Rapport samenwerken en slagkracht VRZ

[Thor]

Samenwerken & Slagkracht: Versterking Incidentbestrijding Westerschelde

Van Projectgroep Samenwerken & Slagkracht
Datum 19 juni 2009
Ons kenmerk
Onderwerp Notitie Versterking Incidentbestrijding Westerschelde
Samenwerken
Slagkracht

Ter voorbereiding van de vergadering van het Algemeen Bestuur van
de Veiligheidsregio Zeeland op 24 juni a.s. zenden wij u een korte
rapportage toe.

Door de Stuurgroep1) van het project Samenwerken & Slagkracht is op
2 juni 2009 besloten om voor het verbeteren van de incidentenbestrijding
op de Westerschelde uit te gaan van:
- Commandovoering vanaf een vaartuig van Rijkswaterstaat (RWS)
- Bluscapaciteit middels een contract beleggen bij een private partij

50 jaar gelden was de grote ramp met de olietanker Miraflores op de Westerschelde

Nu na 50 jaar is de organisatieopzet en de implementering vanuit de overheid op papier gezet.

Hoe zal het er nu in de praktijk aan toe gaan ?

Een belangrijke rol mbt de uitvoering is toebedacht aan private partijen.

Koel- en bluscapaciteit: voor de benodigde koel- en bluscapaciteit zijn
minimaal twee vaartuigen5) noodzakelijk. Een belangrijk aandachtspunt is
de gegarandeerde paraatheid en beschikbaarheid van de vaartuigen tijdens
een incident op de Westerschelde. Gekozen wordt om de slagkracht
voor de minimaal benodigde koel- en bluscapaciteit aan private partijen
uit te besteden.

De voornaamste private partijen in het betrokken gebied zijn Multraship/Fairplay Terneuzen/Antwerpen en de URS/Smit Antwerpen/Terneuzen.

Deze maatschappijen beschikken tegenwoordig over sleepboten waaronder meerdere met o.a. een Fi/Fi I notatie (2x1200 m3/h water en water/schuim) dus in totaliteit is er wel voldoende koel- en bluscapaciteit, schuimtanks van 12,5-30 m3 met o.a. een bollard pull van 85 ton.

De gegarandeerde beschikbaarheid in het gebied (ze moeten natuurlijk niet net met iest anders bezig zijn) is een ander punt,evenals het type inzet van het private materieel. (LOF of anders etc.)

[Thor]

Naar aanleiding van het rapport.

In het  Westerscheldegebied is tegenwoordig veel koelend en blussend vermogen in de vorm van particuliere sleepboten met geeiigende brandbluscapaciteit en brandblusmiddelen aanwezig.
De inzet van deze capaciteit moet weloverwogen zijn en goed worden gecoordineerd.
Het belangrijkste is het tijdig in veiligheid brengen van de opvarenden,de mogelijkheden daartoe creeren en de invloed van de calamiteit op de omgeving zo beperkt mogelijk te houden.
De coordinerende instanties moeten snel kunnen beschikken over up to dat informatie mbt het schip en de lading.(hoeveelheden,verdeling over het schip gevarenklassen etc.)


Enige kanttekeningen :

Tankers :

Een brand in een (lading)tank is niet of nauwelijks uit te krijgen. Je moet inzetten op het koelen van aanliggende tanks om uitbreiding van de brand tegen te gaan/te beperken.
Ben je al te enthousiast met water/water/schuim op de brandende tank dan loop je het risico dat al dan niet brandende lading uit de tank op/in het oppervlaktewater terecht komt met alle consequenties van dien voor het milieu en eventueel de assisterende schepen.
De tank gecontroleerd laten uitbranden levert de minste risico's mits je de aanliggende zaken verstandig koelt.

Drogelading schepen :

Een ladingschip is gevoelig voor te veel water,gevaar voor slagzij,schuiven lading,zinken etc.
Om dat te voorkomen moet je een dergelijk schip als je er veel water op wilt brengen op een geschikte plek aan de grond zetten,maar in een getijdengebied als de Westerschelde geeft dat weer andere problemen,dus ook dat moet je weloverwogen en op basis van kennis en kunde en opgebouwde ervaring doen.
Containerschepen vormen vanwege de varieteit van de lading en de verpakking een apart probleem,qua lading een van de meest ingewikkelde categorieen.

Machineruimten en accommodaties :

Bij branden in dit soort ruimten moet aan boord van het schip zelf worden ingezet.
Dit vereist brandweerlieden die opgeleid zijn voor het bestrijden van en ervaring hebben met de aanpak en het blussen van scheepsbranden. Deze brandweerlieden moeten kunnen beschikken over de voor dit type branden geeigendende uitrusting en gereedschappen.
Ook de ademlucht voorziening moet goed geregeld worden.

Beschikbaar materieel en menskracht.

Bij een langdurige inzet zal de menskracht en dan met name de inzet van brandweerlieden een probleem kunnen gaan vormen. De boten en de bemanningen zijn in hoge mate self-supporting en kunnen het lang volhouden.

[Doruz]

Dit vereist brandweerlieden die opgeleid zijn voor het bestrijden van en ervaring hebben met de aanpak en het blussen van scheepsbranden. Deze brandweerlieden moeten kunnen beschikken over de voor dit type branden geeigendende uitrusting en gereedschappen.
[/quote]

Tja een heikel punt in NL want de gemiddelde brandweer man heeft hier helaas geen kaas van gegeten:

http://www.hulpverleningsforum.nl/index.php?topic=32898

 

[Thor]

Dit vereist brandweerlieden die opgeleid zijn voor het bestrijden van en ervaring hebben met de aanpak en het blussen van scheepsbranden. Deze brandweerlieden moeten kunnen beschikken over de voor dit type branden geeigendende uitrusting en gereedschappen.


Tja een heikel punt in NL want de gemiddelde brandweer man heeft hier helaas geen kaas van gegeten:

http://www.hulpverleningsforum.nl/index.php?topic=32898

 

In het rapport wordt mbt opleiding en oefening gescheven :

4.3 Opleiding, trainen en oefenen van waterspecialisten
Voor een effectieve operationele incidentbestrijding bij incidenten op
de Deltawateren is het belangrijk dat de betrokken diensten en
functionarissen goed voorbereid zijn op de door hen uit te voeren
taken en verantwoordelijkheden. Het opleiden en oefenen is noodzakelijk,
omdat dat de maritieme incidentenbestrijding geen dagelijkse
routine betreft en afwijkingen kent ten opzichte van de rampbestrijdingsprocessen
op het land. De totale incidentele kosten voor het
traject inzake opleiden en oefenen bedragen € 780.000,--. Deze
incidentele kosten zijn als volgt opgebouwd:
519709 9 Samenwerken Slagkracht

Overzicht begroting kosten opleiden en oefenen (incidenteel)
Grootschalige oefening€ 200.000,--
Oefenen€ 333.200,--
Oefenen€ 248.100,--
Totale kosten € 781.360,--
De totale structurele kosten voor de instandhouding van opleidings- en
oefenniveau van waterspecialisten bedragen vanaf 2011 € 295.000,--
per jaar (zie ook bijlage 3).
Overzicht begroting kosten opleiden en oefenen (structureel)
Opleiden€ 145.000,--
Oefenen€ 100.000,--
Medewerker Opleiden en Oefenen € 50.000,--
Totale kosten € 295.000,--

De Stuurgroep van het project Samenwerken & Slagkracht stelt voor
om op korte termijn te starten met het opleidings- en oefentraject
voor de waterspecialisten.


4 Financiële consequenties versterken slagkracht Westerschelde
De uitwerking van de financiële consequenties is gebaseerd op de door
de Stuurgroep voorgestelde optie om voor de commandovoering op de
Westerschelde gebruik te maken van RWS-vaartuigen en voldoende
bluscapaciteit te garanderen middels een (waakvlam)overeenkomst
met een private partij (bergers).
Op basis van deze optie zijn de kosten die voortvloeien uit het project
Samenwerken & Slagkracht als volgt te verdelen in de onderstaande
posten (zie tabel 1). Op de volgende pagina's zal per post een toelichting
worden gegegeven.


Tabel 1: Overzicht kosten professionalisering incidentbestrijding op de Westerschelde (x € 1.000,--)
Kosten project Samenwerken & Slagkracht (x € 1.000,-)
2009 2009 2010 2010 2011 2012 2013
Incidenteel structureel incidenteel structureel structureel structureel structureel
Slagkracht (commandovoering & blus- en koelcapaciteit) 3.414 100 - 100 100 100 100
Incidentbestrijdingsmiddelen* 1.440 25 25 25
Opleiden, trainen en oefenen waterspecialisten* 390 390 295 295 295
Beveiligde lijnverbinding SCC* 13 10 10 10 10
Communicatie & ICT middelen** 250 50 50 50 50
KNRM-post 81
Implementatie en uitvoering** 100 100 100 100 100
Onvoorzien 544 - - 26 58 58 58
Totalen incidenteel/structureel 5.982 100 640 286 638 638 638
In tabel gepresenteerde kosten zijn exclusief BTW
* Deze kosten komen 100% ten goede aan alle Zeeuwse Delta-wateren
** Deze kosten komen 50% ten goede aan alle Zeeuwse Delta-waterenVerder wordt in het rapport gesproken over een investering van totaal 6 miljoen in zaken als communicatie en commandovoering etc.

___________________________________________________________________________________________

Inzake de inzet private bedrijven nog even :

Er zijn veel sleepboten met brandblusfaciliteiten in het gebied. Je kunt globaal stellen dat er van Multraship/Fairplay en URS/Smit ieder 15 boten in "die buurt" zijn dus totaal 30. Een behoorlijk aantal heeft Fi/fi I,schuimtanks tot 30 m3.
Nu is "die buurt" behoorlijk uitgebreid want dezelfde boten opereren bijvoorbeeld op het kanaal van Gent naar Terneuzen,maar ook in Vlissingen,Sloehaven etc.

En als het moet kunnen er binnen redelijke tijd boten van deze bedrijven uit Zeebrugge en/of Antwerpen worden gemobiliseerd.
Daarbij komt dat de stad Antwerpen,"Sleepbedrijf Antwerpen" ook over een niet onaanzienlijk bluscapaciteit beschikt en ook de nodige ervaring heeft met verschillende soorten scheepsbranden.

Dus als er een calamiteit is boten (al dan niet met Fi/Fi I etc.) zat en ook binnen redelijke tijd.

De inzettijd is afhankelijk van de locatie calamiteit en de positie (en ook al dan niet aan het werk) van de boten maar varieert in de regel van een half uur tot een uur.

Deze boten hebben in de regel een bemanning van drie. Dus vwb inzet mbt evt. redding van bemanningsleden calamiteit en brandbestrijding onvoldoende.

Aan het eind van het rapport :

Verantwoordelijkheden burgemeester en kapitein
Indien zich op het water een zwaar ongeval of ramp voordoet is het in
eerste instantie de verantwoordelijkheid van de kapitein om de veiligheid
van zijn schip, de opvarenden en de lading te waarborgen.
Echter, in het geval van een incident is ten behoeve van het voorkomen,
beperken en bestrijden van gevaar, in principe geen toestemming van de
kapitein noodzakelijk voor het optreden van overheidsdiensten.
Een buitenlands schip is geen buitenlands grondgebied, maar een uitbreiding
van de extraterritoriale rechtsmacht van de vlagstaat binnen het
gemeentelijk ingedeeld gebied. Bij een incident op gemeentelijk ingedeeld
gebied is gewoon de Nederlandse wet van toepassing, ook op buitenlandse
schepen. Deze dienen zich aan de rechtsmacht van Nederland te onderwerpen.
De uitbreiding van de (extraterritoriale) rechtsmacht is bij de incidentbestrijding
niet van belang.
Het optreden van overheidsdiensten is geregeld in de Gemeentewet van 14
februari 1992 (artikelen 173, 175, 176).
Geconcludeerd kan worden dat in geval van een ramp of zwaar ongeval de
burgemeester de bevoegdheid heeft om in te grijpen en dwingend kan
optreden.
519709 14
Samenwerken
Slagkracht


Ook al is op het moment dat dit optreden noodzakelijk is reeds een hulpverleningscontract
/ bergingscontract (bijv. LOF 2000) afgesloten tussen de
kapitein van het schip en één of meerdere bergers, dan maakt dit in principe
niet uit. Een hulpverlenings-/bergingscontract ontslaat de betrokkenen
(het schip en de berger) niet van de lokale wettelijke verplichtingen. Wel
verdient het de aanbeveling om dit in overleg met de kapitein en/of de
door verzekeraars van het schip aangestelde expert te doen.*)[/i]

*)De vraag is of de betrokken bedrijven zich hier uiteindelijk in de praktijk wel echt in kunnen vinden

[Thor]

Een overzicht van de vroegere scheepsrampen in die buurt :

De Westerschelde bij storm en mist - Scheepsrampen in het Westerscheldegebied van 1860 - 1982 | C. Heijkoop