Verslag informatiebijeenkomst op maandag 17 september in de Tramwerkplaats naar aanleiding van
de brand in een leegstaand winkelpand aan de Torenstraat te Winschoten op zaterdag 15 september
2012.
Burgemeester Pieter Smit heet alle aanwezigen hartelijk welkom. Deze bijeenkomst wordt
georganiseerd om informatie te geven over de brand van zaterdag 15 september jl. in een leegstaand
winkelpand aan de Torenstraat.
Hij spreekt zijn dank uit aan een aantal mensen die zaterdagnacht mee hebben geholpen bij het
evacueren en opvangen van bewoners, te weten de eigenaren van zorgcentrum Linquenda,
medewerkers van het Leger des Heils en Oosterlengte.
Er zal informatie worden gegeven door:
. de Brandweer over het feitelijk verloop van de brand, de heer Geert Walburg, officier van dienst
. de GHOR (Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio) over de inzet van de ambulancezorg, de heer Frans Nooy, officier van dienst
. de politie en justitie met informatie over het onderzoek, de heer B. Kruizinga (unitchef basiseenheid Winschoten) en mevrouw Diana Roggen (officier van justitie)
. wethouder Hans Polman over de aanpak van de binnenstad (leegstaande panden).
…………………………………….
Brandweer, de heer Geert Walburg:Rond half vier komt de melding met betrekking tot een woningbrand aan de Torenstraat 29 in
Winschoten binnen. In de periode hiervoor waren al meerdere meldingen geweest vanuit dit gebied.
Er werd direct middelbrand uitgegeven. De brandweer is met twee brandweerauto’s uitgerukt. Al snel
werd de brandweerinzet opgeschaald naar grote brand en later om 5.00 uur opgeschaald naar zeer
grote brand. In totaal is 70 man personeel ingezet. De omliggende panden hebben geen schade
opgelopen en er zijn geen slachtoffers gevallen. De brandweer had de brand goed onder controle.
Een aantal mensen moest direct hun woning verlaten. Het is een bewuste keuze om mensen die in de
ergste nood zitten eerst te evacueren. De opvang van andere mensen werd later geregeld door
gemeente. De brandweer doet zijn uiterste best om iedereen er uit te krijgen. Dit heeft prioriteit.
Mensen die niet ontruimd willen worden, kunnen blijven zitten. Pas als het te gevaarlijk wordt, worden
die mensen verzocht om hun huis wel te verlaten. Mensen die pal achter de brandhaarden wonen,
werden het eerst geëvacueerd, omdat daar de meeste rookontwikkeling was.
De brandweer heeft geen asbest in het pand aangetroffen. Ook de gemeente heeft geen indicatie dat
er in het pand asbest aanwezig was. Tijdens het opruimen is ook geen asbest aangetroffen. Dat wil
niet zeggen dat er geen asbest aanwezig was, maar het is niet aantoonbaar aangetroffen.
Vragen:
- Hoe gevaarlijk is de rook die bij deze brand is vrijgekomen?
De brandweer is zich bewust van de ernst van de rook. Rook is nooit gezond. Geadviseerd wordt om
uit de buurt te blijven van rook. Brandweermensen komen er veel mee in aanraking, dat is het risico
van het vak. Gezond is het niet. Zeker niet als je als brandweer hier vaak mee in contact komt.
- Bij sommige panden die worden verbouwd staan (soms wekenlang) afvalcontainers met heel veel
rotzooi erin, tegen de gevel. Waarom worden die niet verwijderd in verband met brandgevaar?
Reactie burgemeester: Het is niet goed dat daar afvalcontainers staan voor langere tijd. Als u dit
signaleert, meldt u dit dan bij de gemeente. Meldt u ook a.u.b. verdachte omstandigheden.
- Een bewoonster heeft rond 03.00 uur al een brandlucht geroken. Zij had dit in verband gebracht met
een rookkaars. Andere mensen hadden het in verband gebracht met een haardkachel.
Reactie: Als u rook bespeurt, belt u dan direct 112.
- Een bewoonster voelt zich niet meer veilig en mag haar huis niet meer in.
Reactie: De burgemeester en een medewerker van Acantus zullen dit met haar verder bespreken.
- Een bewoonster voelde zich er erg onveilig, niet alleen vanwege de brand, maar ook omdat alles
afgesloten was. Bewoners konden niet voor of achter uit de flat. Door de Blijhamsterstraat lagen
overal brandslangen. En de laatste tijd staan er bij de Engelsestraat hekken en is alles hermetisch
afgesloten in verband met nieuwbouw. Hierdoor zijn de panden niet bereikbaar voor hulpdiensten.
Reactie burgemeester: Bij vergunningverlening zal altijd gekeken worden of de buurt bereikbaar is
voor hulpdiensten. De burgemeester zal hier aandacht aan besteden.
- Vragen over de duur van de brand. Mensen mochten hun huis eerst wel weer in, later niet meer.
Het leek of de brand bestreden was, van vele hoeken werd geblust. Er was ook een hoogwerker uit
Veendam ingezet. De brand leek onder controle. Toch laaide het vuur weer op en stortte de gevel aan
de Blijhamsterstaat in. Tevens was een slang onbruikbaar geworden.
Reactie: Het duurde lang voordat de brandweer het sein brand meester gaf, want de brandweer
vertrouwde de brand nog niet. In het pand lagen brandbare materialen en door de hitte is dat explosief
gaan branden.
Het gebouw had een bitumen dakbedekking. Bitumen blijven branden. Een klein brandje warmt zich
weer op. Bij negen van de tien branden komt de brandweer terug voor nablussen.
- Een alleenstaande moeder met tieners/uitgaande kinderen merkt op dat dit voorval in een breder
verband moet worden bekeken. Er zijn gevoelens van onveiligheid. Deze brand is een vorm van
geweld.
- De manier van waarschuwen aan de buurtbewoners is door sommigen als chaotisch ervaren.
Verschillende mensen hebben ook geen waarschuwing gehad.
Reactie: De burgemeester zal hier aandacht aan schenken.
- Blijven de materiaalresten van de brand niet te lang liggen? Ik ruik nog de resten van de brand.
Reactie burgemeester: Als wordt geconstateerd dat restmateriaal te lang blijft liggen, moet hier
melding van worden gemaakt. Alleen samen, gemeente en burgers, kunnen problemen worden
aangepakt.
- Sommige panden staan al langere tijd leeg. In hoeverre kan de eigenaar op straffe van dwangsom
gevraagd worden om hier iets aan te doen?
Reactie burgemeester: Het criterium is als er gevaar bestaat in het kader van de openbare orde en
veiligheid. Dan kunnen indien nodig justitiële maatregelen worden getroffen. Aan verpaupering op zich
is niks te doen. Hoe vervelend dat ook is.
GHOR, inzet ambulancezorg, de heer Frans Nooy:Om 5.15 uur kreeg de heer Nooy de melding van brand. Door de meldkamer werd gemeld dat er al
één ambulance aanwezig was. De heer Nooy heeft uit voorzorg meer ambulances gevraagd. Er waren
geen acute slachtoffers. De bewoners van Driever‘s Dale waren al geëvacueerd en de bewoners van
het appartementencomplex op de hoek waren allemaal opgevangen in de nabijheid. Er was sprake
van een enorme rookontwikkeling. Daarom werd iedereen geïnstrueerd om ramen en deuren gesloten
te houden. Uiteindelijk waren er twee patiënten die door ambulancediensten zijn nagekeken. Omdat er
geen noodzaak voor was, zijn twee ambulances weer teruggestuurd naar hun post voor de reguliere
hulpverlening. Eén ambulance werd stand-by gehouden voor eventuele calamiteiten.
Vraag:
- Worden meldingen van 112 ook teruggeluisterd? Hoe gaat de meldkamer daarmee om?
Reactie: De meldkamer Noord-Nederland in Drachten geeft de meldingen door aan de centralist. De
centralist geeft de signalen door aan de betrokken hulpverleningsinstantie en er wordt indien nodig
gelijk actie ondernomen. Er wordt door de meldkamer altijd heel snel op geanticipeerd. Niet alle
meldingen worden teruggeluisterd, alleen als er aanleiding voor is.
Politie, unitchef basiseenheid Winschoten, de heer Bart Kruizinga:De rol van de politie is om ter plaatse een veilige kring te creëren waarin de hulpverleningsdiensten
hun werk kunnen doen. Daarnaast kijkt de politie hoe de brand is ontstaan. Door middel van
getuigenverklaringen probeert de politie meer informatie te krijgen. Alle branden van de afgelopen
periode worden stuk voor stuk onderzocht. Hiervoor worden technische middelen ingezet (en
getuigenverklaringen) om een goed beeld te krijgen van de branden. Dit gaat onder leiding van de
officier van justitie. De politie doet een oproep: iedereen die iets heeft gezien of een vermoeden heeft,
wordt gevraagd dit te melden bij de politie. Dit is van evident belang. De politie kan niet open over
onderzoeksmethoden vertellen in verband met het belang van het onderzoek. Wel gaat de politie
ervan uit dat de laatste brand is aangestoken.
De politie onderzoekt of er patroon zit in de branden en onderzoekt elke brand minutieus, zo open en
breed mogelijk. De politie heeft hierover contacten met justitie. Politie heeft geen specifieke daders op
het oog. De oproep om verdachte zaken te melden bij de politie kan ook anoniem.
In Oldambt zijn veel mensen op Burgernet aangesloten. Dit levert veel goede resultaten op.
De politie zet preventieve maatregelen in. De politie surveilleert veel op Marktplein en in het
centrumgebied, c.q. het uitgaansgebied.
Vragen:
- Waarom zijn er geen sluitingstijden voor de horeca?
Reactie burgemeester: In het uitgaansbeleid zijn geen sluitingstijden opgenomen. Het beleid is dat de
mensen gedoseerd de cafés kunnen verlaten. Dat voorkomt dat mensen ’s avonds (om 2.00 uur of
3.00 uur) met zijn allen tegelijk de cafés moeten verlaten en dan vaak nog meer overlast veroorzaken,
dan wanneer je daar wat gedoseerd mee omgaat. We hebben in Winschoten het beleid dat er nog
een uur zit tussen het moment van sluiting en de cafés leeg moeten zijn, een soort ‘cooldown’.
Concreet houdt dit in dat de horecaondernemers in het weekend vanaf 04.00 uur niemand meer
mogen binnenlaten en dat degenen die nog binnen zijn om uiterlijk 05.00 uur moeten vertrekken (door
de week is dit 02.00 en 03.00 uur). Daarmee wordt een zekere mate van spreiding van vertrekkende
bezoekers beoogd. De ervaringen hiermee zijn vaak heel positief.
- De Poortstraat en Blijhamsterstraat waren afgezet. Later ging er wel verkeer door de
Blijhamsterstraat via de Poortstraat in verband met werkzaamheden (het afvoeren van puin, etc.). Dit
leidde tot vervelende situaties omdat er allerlei (hulpverlenings)voertuigen in de Poortstraat stonden.
Waarom werden niet alle straten afgesloten gehouden gedurende de opruimwerkzaamheden?
De heer Kruizinga meldt dat niet alles in de gaten gehouden kan worden door de politie in verband
met de krappe bezetting in het weekend.
Reactie burgemeester: We zullen hier aandacht voor houden in de toekomst.
- Agenten hebben geïnventariseerd wat leeg staat. Ze waren in uniform. Ze zijn er ook op andere
tijden, dan incognito. Vanuit de zaal komt de opmerking dat agenten in uniform aanwezig moeten zijn,
niet incognito. Hier gaat een preventieve werking van uit!
Reactie burgemeester: Op allerlei manieren wordt aan het onderzoek gewerkt. Politiemensen zijn
soms ook in burgerkleding aan het werk. Samen met de politie en de officier van justitie zal alles in het
werk worden gesteld om deze daders te pakken.
- Dit is al de tiende brand vanaf 12 augustus dit jaar in het centrum van Winschoten. Er zijn heel veel
branden in een klein gebied. Ziet de politie daar ook enig verband in?
Reactie: Daar kan de politie niets over zeggen in verband met het onderzoek. Het heeft zeker de
aandacht van de politie en de officier van justitie.
Officier van justitie, mevrouw Diana RoggenEr wordt heel hard gewerkt om een beeld te krijgen van deze brand, in samenwerking met politie. Er
zijn nu geen concrete verdenkingen. Als verdachten in beeld komen, beslist de officier van justitie of
ze worden aangehouden. Ze worden gehoord door de politie. Als er voldoende bewijs is, zal de officier
van justitie de zaak voor rechter brengen en de betrokken personen dagvaarden.
Brandstichting is een ernstig delict. Het Openbaar Ministerie zet fors in op de strafeis. Voor
brandstichting worden door de rechtbank forse celstraffen geëist.
Gemeente Oldambt, wethouder Hans PolmanWethouder Hans Polman gaat in op de vragen en zorgen van mensen over leegstaande panden.
De gemeente deelt zeker de zorg die de mensen in de zaal hebben. In de afgelopen periode zijn
meerdere pogingen tot brandstichting geweest. Daarop is adequaat gereageerd. De gemeente heeft
in de zomer direct maatregelen genomen bij panden waar brand werd gesticht.
In deze buurt, Blijhamsterstraat, Marktplein en de Torenstraat, is de gemeente momenteel intensief
bezig. Het is een buurt met vele dichtgetimmerde panden. Het is onacceptabel dat panden er zo bij
staan. De gemeente is intensief bezig om iets te doen aan de leegstand van de panden en praat met
de eigenaren van de leegstaande panden in onder andere de Torenstraat, Blijhamsterstraat en het
Marktplein.
Er is veel geld gestoken in de verfraaiing van het Marktplein. De gemeente Winschoten heeft destijds
fors geïnvesteerd in het plein. De wanden - zoals ze er nu uitzien – zouden mee moeten gaan met het
niveau van het plein. Realiteit is dat de gemeente de panden niet kan slopen of opkopen, maar dat de
huurders en eigenaren zelf met plannen moeten komen.
Zoals gezegd zijn er in het centrum panden die er heel slecht bij staan. De gemeente onderzoekt wat
zij kan doen als er niks gebeurt. De ruimte die de overheid heeft om iemand te dwingen zijn pand op
te knappen, is smal.
De winkelleegstand bedraagt in deze gemeente tussen de 20 en 30%. Dat is fors. De gemeente wil
samen met ondernemers kijken naar alternatieven. En naar mogelijkheden tot samenwerking om te
zorgen voor meer levendigheid in de winkelstraten. Dit zijn de stappen waar de gemeente mee bezig
is. De gemeente hoopt dat de ondernemers opnieuw zullen investeren in het centrum van Winschoten.
Vragen:
- Door de bouw van ’t Rond zijn veel panden in de Torenstraat leeg komen te staan. Heeft de
gemeente inspraak in de plek waar winkels zich vestigen?
Reactie burgemeester: Een ondernemer bepaalt zelf waar hij een onderneming vestigt. Als gemeente
moeten we zorgen dat we een gezond ondernemersklimaat hebben.
- Waarom wordt het Marktplein niet opengesteld voor gratis parkeren? Daar trek je mensen mee.
Reactie burgemeester: Betaald parkeren levert de gemeente geld op, plm. 900.000 euro per jaar. Zou
je hiermee stoppen dan schiet dit wel een enorm gat structureel in de begroting van de gemeente.
De gemeente is op dit moment een onderzoek aan het voorbereiden met betrekking tot het parkeren.
Naar verwachting zal begin volgend jaar hierover meer duidelijkheid komen.
- Wat gaat er gebeuren met het pand dat afgebrand is? Graag een plan van aanpak, zodat het er weer
goed toeven is. Dit moet niet te lang duren.
Reactie wethouder H. Polman: De gemeente kiest ervoor om bepaalde gebieden aan te pakken om te
zorgen dat daar echt kwaliteitsverbetering komt. We zullen contact opnemen met alle eigenaren van
de lege panden. We blijven de gesprekken aangaan met de eigenaren. De gemeente hoopt dat als
eigenaren zien dat op bepaalde plekken waar de panden worden opgeknapt er een andere
economische waarde ontstaat, dit de eigenaren aanspoort om ook te investeren in hun pand.
Als laatste middel zijn er juridische maatregelen, maar dat is het laatste wat de gemeente wil doen.
- Een bewoonster maakt zich zorgen omdat het zo lang duurt dat panden (af)gebouwd worden. Het
duurt soms jaren voordat er iets gebeurt. Er staan heel lang houten wanden om een terrein heen.
Reactie: De heer Polman zegt in gesprek te zijn met allerlei partners, waaronder Acantus.
Een medewerkster van Acantus zal aan het eind van deze bijeenkomst in gesprek gaan met mevrouw.
- Het onderhoud van de panden is slecht.
Reactie: De burgemeester geeft aan dat veiligheid voorop staat. De medewerkers van bouw- en
woningtoezicht houden dat in de gaten. Ook aan de bewoners het verzoek om onveilige situaties te
melden bij de gemeente, zodat de inspecteurs van bouw- en woningtoezicht ernaar kunnen kijken.
De heer Voorthuis van team toezicht en handhaving van de gemeente gaat in op de vraag hoe lang
de resten van de brand blijven liggen. Hij meldt dat er dinsdag overleg is met de verzekering en de
eigenaar van het pand. Dan volgt een spoedaanbesteding. Na de beoordeling hiervan gaat een offerte
naar de verzekering. Zo gauw de opdracht is verleend, wordt met het opruimen begonnen. Zaterdag is
al een gedeelte gesloopt in verband met de veiligheid. De rest is een zaak voor de eigenaar en de
verzekering.
- Mensen wijzen erop dat panden al jarenlang leeg staan, dichtgetimmerd zijn en vol staan met
materialen en waar niks aan gebeurt: Blijhamsterstraat 5 en 5a. Aan de Carolieweg is een pand
gedeeltelijk ingestort. Hoe lang duurt het voordat hier wat aan gedaan wordt?
Reactie: De heer Polman zegt al weken tot maanden in gesprek te zijn met de eigenaren en verwacht
binnenkort voorstellen van de eigenaren. De gemeente zal die plannen beoordelen. De gemeente zal
hierbij gebiedsgericht optreden en niet alle panden tegelijkertijd in behandeling nemen.
De burgemeester benadrukt dat de gemeente de zorg van de bewoners deelt en er scherp op is.
De burgemeester sluit de bijeenkomst af en dankt iedereen voor zijn komst. Er is vanavond nog
gelegenheid om vragen te stellen aan medewerkers van de verschillende instanties.
Voor vragen die daarna nog opkomen, kan gebeld worden met de gemeente, telefoon (0597) 48 23 06
of 48 20 00
http://www.gemeente-oldambt.nl/document.php?fileid=45095&f=cbd16012e5b6e2438536052d7b8af7ed&attachment=1&c=28705
