19 mrt 2008
ZUTPHEN - Het begint in 1868. Aan de Groenmarkt in Zutphen start Carel Lucas Kreyenbroek een bakkerij. Honderdveertig jaar later is er van het roemrijke bakkersgeslacht nog één telg over: Achterkleinzoon Dirk Jan Kreyenbroek. ,,Ik wil 85 worden, dus voorlopig zijn ze nog niet van me af", zegt de 63-jarige directeur van koekjesbakkerij 'Eklund' op De Mars.
Vier generaties Kreyenbroek. Een begrip voor de iets oudere Zutphenaren. Niet alles is bekend van hoe het Carel's nazaten verging. Eerst volgden diens twee zonen. Jan begon in 1898 een bakkerswinkel aan de Turfstraat, die door gebrek aan opvolging precies honderd jaar later de deuren voorgoed sloot. Johan bleef actief op de Groenmarkt. Kreeg vier zonen, waarvan Derk verder keek dan brood en appeltaart alleen. ,,Dat was mijn vader", zegt Dirk Jan. ,,Hij specialiseerde zich in het vak van koekjesbakken. Bakte teveel om alles via het bedrijf van zijn ouders af te kunnen zetten. Vond een gat in de markt: kruidenierswinkels. Die zagen wel wat in Derks kant-en-klare zoetigheden. De zaken liepen zó goed, dat hij 1929 aan de Oude Wand een speciale koekjesfabriek opende. Mijn vader levert in de jaren '30 al aan de HEMA. In van die blikken. Kon de klant terecht voor een half pond gesorteerde koekjes." Kreyenbroek's Banketfabriek overleefde de oorlog. Maar andere tijden braken aan. Het bedrijf leverde gaandeweg in zakjes. Alsof de kruidenier ze zelf had verpakt. Zandgebakjes, speculaas, sprits. Samen met zijn broer Johan Dick trad Dirk Jan in 1964 toe tot de firma. Ze namen het bedrijf zeven jaar later over. ,,Na een brand die de fabriek aan de Oude Wand verwoestte, zag vader het niet meer zitten. Gelukkig waren we al van plan om naar nieuwbouw op De Mars te verhuizen. Aan de Gerritsenweg, met een bijna geheel geautomatiseerde productielijn. Innovatie luidde steeds het credo. In 1975 maakte ik een studiereis naar de Verenigde Staten. Trok in twaalf dagen van Chicago tot Los Angeles langs bakkerijen. Stak vaktechnisch heel veel op. Maar ik wilde meer van dat onmetelijke land zien. En dan niet in twaalf dagen. In 1980 besloot ik een half jaar met een camper door de States te toeren. Een sabbatical; was m'n tijd ver vooruit. Mijn broer was echter tegen. Ik zei 'val dood' en ben nooit meer in het bedrijf teruggekeerd." Weer in Nederland vroeg Dirk Jan Kreyenbroek zich af wat te doen. Na een mislukt avontuur in sieraden, begon zijn bakkersbloed toch weer te kruipen. ,,Bakken is het enige waar ik veel van weet. Oriënteerde mij op een nieuw eigen bedrijf. Een bevriende machinefabrikant tipte mij dat voorverpakte Deense koffiebroodjes de toekomst hadden. Bestond in Nederland niet. Ambachtelijk gemaakt en gepresenteerd, dat weer wel. Ik had alleen nog een naam voor het bedrijf nodig. In die tijd verscheen zanger Rod Stewart altijd met de Scandinavische actrice Britt Eklund aan zijn zijde. Prachtige vrouw; ik val op blond. Mooie dames en lekker eten gaan altijd samen. Besloot de bakkerij 'Eklund te noemen. Paste ook uitstekend bij die Deense koffiebroodjes." 'Eklund', gevestigd aan de Industrieweg, werd in sneltreinvaart een successtory. De producten liepen als zoete broodjes. Ander banket volgde. De tussenhandel lustte wel koek van de steevast met een ambachtelijke uitstraling geleverde lekkernijen. Totdat een Kreyenbroek opnieuw te maken kreeg met brand. Het fabriekspand aan de Industrieweg ging in 1987 in vlammen op. Dirk Jan zat niet bij de pakken neer. Opende amper een jaar later een nieuw complex aan de Litauensestraat. ,,Veel kleiner, maar de naam 'Eklund' was aan het vuur ontkomen." Alsof de duvel… Rond de millenniumwende deed een brand wederom zijn verwoestende werk. Tweederde van het bedrijf lag in de as. En wéér liet Dirk Jan Kreyenbroek het koppie niet hangen. Na 'twee jaartjes golfen' maakte hij aan de Litauensestraat voor de tweede keer een doorstart. Anno 2008 houdt de Zutphense ondernemer het basisprincipe in zwang: 'koekjes zoals uit grootmoeders tijd'. Voor de productie van Deense koffiebroodjes is geen plaats meer. 'Eklund' richt zich nu puur op boterdegen, wel of niet gevuld. Het bedrijf levert direct aan supermarkten. 'De Gulden Krakeling'? Vaak komen die koekjes rechtstreeks uit Zutphen. De appelrondo's op de markt bij 't Stoepje? Idem dito. Per week levert de fabrikant zo'n twintig ton koek. Nieuwe ideeën gaat Dirk Jan Kreyenbroek niet uit de weg. Is nu bezig met de ontwikkeling van wat hij voor het gemak maar 'gezondheidskoek' noemt. ,,Met druivensuikers en glutenvrije granen. Of ze ooit op de markt komen? Zoiets gaat niet van de ene op de andere dag. Ik wil 85 worden, dus ik heb nog even de tijd…"
http://www.deweekkrant.nl/artikel/2008/maart/19/dirk_jan_kreyenbroek_mooie_dames_en_lekker_eten_Over brand en dit bedrijf gesproken...
