Tsunami,

[firemanr]

Sorry voor mijn late reactie, ik lees niet dagelijks op het natte deel van het forum maar ik wil hem jullie toch niet besparen. Hier werd om een leraar Natuurkunde gevraagd om wat meer inzicht te vergader over hoe een Tsunami zich zo snel en voor schepen ongemerkt kan verplaatsen. De vergelijking die Henk daarvoor gebruikt met stroom en spanning is correct, maar waarschijnlijk te abstract voor niet-technici. Liever zou ik een mechanisch voorbeeld gebruiken.

De eerste valkuil zit ‘m in het woord “golf”. We hebben hier namelijk te maken met 2 golven: een schokgolf en een vloedgolf. Een schokgolf is wat je voelt als je je ene hand op tafel legt en met de andere met een hamer ergens anders op tafel slaat. Deze schokgolf gaat met de geluidsnelheid door de tafel zonder dat deze daarbij veel wordt verplaatst. Een vloedgolf is natuurlijk een hoop water, zoals de branding.

Welnu bij een zeebeving ontstaat er een schokgolf in de oceaanbodem en de wordt doorgegeven aan de watermoleculen, deze zitten dicht op elkaar en kunnen daardoor nauwelijks bewegen maar zullen wel de klap aan elkaar doorgeven. Dit gaat met orde grootte geluidsnelheid 800 a 1000 km/h. Dit gaat “goed” totdat de schokgolf in ondieper water komt, daar worden de watermoleculen niet meer op hun plaats gehouden door hun buren maar wordt de klap zie ze krijgen omgezet in snelheid, waar door er een vloedgolf ontstaat.
(aldus de 2e wet van Newton F = m*a)
De schokgolf triggerd dus de vloedgolf.

Het beste schoolvoorbeeld hiervan is een rekje waaraan met touwtjes een rijtje van een stuk of 5 balletjes van gelijke grootte en massa naast elkaar zijn opgehangen. Als je dan het buitenste balletje tegen de rest laat slingeren blijven de middelste 3 stilhangen, geven alleen de schokgolf door en het buitenste balletje aan de andere kant schiet weg. Want bij gebrek aan iets om de kracht aan door te geven wordt deze omgezet in snelheid. Hou je echter je vinger tegen dit balletje, blijft ie wel op zijn plaats en voel je het aantikken van het balletje aan de overkant.

m.v.g.

Robin

En om te laten zien hoe krachtig zo'n Tsunami is, kun je hier nog op een paar url's zien hoe zoiets met kracht binnendendert.....
Gemaakt door videocamera's van mensen die er letterlijk middenin zaten.
Ook valt bij sommige filmpjes op dat de mensen tot het laatst toe gewoon bij de zee blijven staan en dan ineens moeten rennen voor hun leven......
Zelf krijg ik er koude rillingen van....
 

http://cabal.zattevrienden.be/Tsunami/sri_lanka_resort.wmv

 

http://cabal.zattevrienden.be/Tsunami/sri_lanka.wmv    

 

http://cabal.zattevrienden.be/Tsunami/phuket.wmv

 

http://cabal.zattevrienden.be/Tsunami/penang_beach.wmv  

 

http://cabal.zattevrienden.be/Tsunami/patong_beach.wmv

 
*sorry voor de rare url, waarschijnlijk een vriendengroep uit Belgie die daar ter plaatse waren*

[Firechief P]

Die filmpjes doen het bij mij niet  

SIGM*A*S*H, bedankt voor je uitleg.

toch weer eens leuk zo'n natuurkunde les en herkenbaar.
(is alweer een tijdje geleden, Natuurlijk 1,2 (vwo 6)   (en dan doe je nu een theoretische veiligheidsopleiding...)  

Een extra vraagje, is het ook mogelijk dat de golven elkaar versterkt hebben terwijl ze zich verplaatst hebben door de oceaan. (dit doordat bijvoorbeeld een naschok een hoge snelheid had en daardoor bij de eerste golf kwam en elkaar zo versterkte of misschien uitdoofde?

[firemanr]

Die filmpjes doen het bij mij niet 

SIGM*A*S*H, bedankt voor je uitleg.

toch weer eens leuk zo'n natuurkunde les en herkenbaar.
(is alweer een tijdje geleden, Natuurlijk 1,2 (vwo 6)  (en dan doe je nu een theoretische veiligheidsopleiding...) 

Een extra vraagje, is het ook mogelijk dat de golven elkaar versterkt hebben terwijl ze zich verplaatst hebben door de oceaan. (dit doordat bijvoorbeeld een naschok een hoge snelheid had en daardoor bij de eerste golf kwam en elkaar zo versterkte of misschien uitdoofde?

Probeer windows media player versie 10 eens te downloaden, waarschijnlijk dat hij het dan wel doet.

[Firechief P]

Ik heb mediaplayer 10  

krijg de volgende foutmelding.


Forbidden
You don't have permission to access /Tsunami/penang_beach.wmv on this server.

------------------------------------------------------------------------

Apache/1.3.31 Server at cabal.zattevrienden.be Port 80

[Geertje]

Hier komt ie niet door het filter heen. Zal dat bij jou ook niet zo zijn? Dus geen foutmelding, maar je mag er niet op. Hij "zegt": het is verboden....

[firemanr]

Ik heb mediaplayer 10 

krijg de volgende foutmelding.


Forbidden
You don't have permission to access /Tsunami/penang_beach.wmv on this server.

------------------------------------------------------------------------

Apache/1.3.31 Server at cabal.zattevrienden.be Port 80

Waarom krijg ik dat dan niet??

[Christian]

Ik heb ook beeld, indrukwekkend hoor!

Christian

[sigmash]

WOW

die filmtjes doen het mij dus wel, heb gewoon de standaard player van Windows XP voor de rest ben ik niet zo into IT-dingen met filters.

Vooral het filmtje in het onderlopend restaurant is indrukwekkend. Paniek is ook aan de beweging van camera af te lezen.

En Firechief P, over jouw vraag:
Kan ik geen op wetenschap gebaseerd antwoord op geven, maar lijkt mij onwaarschijnlijk. Elkaar versterkenden of dempende golven, komen met name voor bij "staande golfen" terwijl een schokgolf een "lopende golf" is. Dat een schokgolf van een na-schok de 1e schokgolf inhaalt kan sowieso niet, want de verplaatsingssnelheid is afhankelijk van de dichtheid van het water. Zelfs al zou de naschok krachtiger zijn dan de 1e schok, dan betekend dit niet dat deze zich sneller verplaatst. Maar het kan net zo goed zijn dat de frequentie waarmee de aarde trilt wel of niet varieerd tijdens een aardbeving en dat dit een schokgolf sterker of zwakker maakt dan dat ie anders zou zijn geweest. (volg je het nog ?)
Dan zit je echt op het vakgebied van de sysmologie. Daar schiet ik te kort met mijn HTS Toegepaste Natuurkunde. Wellicht dat ze je op de website van het KNMI verder kunnen helpen.

m.v.g.

Robin

[Henk]

Het nu geverifieerde onwaarschijnlijke bericht wat ik kreeg van een vriendin van mijn zus, olifanten die zonder begeleiders op eigen initiatief mensen redden uit het water. En nadat alle overlevenden gered zijn doorgaan met het bergen van de ovrschotten. Wat zijn olifanten toch een sociale dieren.

From: barbara faulconer
Date: 02/03/05 04:10:02
Subject: FW: The tsunami and the wonders of elephants
 
We have a friend in Koh Sichang whom I have asked about the truth of this story; not that a haole (Hawaiian for" white man") living in Thailand necessarily knows about elephants; however, I am happy to believe that our four- legged friends have intelligence and talents which lie outside of our range of tricks. But this internal sense that disaster is approaching has also been attributed to other species. And the moral to the story is..........?  From  Babar(elephant) and Richard



>Subject: The tsunami and the wonders of elephants
>
>From the unbelievable chaos of the Tsunami disaster comes an incredible tale
>from Jim France of the Pavilion Hotel Group in Bangkok.
>
>  At a resort on Phuket, one of the most popular attractions is (was)
>elephant rides. As many as 8 people on one elephant, first into the
>surrounding forest, then down to the beach, to lunch at a fresh water
>lagoon, then back to the hotel. The elephants (9) were kept chained to
>in-ground posts, not because they needed to be, but because it made the
>mothers feel better because their children seemed safe from an tromping when
>feeding the beasts.
>
>About twenty minutes before the first wave hit, the elephants became
>extremely agitated and unruly. Four had just returned from a trip and their
>handler's had not yet chained them. They helped the other five tear free
>from their chains. They all then climbed a hill and started bellowing. Many
>people followed them up the hill. Then the waves hit.
>
>After the waves subsided, the elephants charged down from the hill, and
>started picking up children with their trunks and running them back up the
>hill; when all the children were taken care of, they started helping the
>adults. They rescued 42 people. Then, they returned to the beach and carried
>up 4 dead bodies, one of a child. Not until the task was done would they
>allow their handler's to mount them. Then with handler's atop, they began
>moving wreckage.
>
>
>------ End of Forwarded Message

Henk