding én voor de integriteit van de Nederlandse politie waar we dertig jaar werkten.”
Na kritiek van het duo werd indertijd een intern onderzoek ingesteld over de vermeende tunnelvisie en geknoei met bewijzen. Bureau Interne Zaken (BIZ) concludeerde dat er sprake leek van „een politieke doofpot”, waarna burgemeester Jan Mans alarm sloeg bij de minister van Justitie. De rijksrecherche rapporteerde vervolgens heel anders dan het BIZ. Politie en OM zouden niets fout hebben gedaan. Vanaf dat moment bleef het onderzoek naar de handelwijze van het Tolteam ’onder de pet’, Kamervragen ten spijt. De bewindsman wimpelde cruciale vragen af onder het mom van „de privacy is in het geding”.
Paalman en De Roy van Zuydewijn proberen sinds jaren het gehele geheime rapport in handen te krijgen. „Toen dat op last van de rechter lukte, bleek het bijna geheel zwart gemaakt! Cruciale informatie was weggekrast, vanwege alweer ’privacy’. Maandag 14 december staan we voor de Almelose bestuursrechter. Die beslist over openbaarmaking van het rijksrechercherapport. Hoe meer we ons vastbijten hoe sterker we de indruk krijgen dat de vuurwerkramp wel kan, maar niet mág worden opgelost.”
Bron: Telegraaf
