"Niet alle gegevens zijn informatie"
Ik vraag me af of een (absolute) sterftecijfer een goede kwaliteitsparameter is. Mortaliteit in een ziekenhuis kent vele factoren. Een absoluut sterftecijfer zegt daarom niet zo veel. Weet iemand hoe het causale verband tussen mortaliteit en geleverde zorg gelegd wordt?
Nee, het zegt helemaal niets. Het is een toneelstukje van politici en bestuurders die inspelen op de drang van burgers die de mond vol hebben over transparantie. De burgers krijgen een nietszeggende brij aan cijfers over zich heen.
Voor artsen werkt het vooral verlammend. In Nederland begint het lastig te worden om nog een goede arts voor je patient te willen zijn. Ik ben chirurg geworden omdat ik er heilig in geloof dat ik zieke harten kan repareren. Ik kan mijn werk niet zo goed doen als ik nu nog zou werken in Nederland. Voor mij is namelijk van belang dat ik de medische informatie krijg over een ziek kind (foto's en andere gegevens van kinderartsen en cardiologen) en het kind zie. Ik weet dan of ik iets kan doen. Wat ik niet kan is een garantie geven of het kind de operatie zal overleven. Wat ik wel kan is de ouders zeggen dat zonder de operatie hun kindje spoedig zal sterven.
In praktijk is mijn mededeling aan de ouders geen schok, omdat ze al wisten dat hun kindje ernstig ziek is. Dat is ze al duidelijk gemaakt door bevlogen kinderartsen, kindercardiologen en de betrokken verpleegkundigen. Duizenden kinderen leven nu nog steeds, de eerste Nederlandse patientjes van mij zijn in 2013 zelf moeder geworden. Ik ben daar enorm gelukkig mee maar het is niet zo dat ik dat verwachtte toen ik 20 jaar geleden besloot om te gaan opereren.
Wat ik vooral bedoel is dat mij altijd heb laten leiden door mijn medische expertise, het bewust zijn van mijn eigen chirurgische mogelijkheden en beperkingen. In 2013 moet je ook rekening gaan houden met je eigen rapportcijfer en het rapportcijfer van je ziekenhuis. Je moet beseffen dat als het kindje dood gaat op je operatietafel of sterft in het ziekenhuis na de operatie het een lelijke kras geeft op zal leveren op de reputatie van het ziekenhuis en uiteraard zorgt dat je op papier een marginale hartchirurg lijkt.
Voor goede cijfers is het handig om niet te opereren maar te zorgen dat het kindje met de ouders naar huis gaat. Als het kindje daar dood gaat drukt het niet door in de rapportcijfers. Een chirurg die vooral simpele ingrepen doet aan het hart krijgt een hoog rapportcijfer, zijn collega die heroperaties doet (als een andere hartchirurg al geopereeerd heeft en resultaat niet afdoende bleek) of veel hoog-complexe hartoperaties (meer risico) doet kan een mager zesje halen.
Ik weet zelf wel als dit soort geleuter nog verder doorgaat en de rapportcijfers allemaal openbaar moeten worden ik mij laat opereren door een chirurg met een mager zesje.
Op zich is er niets mis met transparantie als burgers begrijpen hoe de dokter of ziekenhuis aan een goed cijfer komen.