Medisch transport door de lucht

[nOne]

Dank voor je uitgebreide antwoord. Ik begrijp nu iets meer van je reactie. Het luchtgebonden transport van een patiënt vergt specifiek vliegmedische kennis. Dit speelt vooral een rol tijdens het fixed wing transport van kritiek zieke patiënten in een drukcabine. Vooral specifieke gas- en drukwetten zijn dan van groot belang. In geval van het transport per helikopter is effect op de cuffdruk van de tube verwaarloosbaar. De normale luchtdruk op aarde is 760 mmHg. Normaliter wordt er gevlogen op een hoogte van 1000 feet, waar een iets lagere druk heerst van 733 mmHg. Tijdens Rotary Wing Opeations spelen heel andere fenomenen een rol, maar die zijn off topic.

Off topic maar erg interessant en iets waar ik graag nog wat meer van zou willen weten. Het wordt me nu te laat op de avond maar mogelijk open ik daar nog een keer een ander topic over. Fijn dat we elkaar reacties weer begrijpen.

[RAdeR]

Het wordt me nu te laat op de avond maar mogelijk open ik daar nog een keer een ander topic over.

Daar zijn de moderators de volgende dag voor.  

[nOne]

Zoals eerder gezegd zou ik puur uit interesse graag wat meer willen weten over het vliegen met patiënten, vandaar o.a. de volgende vragen bij me opkwamen:

Tijdens Rotary Wing Opeations spelen heel andere fenomenen een rol, maar die zijn off topic.

Ik ben benieuwd wat deze zijn. Doelt u hiermee op de stresses of flight?

Voor zover ik tot nu toe altijd heb begrepen (graag hoor ik het dus als dit niet klopt) wordt in principe de voorkeur gegeven aan vervoer per (auto-)ambulance boven het transporteren van de patiënt per traumaheli. Echter weet ik wel dat er ook patiënten in de heli worden vervoerd: wanneer wegen de nadelen van de heli dan op tegen de voordelen (waarschijnlijk zal daar geen pasklaar antwoord op zijn maar hoe wordt grofweg de afweging gemaakt?)

Andere vraag: tijdens het vliegen zit de verpleegkundige meestal links voorin zover ik begreep, o.a. verantwoordelijk voor de navigatie. Komt deze ook wel eens achterin de heli te zitten indien er een patiënt vervoerd wordt om geneeskundig te kunnen assisteren zover dat sowieso al mogelijk is of is dat nooit aan de orde en zal de mmt-arts het dan zelf moeten doen?

[Delta]

De HCM (HEMS Crew Member, pleeg) stoel kan 180 graden draaien om hand en span diensten te verlenen, maar ook dat heeft niet de voorkeur.

[Expert]

Zoals eerder gezegd zou ik puur uit interesse graag wat meer willen weten over het vliegen met patiënten, vandaar o.a. de volgende vragen bij me opkwamen:

Ik ben benieuwd wat deze zijn. Doelt u hiermee op de Stresses of flight?

Voor zover ik tot nu toe altijd heb begrepen (graag hoor ik het dus als dit niet klopt) wordt in principe de voorkeur gegeven aan vervoer per (auto-)ambulance boven het transporteren van de patiënt per traumaheli. Echter weet ik wel dat er ook patiënten in de heli worden vervoerd: wanneer wegen de nadelen van de heli dan op tegen de voordelen (waarschijnlijk zal daar geen pasklaar antwoord op zijn maar hoe wordt grofweg de afweging gemaakt?)

Andere vraag: tijdens het vliegen zit de verpleegkundige meestal links voorin zover ik begreep, o.a. verantwoordelijk voor de navigatie. Komt deze ook wel eens achterin de heli te zitten indien er een patiënt vervoerd wordt om geneeskundig te kunnen assisteren zover dat sowieso al mogelijk is of is dat nooit aan de orde en zal de mmt-arts het dan zelf moeten doen?

Inderdaad spelen de Stresses of Flight een rol. Leuk dat je dit ter sprake brengt. Het toont aan dat je je in het onderwerp hebt verdiept. Niet alle Stresses of Flight spelen een rol tijdens Rotary Wings Operations en met name tijdens korte vluchten heb je er niet heel veel mee te maken. Hypobare condities zijn van ondergeschikt belang, maar vibraties spelen weer een grote rol. Vooral fracturen kunnen hierdoor extra veel pijn opleveren. Ook met misselijkheid moet je oppassen als gevolg van vestibulaire stress. Dat kan gevaarlijk uitpakken voor patienten die volledige fixatie behoeven. Tijdens de vlucht kun je niet zomaar een plank kantelen in je eentje en soms het van belang dat de patient minimaal beweegt. Daarom vindt er soms intubatie plaats uit voorzorg. Dat kan betekenen dat ik een patient ondanks zijn maximale EMV pre-flight intubeer en een maaghevel geef.

Met name langere transporttijden leveren een ander probleem op. Dat probleem valt niet zozeer primair ten deel aan de patient. We noemen dat "Acute Mission Fatigue". Langdurige transporttijden per helikopter zijn uitputtend voor de bemanning die verantwoordelijk is voor het slachtoffer. Het grootste risico is "inattention to details". Zo kun je alarmen niet waarnemen met je gehoor en ben je hiervoor voortdurend afhankelijk van visuele input. Dat is behoorlijk oppassen en kan grote secundaire gevolgen hebben voor de patient.  

H-MMT's hebben meestal te maken met korte transporttijden. Vooral het feit dat de brancard is gemonteerd op de bodemplaat van de hellikopter leidt ertoe dat bijvoorbeeld drains niet goed kunnen aflopen. Daar moet je goed op letten. Infusen en beademingsslangen knikken gemakkelijk en je kunt niet overal even gemakkelijk bij. Meestal zorg de arts voor de patient gedurende het transport. Zoals Delta aangeeft kan de stoel van de HCM'er 180 graden worden gedraaid. Ik heb dat zelf nog niet eerder meegemaakt. In beginsel wordt de patient alleen vervoerd per helikopter als dat een aanmerkelijk tijdwinst geeft om een geschikt ziekenhuis te bereiken. Je kunt dan denken aan een Level I centrum, of aan eeen brandwondenkliniek.

Expert

[RAdeR]

Transport kinderen met helikopter is veilig

De traumahelikopter is een veilig middel om ernstig zieke kinderen te vervoeren. Dat melden Joost Peters en collega’s van het Radboudumc in Air Medical Journal (2014;33:112-4).
Traumahelikopters leveren in Nederland ziekenhuiszorg op locatie. Soms is toch transport noodzakelijk, maar onderweg zijn de behandelmogelijkheden beperkt omdat het in de helikopter nogal krap is. Om erachter te komen of helivervoer van kinderen veilig is, bestudeerden de auteurs de gegevens van alle 16-minners die in 2007-2012 naar een traumacentrum vlogen met de Radboudumc-heli (n = 83). De helikopter vervoerde alleen gesedeerde en geïntubeerde kinderen met een spontane circulatie.

De redenen voor inzet van de traumahelikopter waren onder andere verkeersongevallen (40%), hart- en ademstilstand (15%), vallen van hoogte (12%) en paardrijdongevallen (7%). De auteurs vonden slechts 1 onbedoelde extubatie bij het in de helikopter tillen van een 10-jarige patiënt. De zorgverleners merkten dit onmiddellijk op en intubeerden het kind opnieuw, zonder complicaties. Dat de tube eruit glipte had meer te maken met het verplaatsen van de patiënt dan met het vervoer per helikopter, aldus de auteurs. Geen van de kinderen kreeg tijdens de vlucht hart- of longproblemen.
Uit  Ned Tijdschr Geneeskd. 2014;158:C2159