GRIP 3 ProjectX facebook verjaardagsfeestje 16-jarige loopt uit op chaos - Haren 21-09-2012

[Live]

Celstraffen geeist tegen twee relschoppers Haren - RTV Noord

Celstraffen geeist tegen twee relschoppers Haren - RTV Noord
rtvnoord·          
Gepubliceerd op 25 feb 2013

Het is een trendbreuk. Tot nu toe werden alleen werkstraffen opgelegd aan deelnemers aan de Projext X-rellen in Haren. Maandagmiddag werden voor het eerst voor de rechtbank gevangenisstraffen geeist. Een jaar tegen een 18-jarige jongen uit Bolsward en acht maanden tegen een 25-jarige inwoner van Niehove.

Kijk hier voor meer informatie: http://www.rtvnoord.nl/?p=118406

[Live]

Live verslag presentatie rapport commissie-Cohen

Geplaatst: 11:14 uur, woensdag 6 maart 2013

Aanstaande vrijdag wordt het langverwachte rapport gepresenteerd van de commissie-Cohen, die de Facebookrellen in Haren heeft onderzocht. Dat gebeurt op het gemeentehuis in Haren. RTV Noord zal daarvan rechtstreeks verslag doen.

De tv-uitzending begint om 10.40 uur en duurt ongeveer tot 13.15 uur. In de uitzendingen van Radio Noord zal regelmatig worden geschakeld naar Haren voor het laatste nieuws. En ook via onze website rtvnoord.nl kunt u de presentatie van de commissie en de reacties op het rapport op de voet volgen, onder meer via een live-blog.

[zwelgje]

Op Vrijdag 8 Maart om 11.00 wordt het rapport van de Commissie Cohen gepresenteerd. Dit is live te volgen op verschillende media, waar van sommige online:

http://nos.nl/nieuws/live/journaal24/ (Ook op Nederland 1)
http://www.rtvnoord.nl/home/home.asp

[zwelgje]

Nieuws van voor de bekendmaking:

Cohen: fouten politie,burgemeester
Toegevoegd: donderdag 7 mrt 2013, 17:59
Update: donderdag 7 mrt 2013, 18:26

De politie in Groningen en burgemeester Bats van Haren hebben steken laten vallen bij de Project X-rellen van vorig jaar. Bovendien begreep de politie niets van social media. Dat zijn de belangrijkste conclusies van de commissie-Cohen, bevestigen bronnen aan de NOS.

De conclusies worden morgen officieel gepresenteerd door Job Cohen.

In Haren liep het in september volledig uit de hand na een aankondiging van een verjaardagsfeestje op Facebook. Hoewel de gemeente waarschuwde dat er helemaal geen feest was, kwamen er duizenden mensen naar de plaats. In de loop van de avond ontstonden er rellen. Agenten en ambulancemedewerkers werden bekogeld en relschoppers richtten grote schade aan.
Onder de maat

De commissie heeft kritiek op de politie. De voorbereiding op het Project X-feest was onder de maat. Dat bleek al uit het uitgelekte draaiboek van de politie. Daarin stonden geen aanwijzingen waar agenten de jongeren heen moesten sturen als het mis zou gaan en er waren in eerste instantie slechts acht ME-ers inzetbaar en vier agenten te paard.

Maar ook nadat de rellen waren uitgebroken en de politie met grootschalig optreden de orde probeerde te herstellen, ging er veel mis. Agenten slaagden er bijvoorbeeld niet in om contact te krijgen met leidinggevenden. Bovendien arriveerde de ME veel te laat.
Te laat

Dat laatste wordt ook de Harense burgemeester Bats verweten. Hij heeft te lang gewacht met het opschalen van de crisisorganisatie, waardoor ME'ers van andere korpsen pas kwamen toen de rellen al in volle gang waren.

Job Cohen presenteert het rapport morgen om 11.00 uur in het gemeentehuis in Haren. De persconferentie wordt live uitgezonden op Nederland 1 en het themakanaal Journaal24

[moppersmurf]

mijn reactie is 2-delig:

achteraf is een koe in de kont kijken

als wij als burger achteraf een minister zouden mogen afrekenen op zijn of haar prestaties zou niemand meer minster willen worden  

dus wie is hier nu de koe??

Typisch pvda onderzoek: het is de schuld van de politie.  

Een iets andere bewoording was al een stuk netter geweest: "Helaas is gebleken dat de politie in overleg met de burgermeester te laat voldoende personeel heeft ingezet....bla bla bla "

De gave die de politiek heeft om de eigen falen te verbloemen is weer tot op het bot uitgebuit  

[TDMdR]

mijn reactie is 2-delig:

Het rapport verbaasd mij niks in ieder geval en niet vanwege de redenen die jij aangeeft. Ik denk dat ze aardig bij de waarheid zitten namelijk.

[zwelgje]

mijn reactie is 2-delig:

Typisch pvda onderzoek: het is de schuld van de politie.  

Een iets andere bewoording was al een stuk netter geweest: "Helaas is gebleken dat de politie in overleg met de burgermeester te laat voldoende personeel heeft ingezet....bla bla bla "

De gave die de politiek heeft om de eigen falen te verbloemen is weer tot op het bot uitgebuit

Toch knap dat je een conclusie kan trekken zonder dat het rapport al openbaar is....... (Hoewel ik je opmerking over de PVDA wel begrijp als het gaat om de Amsterdamse Politiek ....)

Hier alvast een deel van de documentatie, die gemeente Haren openbaar heeft moeten maken, na een WOB verzoek van 1vandaag, Geenstijl en diverse burgers. Dit is niet het "Rapport Cohen".
Verzameld en gehost door Brenno de Winter.

[RAdeR]

Dit is de link naar het rapport [PDF!]

Met de kennis van nu
Welke lessen kunnen bestuurders nu trekken uit datgene wat zich in Haren afgespeeld heeft? Om te beginnen is duidelijk dat het bestuur in situaties als deze aan twee moeilijk te verenigen verwachtingen zal moeten voldoen. Aan de ene kant verwacht het publiek dat de overheid voor openbare orde en veiligheid zorgt. Aan de andere kant verwacht het dat er voldoende ruimte voor eigen initiatief en creativiteit bij de burgerij is. Vrijheid en veiligheid – dat is het paradoxale product dat men van een moderne rechtstaat verwacht.
Gegeven dit paradoxale verlangen zal een verstandige overheid er alles aan doen dat haar beleid niet één van beide kanten verabsoluteert. Zij zal dus niet garanderen dat er nul risico is, dat er volledige controle bestaat en dat alle regels voor honderd procent toegepast zijn. Maar zij zal evenmin de indruk willen wekken dat er rechteloosheid bestaat, dat er geen toezicht of handhaving is en dat men alle controle loslaat. Ze zoekt naar een beleid dat op een juiste balans tussen vrijheid en veiligheid,
het spel en de regels, de wet en het leven berust.

Een aantal ontwikkelingen maakt dat het vinden van die balans niet eenvoudiger wordt. Er zijn in Nederland inmiddels veel mondige burgers. Ze zijn ondernemend of innovatief, stellen zich assertief op en storen zich aan bepaalde regels van de rechtstaat en haar instellingen. Zij dringen als het ware op meer speelruimte aan. Tegelijkertijd neemt onze acceptie van risico’s af terwijl de behoeft e aan controle en verantwoording groot is. Dat brengt als vanzelf de tendens tot meer en preciezere regels teweeg, een ontwikkeling die juist weer in de weg staat aan de behoeft e tot ruimte en vrijheid.

‘Haren’ kan als een botsing van deze twee tendensen worden gezien. Er was een heterogene beweging van jongeren die een spontaan feestje wilden vieren en er was een bestuur dat met het oog op veiligheid besloot dat er geen feestje zou zijn. Het is uiteraard niet voor het eerst dat zich een dergelijke botsing voltrekt maar de dynamiek waarin, de snelheid waarmee en de schaal waarop de mobilisatie verliep brachten in het geval van Haren een hoge mate van onzekerheid mee.

Gegeven deze onzekerheid zal een verstandig bestuur zoveel mogelijk expertise inzetten en extra informatie inwinnen om zicht te krijgen op een onbekend fenomeen. Het bijeenbrengen van die expertise en het vinden van informatie zal beter georganiseerd moeten worden, in de eerste plaats op landelijk niveau, maar vervolgens in nauwe samenspraak met het lokale. Dat neemt niet weg dat
een taxatie van de risico’s onvermijdelijk is. Afhankelijk van deze taxatie moet er een strategische keuze worden gemaakt die vervolgens tot een reeks specifieke maatregelen leidt. Kort gezegd komt deze keuze op het volgende neer. Ofwel het bestuur is van mening dat er een grote kans op gevaarlijke situaties bestaat en geeft  daarom prioriteit aan het bewaken van de openbare orde en veiligheid. Safety first. Het bestuur neemt zodanig maatregelen dat het veiligheidsrisico minimaal is en tolereert alleen feestelijke of
andere initiatieven als het veiligheidsbeleid daar enige ruimte voor laat. Samen te vatten in een formule als Nee, tenzij...

In het geval van Project X-achtige evenementen betekent dat concreet dat het bestuur zo snel mogelijk activiteiten op de sociale media op het spoor komt, beheerders van pagina’s die tot ontoelaatbare activiteiten oproepen, zo snel mogelijk aanspreekt en sommeert om de berichtgeving te verwijderen - in Spijkenisse is daartoe een last onder dwangsom verstrekt. Acht het bestuur het
evenement ontoelaatbaar, dan moet de kernboodschap zijn dat de politie alert is op oproepen en uitnodigingen, dat het OM die onderzoekt op mogelijke strafbaarheid, dat er geen feesten vergund of gedoogd worden, dat er geen alternatieve feesten worden toegestaan of gefaciliteerd, dat de politie strikt en vroegtijdig optreedt tegen bezoekers die desondanks komen, waarbij de
tolerantiegrenzen laag zijn en de gemeente bestuurs- en civielrechtelijke maatregelen zal inzetten om ongeregeldheden te voorkomen en schade te verhalen.

Ofwel het bestuur is van mening dat de gevaren niet al te groot zijn en kiest voor een andere prioriteit. Men biedt ruimte voor feest of evenement op voorwaarde dat er wel een minimum aan maatregelen is. Go with the flow. Men omarmt het eigen initiatief maar houdt wel politie of andere middelen achter de hand voor het geval er toch iets misgaat. Samen te vatten in een formule als Ja,
mits...

Voor beide strategische keuzen geldt dat ze alleen succes hebben als er wordt voldaan aan een drietal voorwaarden. Ten eerste moet de gekozen strategie volstrekt helder zijn en worden uitgewerkt in een plan met specifieke maatregelen waarbij duidelijk is welke partij wat moet doen. Dit plan moet in een vroeg stadium en op eenduidige wijze aan het publiek worden gecommuniceerd. Ten tweede is het zaak dat men de voorgenomen maatregelen daadwerkelijk  realiseert zodat het publiek ziet dat de overheid haar werk ernstig neemt. Ten derde moet er worden voorzien in een manier waarop men van het ene scenario op het andere overschakelt wanneer de
situatie zulks vereist.

Dat alles vergt een overheid die goed zicht op de maatschappelijke dynamiek heeft, die in staat is haar bevoegdheden op het gebied van veiligheid en openbare orde in te zetten, die graag de samenwerking met burgers en professionals zoekt en voldoende flexibiliteit heeft om haar beleid aan te passen als de realiteit daarom vraagt.

[RAdeR]

Aanbevelingen

Twee werelden: speelruimte en veiligheid
Haren liet twee tegenstrijdige werelden zien: de wereld van speelruimte, ruimte om je gang te gaan, met daartegenover een wereld waarin veiligheid geëist wordt. Geen van beide werelden zijn absoluut, het gaat erom telkens weer een balans tussen beide te vinden, een balans waarin beide werelden tot hun recht komen. Niet alleen de wereld van de veiligheid, maar ook de wereld waarin
mensen, met name jongeren, ruimte hebben om iets bijzonders mee te maken.

Eenvoudig is het niet om die balans telkens weer te vinden, met aan de ene kant assertieve mensen die zich maar moeilijk de wet laten voorschrijven, en aan de andere kant amper maatschappelijke acceptatie als er iets mis gaat. Overigens, in Haren ging het nodige mis. Een belangrijke vuistregel is: schep heldere kaders voor de veiligheid, communiceer die duidelijk, houd je daaraan, en geef binnen die kaders ruimte.

Twee werelden: jong en oud
Haren laat zien hoe jong en oud ook werkelijk twee werelden waren. Jongeren voor wie sociale media een normaal onderdeel van het leven zijn, ouderen die vaak geen idee hebben wat zich daar afspeelt. Jongeren die grenzen opzoeken, bereid zijn risico’s te nemen die ze vaak onvoldoende scherp zien, ouderen die die risico’s wel zien en daar paal en perk aan willen stellen.

De mobilisatiekracht en het tempo van sociale media maakt het des te noodzakelijker om die werelden bij elkaar te brengen. Het enkele feit van de gebeurtenissen in Haren draagt daar overigens al toe bij; het is voor velen een wake-up-call geweest. Voor autoriteiten die na en door Haren zich beter realiseren wat de impact van sociale media is en beter weten hoe op te treden, voor de media die zich door Haren beter realiseren wat de impact van hun rol kan zijn, voor ouders die zich des te meer zullen verdiepen in de vraag wat hun kinderen op de sociale media meemaken.

Ervaring
Haren is een kleine gemeente met beperkte capaciteit, waarbij de naast-betrokkenen over weinig ervaring in die gemeente beschikten. Ook de politie beschikte niet over veel ervaring op het gebied van een grootschalige openbare orde-operatie waarbij onduidelijk is wat men kan verwachten. En als iets in dergelijke omstandigheden van belang is, dan is het wel: ervaring. In de grote steden in het westen van het land is die ervaring opgebouwd doordat veel vaker evenementen en incidenten van deze aard en omvang voorkomen. De (Nationale) politie moet daarom nadenken over de vraag hoe deze ervaring kan worden opgebouwd, ook in gebieden waarin dergelijke evenementen niet vaak voorkomen. Zo kan gedacht worden aan het uitwisselen van personeel, aan het laten meelopen van personeel elders bij grootschalige evenementen (demonstraties in Den Haag, Koninginnedag in een van de grote steden, inhuldiging op 30 april a.s.) of andere vormen van roulatie.  

Daarnaast zal bezien moeten worden hoe kleinere gemeenten, met een beperkte ambtenarencapaciteit, beter toegerust kunnen worden voor grote incidenten. De inzet van ondersteuning vanuit de veiligheidsregio of vanuit de dichtstbijzijnde centrumgemeente moet ook geborgd zijn als er geen sprake is van een daadwerkelijke GRIP 3 of 4 situatie. Wanneer er incidenten zijn, of het nu op het
gebied van openbare orde handhaving is of op het gebied van fysieke veiligheid, moet een kleine gemeente personele bijstand kunnen krijgen. Op regionaal niveau moeten daar concrete afspraken over gemaakt worden. Daarnaast is ons opgevallen dat expertise op het gebied van de openbare orde ter ondersteuning van gemeenten en burgemeesters nu landelijk georganiseerd is bij allerlei
verschillende organisaties, zoals de VNG, het Genootschap van burgemeesters, het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid. Dat moet minder versnipperd kunnen, met verhoging van de kwaliteit.

Passende organisatievormen
Organisatievormen als SGBO en GRIP zijn er in de eerste plaats om samenwerking tussen verschillende (onderdelen van) disciplines te structureren en van routines te voorzien. Zijn het ook werkelijk routines die in de hearts and minds van de betrokkenen zitten, dan bieden ze een uitstekend kader voor professioneel handelen. Maar lang niet altijd is dat het geval; Haren is daarvan een voorbeeld. Zo leidde de gekozen structuur eerder af van het eigenlijke werk dan dat het er aan bijdroeg.
Soms zijn die organisatievormen rigide, waardoor ze voor de gelegenheid in kwestie meer een keurslijf zijn dan een baken. Nog afgezien van het feit dat in Haren niet voor de GRIP-structuur gekozen had moeten worden, laat het gebruik aldaar ervan dat keurslijfkarakter zien. Wanneer partijen in hun draaiboeken moeten opzoeken hoe het precies staat voorgeschreven, dan leidt dat
eerder tot bestuurlijke kramp dan tot zelfstandig professioneel handelen binnen vastgestelde kaders.

Gaat het, zoals in Haren, om onbekende fenomenen of problemen met veel onzekerheden waarvoor standaardoplossingen niet toereikend of irrelevant lijken, dan kan gedacht worden aan snelle kennismobilisatie, waarmee de afgelopen jaren ervaring is opgedaan. De kern daarvan is om op een netwerkachtige manier flexibel en snel (als het moet binnen een dag) gericht specifieke expertise bij elkaar te brengen, ervaringen uit te wisselen, reflectie op gang te brengen, de goede vragen te stellen, valkuilen te signaleren en onconventionele oplossingen voor te stellen.

Politieoptreden
De politieorganisatie heeft zelf een niet mis te verstane evaluatie gemaakt van zijn optreden, en verdient daarvoor waardering. Die evaluatie gaat gepaard met een groot aantal aanbevelingen en acties. Wij onderschrijven die en voegen daaraan toe dat het er wel op aankomt om die aanbevelingen in daden om te zetten. De politie is – naar ons is bericht - daarmee aan het werk. Ook in eerdere onderzoeken, zoals die naar de rellen in Hoek van Holland, zijn op dit punt goede aanbevelingen gedaan over de voorbereiding op evenementen, waar nog onvoldoende uitvoering aan gegeven is. Wij benadrukken dat het cruciaal is dat de politie grondige aandacht besteedt aan de voorbereiding op evenementen, het daadwerkelijk doordenken en doorleven van scenario’s (samen met het bevoegd gezag), het nadenken over de wijze en momenten van opschaling bij incidenten. En ook al is oefening iets heel anders dan een werkelijk incident, voor het inslijpen van gewoontes en samenwerking werpt het zijn nut af.

[RAdeR]

Driehoek en nationale politie
De gebeurtenissen in Haren laten zien dat dit soort grootschalige incidenten overal kunnen voorkomen; in stedelijk gebied en op het platteland, in grote steden en in dorpen. Daarom is het van belang dat partijen uit de driehoek, burgemeester, OM en politie, goed op elkaar ingespeeld zijn en elkaar goed kennen. Los van incidenten moet men elkaars gesprekspartner zijn, zowel op bestuurlijk
(driehoeksniveau) als op ambtelijk uitvoerend niveau. Voor grote gemeenten is dat gemakkelijker dan voor kleine, maar doet aan het uitgangspunt niet af. Met de komst van nationale politie wordt het risico groter dat (de leiding van de) politie en het lokale bestuur verder van elkaar af komen te staan. Dat vraagt om bijzondere aandacht bij de verdere inrichting van de nationale politie. Het
uitgangspunt zal moeten zijn dat in elke gemeente een gezagsdriehoek actief is en periodiek bij elkaar komt, zodat op momenten van crisis, ook in kleinere gemeenten, een geoefend team klaar staat. Daarnaast is het van belang dat de leiding van de tien nieuwe politie-eenheden (die natuurlijk zelf niet in alle driehoeken zitting kunnen en moeten nemen) voldoende feeling heeft met en contact
houdt met hetgeen speelt in de gemeenten.

Snelrecht
Openbaar Ministerie en politie hebben een groot aantal ordeverstoorders snel voor de rechter gebracht. Zij verrichtten daarmee uitstekend werk. Maar ook hier traden de beperkingen van het supersnelrecht aan het licht. Noodzakelijke rapporten, bijv. van de Kinderbescherming, konden binnen het gegeven tijdsbestek niet tijdig en zorgvuldig geproduceerd worden, soms werden nieuwe
feiten gelinkt aan personen die al voor de rechter verschenen waren. Kortom: snelrecht klinkt mooier dan het is. Nader bezien moeten worden in welke situaties snelrecht wel geschikt is en in welke niet. Samenspel tussen overheid en burger Burgers die zich afvroegen of ondernemers goed voorgelicht waren, of de supermarkten wel of geen bier zouden gaan verkopen of zelfs zouden sluiten, of er geen alternatief feest georganiseerd zou worden, burgers met expertise over sociale media - het levert stuk voor stuk informatie op die voor de autoriteiten van belang kan zijn en kan bijdragen aan beter overheidsbeleid.

Maak gebruik van de kennis, inzet en expertise van burgers. Die ligt vaak op straat, die valt zo op te rapen. Dat geldt ook, en misschien nog wel in het bijzonder voor de expertise van jongeren. Juist nu, nu de sociale media zo’n invloed hebben in het leven van jongeren, terwijl ouderen dat maar mondjesmaat in de gaten hebben, is die expertise reuze nuttig. Daarom bepleiten wij vormen van samenspel tussen burgers en overheid. Burgers, jong en oud, die graag bereid zijn om iets te doen voor de gemeenschap, ieder op zijn of haar manier, vanuit zijn of haar eigen expertise of belangstelling, en een overheid die ontvankelijk moet zijn voor een publieke
rol van burgers die zo bijdragen aan een rijker beleid en betere vormen van uitvoering.

Sociale media: monitoring en interventie
Het verdient aanbeveling om sociale media als een vast onderdeel van het dagelijks leven te monitoren, waarbij het moet gaan om het vinden van collectieve patronen die opmerkelijk zijn en mogelijk actie vereisen, niet om het stelselmatig volgen van individuen. Monitoren is geen technische kwestie, maar een inhoudelijke. Wat zich op de sociale media afspeelt, moet geduid worden, en die duiding vraagt om brede maatschappelijke kennis en inzicht. Dat vraagt om een samenspel op landelijk en lokaal niveau. Landelijke specialistische expertise, waarin de Nationale Politie een prominente rol moet spelen, moet gecombineerd worden met lokale kennis: feeling hebben met wat er leeft onder de bevolking - in Haren met wat er leeft onder de jongeren in het noorden van het land. Verbinding tussen die beide niveaus vraagt om een actieve en open houding aan beide kanten.

Maar monitoren is niet genoeg, interveniëren kan een prominente rol spelen om een evenement in goede banen te leiden. Interventies op de sociale media zijn een belangrijke bron van communicatie. Autoriteiten doen er goed aan daar snel en veel ervaring mee op te doen. Verder verdient het aanbeveling om de verschillende analyseteams op het gebied van sociale media die er nu landelijk zijn, bij de NCTV (nationaal coördinator terrorisme en veiligheid), bij de politie, en bij de AIVD beter op elkaar af te stemmen. Het beeld van de commissie is dat er op verschillende plekken, onafhankelijk van elkaar, hetzelfde werk gedaan wordt.

Sociale media: diffuus onderscheid tussen publiek en privaat
Sociale media maken van alles publiek, wat eerder privaat was. Gebruikers moeten daar, in de eerste plaats door de aanbieders, beter op gewezen worden. Dat is vooral voor jongeren van belang, die de risico’s niet zo snel in de gaten hebben. Ook ouders kunnen hier een rol vervullen. Deze vervaging van publiek en privaat kan juridische gevolgen hebben. Neem het begrip “opruiing”. Wie opruiende taal in het café slaakt, doet iets anders dan wanneer hij dat in de semi-openbaarheid van de sociale media doet. Of opruiing off-line een andere betekenis heeft dan on-line, moet nog duidelijk worden. Rechterlijke uitspraken zullen ons hier de weg moeten wijzen welke consequenties dat heeft, met in het verlengde daarvan wellicht wetswijziging als resultaat.

Massamedia: introspectie en debat
Massamedia worden wel de vijfde macht genoemd. Zij houden de vinger bij het kloppende hart van de samenleving, rapporteren daarover, becommentariëren die en openbaren wat verborgen blijft. Die rol vervulden zij in Haren, maar sommige deden meer: zij werden onderdeel van het evenement, waarbij zij, omdat het om massamedia gaat, een prominente functie vervullen. Dat leidde terecht tot debat en introspectie binnen de journalistiek. Dat valt toe te juichen, en zou uitgebreid kunnen worden. De ombudsfunctie die nu bij sommige kranten bestaat, programma’s als De leugen regeert en De kunst van het maken, het zijn instrumenten om
dat debat niet alleen binnen de journalistiek te voeren, maar ook in het openbaar. Zo kunnen ook deze media verantwoording afleggen over hun daden.

Alcohol
Alcohol was een vitale factor in Haren; De explosieve mix in Haren , bijlage 3 bij deelrapport Hoe Dionysos in Haren verscheen, is daar speciaal aan gewijd. Alcohol is een vitale factor bij al die uitgaanscentra waar iedere week opnieuw, op tal van plaatsen in ons land incidenten plaatsvinden, soms met verschrikkelijke consequenties. En de combinatie met drugs, waarvan aannemelijk is dat daar in Haren ook sprake van was, maakt de combinatie des te explosiever. Wij zijn niet de eersten die hier een ernstig probleem signaleren. Talrijk zijn de rapporten en onderzoeksresultaten die laten zien wat een verwoestende uitwerking alcoholmisbruik, al dan niet in  combinatie met drugs, heeft. Er zijn zeker initiatieven genomen om alcoholgebruik bij massagelegenheden tegen te gaan - geen alcohol
in en rondom stadions, beperking van alcoholverkoop op Koninginnedag. Sinds 1 januari geldt bovendien de strafbaarstelling van alcoholbezit voor jongeren onder de 16. Het zijn belangrijke initiatieven, die, hoe lastig dat ook is, om stevige handhaving vragen en bij grote en risicovolle evenementen met maatwerk verder uitgewerkt moeten worden. Als een dergelijke alcoholmatiging niet optreedt, zullen rellen, al dan niet van de omvang zoals nu in Haren, op een andere plaats, in een andere constellatie, blijven voorkomen, ook als het openbaar gezag voortreffelijk optreedt.