Oranje Kruisboekje

[Jacques Schenk]

De vraag is in het verleden al gesteld aan het ministerie en ook door hen beantwoord.

Vraag:
Mogen anderen dan beroepsbeoefenaren een voorbehouden handeling verrichten?

Antwoord:
De bevoegdheidsregeling voorbehouden handelingen heeft betrekking op alle
beroepsbeoefenaren in de individuele gezondheidszorg. Zij die niet beroepsmatig
voorbehouden handelingen uitvoeren, zoals patiënten, ouders en familieleden, vallen
niet onder de Wet BIG. Een paar voorbeelden: een diabetespatiënt mag bij zichzelf
insuline spuiten; ouders mogen een sonde inbrengen bij hun verstandelijk
gehandicapte kind dat niet zelfstandig voedsel tot zich kan nemen; familieleden
mogen voorbehouden handelingen bij een patiënt uitvoeren. Overigens is op hen,
zoals op iedere burger, wel het strafrecht van toepassing, dat het veroorzaken van
ernstige schade aan personen strafbaar stelt.

Ik hoor in deze discussie veel meningen waarschiijnlijk ingegeven door de gedachte "zo zou het moeten zijn" of "ik denk dat het zo is", misschien "van horen zeggen" maar niet op basis van wetskennis.
Mijn advies: probeer dergelijke standpunten altijd te onderbouwen met relevanten bewijzen, in dit geval wetsteksten en/of jurisprundentie.
Ik denk dat we goed onderscheid moeten maken tussen wat de wet zegt en wat we zelf vinden dat de wet zou moeten zeggen/betekenen. Ik denk dat dat ook de essentie is van het meningsverschil tussen Jos en mijzelf.

En vergeet niet wat de ene wet niet dekt, wordt vaak door een andere afgedekt.
In dit geval betekent dit dus dat de handeling op zich niet verboden hoeft te zijn, maar de je nog steeds vervolgt kan worden op de (mogelijke) schadelijke gevolgen er van, ook al is dat op basis van een andere wet.

[EHBO-er]

Ja, ik hoop dat we deze discussie met een duidelijk antwoord kunnen afsluiten...

Het goede van de nieuwe europese regelingen, is dat er, met meer of minder succes, getracht wordt dat regelingen elkaar aanvullen in plaats van tegenspreken.

Zo ook bij de slager. De BIG wet is niet van toepassing, maar dat gat wordt ingevuld door het strafrecht en het civiel recht.

[Pim de Ruijter]

Jacques; is het niet zo dat de mensen die genoemd worden, patienten, familie e.d. vallen onder opdrachtnemers in de wet BIG?
In het foldertje op: http://www.bigregister.nl/pdf/ondervbh.pdf wordt er namelijk gesproken over mensen zonder erkende opleiding en niet werkzaam in de gezondheidszorg (of een in de wet genoemd beroep) die toch een handeling uit mogen voeren omdat ze daar voor bekwaam zijn (niet verworven door een wettelijk erkende opleiding) en handelen in opdracht van een arts(dus in die zin van een zelfstandig bevoegde beroepsuitoefenaar)?

[Jacques Schenk]

Jacques; is het niet zo dat de mensen die genoemd worden, patienten, familie e.d. vallen onder opdrachtnemers in de wet BIG?

Deze folder stelt m.b.t. de opdrachtnemer het volgende:

"Een opdrachtnemer kan iedere beroepsbeoefenaar zijn, zoals een radiodiagnostisch
laborant, een verpleegkundige, een verzorgende of een helper in een kinderdagverblijf...."

De familieleden zijn (meestal) geen beroepsbeoefenaren en vallen om die reden niet onder de bepalingen van artikel 35.

De arts/verpleegkundige heeft wel een zorgplicht er zal er zich dus van moeten vergewissen dat het betreffende familielid (of de patient zelf) de benodigde bekwaamheid heeft. Dit doet hij/zij door het geven van instructie en het toetsen van de vaardigheden.
Hij/zij is beroepsbeoefenaar en opdrachtgever en dient dus wel te voldoen aan het geestelde hierover in de Wet BIG

[Pim de Ruijter]

Maar er wordt niet gezegd, en dat zeg je hier zelf ook al, dat de opdracht nemer een beroep in de gezondheidszorg moet uitoefenen. Een vrachtwagenchauffeur is in die zin ook een beroepsuitoefenaar.

Het handelen in opdracht van een arts in die zin bedoelen we het zelfde.

Ik vind het zeer vreemd dat een leek ineens wel voorbehouden handelingen zou mogen uitvoeren.

[Jacques Schenk]

Ik zeg niet dat een leek altijd voorbehouden handelingen mag uitvoeren.

Ik zeg alleen dat de Wet BIG (en dan met name artikel 35) niets zegt over het niet beroepsmatig uitvoeren van voorbehouden handelingen. Dat is in de wet BIG namelijk niet strafbaar gesteld.

Iedere leken patient mag zichzelf dus injecteren zonder dat hij/zij hiervoor in het kader van de wet BIG veroordeeld kan worden. Dit ondanks het feit dat het hier een voorbehouden handeling betreft. (de wet BIG maakt geen onderscheid tussen handelingen bij je zelf of bij een ander verricht)

Als je als leek een voorbehouden handeling uitvoert kun je wel degelijk vervolgt worden, maar dan bijvoorbeeld voor het ingevaar brengen van iemands leven/gezondheid , dat is dan op basis van het strafrecht en niet op basis van de wet BIG.
Maar deze vervolging is mogelijk bij alle handelingen (voorbehouden of niet) die iemand mogelijk kunnen schaden

[Pim de Ruijter]

In die zin moet ik je gelijk geven, er wordt inderdaad geen uitspraak over niet-beroepsmatig handelen gedaan. Vreemd, maar goed.

[Jacques Schenk]

Ja langzamerhand begint het er op te lijken dat het wat duidelijker wordt ...(voor zover het dat al niet was)

[Delta]

OK, even op de casusgerichte manier proberen:

Stel: ik sta op een schaatsbaan een hulpverlening te doen. Iemand valt, breekt een heup en heeft een inwendige bloeding waardoor hij leegbloedt. De schaatsbaan heeft infuzen klaarliggen met gewoon NaCl 0.9% opl. erin. Mag ik, als ik heb geleerd hoe dat moet, als EHBO-er dan een infuus prikken tot de ambulance er is, als het so in shock begint te raken?

[Jacques Schenk]

Mag je dat .... Tja, de vraag is denk ik van wie of op grond waarvan.

Ik denk dat de patient die een klacht tegen je indient als je hem extra letsel bezorgt hebt danwel in groot gevaar gebracht hebt extra letsel op te lopen goede kansen heeft voor de rechter.
Dit is echter een klachtsmisdrijf op basis van het strafrecht, dus als de patient geen klacht indient zal er waarschijnlijk niet veel gebeuren.

Ik zou niet weten op basis van welke wet je verder vervolgd kunt worden zonder klacht van de patient.
(wat uiteraard niet wil zeggen dat zo'n wet er niet is)
In ieder geval niet op basis van de wet BIG (tenzij je toevallig ook nog beroeps bent die dit in zijn/haar vrije tijd deed).

Heeft jouw handelen er voor gezorgd dat de patient het overleeft dan zal ook een klacht van de patient weinig kans maken denk ik, er van uitgaand dat die zonder jouw interventie naar alle waarschijnlijkheid overleden zou zijn.

In dit geval is dat niet zo duidelijk, maar als ik in mijn zeilbootje midden op de noordzee zit en iemand aan boord stikt in een brok voedsel, dan zul je iets moeten doen, lukt het met de gangbare EHV handelingen dan niet om een voldoende vrije ademweg te krijgen dan zou ik toch iets "voorbehoudends" proberen.
Misschien ben je dat zelfs wel verplicht bent als je er toe in staat bent (qua kennis, kunnen en psychische toestand)
Maar ik ben geen jurist...(en of het nederlands recht midden op de Noordzee van toepassing is ....)