0 gebruikers (en 1 gast bekijken dit topic.
Regeldrift ontregelt hulpverlening bij rampenHet werk van hulpverleners kan bij rampen of crises worden bemoeilijkt door regeldrift van de overheid, omdat er te veel protocollen worden opgesteld. Die regels werken belemmerend omdat in geval van nood niet alles volgens het boekje kan worden afgehandeld.RisicoregelreflexDat staat in een onderzoek van de Politieacademie, het Instituut Fysieke Veiligheid en het Nederlands Genootschap van Burgemeesters, dat dinsdag is gepresenteerd. Volgens de studie 'Lessen uit crises en mini-crises 2012' heerst er bij de overheid een 'risicoregelreflex'. Dat kan hulpverleners juist in de weg zitten, omdat noodgevallen vaak niet volgens vaste scenario's verlopen. ,,Gezond verstand is erg belangrijk, vertrouwen in de hulpverlener en diensten is belangrijk, en niet of alle regels die na de vorige crisis op papier zijn gezet, wel worden nageleefd'', aldus lector crisisbeheersing aan de Politieacademie Menno van Duin in Trouw.Nieuwe protocollenVolgens hem zijn lang niet alle gevallen in protocolen te vangen. ,,Sommige crises komen maar zelden voor, zoals de gestrande walvis 'Johannes', maar moet er dan toch weer een nieuw protocol komen? Wat je zelden doet, doe je zelden goed. Als een trein ontspoort hebben hulpverleners wel iets anders aan hun hoofd dan na te gaan of ze wel precies volgens het protocol de slachtoffers registreren.''Media-aandachtVolgens het rappport laten autoriteiten zich soms duidelijk leiden door de aandacht die media aan een voorval besteden. Als voorbeeld wijzen zij naar het treinongeval in Amsterdam waardoor in april 2012 bijna 200 mensen gewond raakte en een dode viel. Door een kabinetscrisis die tegelijkertijd speelde was hier relatief weinig aandacht voor. ,,Dit in tegenstelling tot de Facebookrellen in Haren. Toch vielen daarbij geen doden en was sprake van een beperkt aantal gewonden. De rellen hadden het aftreden van de burgemeester tot gevolg, werden uitvoerig geëvalueerd en leidden tot fikse discussies over bestaande procedures. De mate van media-aandacht heeft grote invloed op de beleving en complexiteit van een crisis.
Analyse van (mini-)crises in 2012. Nuchter laveren tussen hypesOp 21 april 2012 vond bij Amsterdam een ernstig treinongeval plaats. Daarbij raakten bijna 200 mensen gewond en overleed een passagier aan haar verwondingen. Het ongeval werd pas laat door de media opgepakt, omdat iedereen in de ban was van de mislukte kabinetsonderhandelingen op het Catshuis die tot de val van het eerste kabinet-Rutte leidden. Ook de drie evaluatierapporten die naar aanleiding van het ongeval verschenen, kregen in de (sociale) media weinig aandacht. Dit in tegenstelling tot de Facebookrellen in Haren. Die gebeurtenis zal ongetwijfeld de boeken ingaan als de meest ingrijpende nationale crisis van 2012. Toch vielen daarbij geen doden en was sprake van een beperkt aantal gewonden. De rellen in Haren hadden het aftreden van de burgemeester tot gevolg, werden uitvoerig geëvalueerd en leidden tot fikse discussies over bestaande procedures.De mate van media-aandacht heeft grote invloed op de beleving en complexiteit van een crisis. Media bieden ook belangengroepen de gelegenheid om voor de camera’s aandacht te vragen voor zaken waar ze al langer voor strijden. Voor autoriteiten en andere verantwoordelijken leidt dit al snel tot een verdere complicering van het crisismanagement.In ‘Lessen uit crises en mini-crises 2012’ blikken verschillende auteurs - werkzaam op het terrein van veiligheids- en crisismanagement - terug op twintig bijzondere gebeurtenissen van het afgelopen jaar, waaronder de wateroverlast in het Noorden, de asbestzaak in Utrecht, de dood van een grensrechter in Almere en de Facebookrellen in Haren. Maar ook krijgen diverse mini-crises zoals een nepbom in Leeuwarden, een paasvuur in Espelo en de bultrug Johannes aandacht. Deze terugblik biedt inzicht in de bestuurlijke en operationele dilemma’s van de situaties afzonderlijk en daarmee lessen voor de crisisbeheersing. Het geeft ook aan wat verschillende gemeenschappen in 2012 zoal bezighield en hoe met name bestuurders (burgemeesters en anderen) hiermee omgingen. Ook geeft het een reflectie op de manier waarop Nederland met (mini-)crisissituaties omgaat en de rol die de media daarin hebben. De publicatie is een initiatief van het lectoraat Crisisbeheersing (Instituut Fysieke Veiligheid (IFV) en Politieacademie) en kwam tot stand in samenwerking met het Nederlands Genootschap van Burgemeesters (NGB). Het eerste exemplaar is op 10 september 2013 aangeboden aan Bernt Schneiders, voorzitter van het NGB en lid van het dagelijks bestuur van het Veiligheidsberaad en het IFV.Nuchter en flexibelVaak worden na afloop oplossingen gezocht in nieuwe afspraken en protocollen. De auteurs concluderen dat dergelijke protocollen geen garantie bieden voor een soepele incidentbestrijding. Menno van Duin, lector Crisisbeheersing: “De werkelijkheid is weerbarstiger dan vooraf bedacht. Partijen met eigen bevoegdheden en verantwoordelijkheden hebben elk een ander perspectief op de crisis. Uit de verschillende casus blijkt dat crisisbeheersing anno 2012 bijna per definitie een multidisciplinaire aangelegenheid is.” Ook zijn de gebeurtenissen zo bijzonder dat de kans dat dezelfde personen opnieuw met een dergelijke situatie van doen krijgen, klein is. Crisisbeheersing vereist volgens Van Duin dan ook een bepaalde nuchterheid. “Wat je zelden doet, doe je zelden goed. Generiek kunnen wel plannen en draaiboeken worden gemaakt, maar op het moment suprême doen zich altijd eigenaardigheden voor. De noodzaak tot flexibiliteit en nuchterheid is misschien wel de belangrijkste les om te trekken uit de crises in 2012.”'Lessen uit crises en mini-crises 2012' is uitgebracht onder redactie van Menno van Duin, lector Crisisbeheersing (Politieacademie/IFV) en bijzonder lector Regie van Veiligheid (Hogeschool Utrecht i.s.m. de VRU), Vina Wijkhuijs, senior onderzoeker lectoraat Crisisbeheersing (Politieacademie/IFV) en Wouter Jong, adviseur crisisbeheersing Nederlands Genootschap van Burgemeesters. De publicatie is uitgegeven via Boom Lemma uitgevers (www.boomlemma.nl) in Den Haag. In de publicatie worden twintig casus uit 2012 beschreven en geanalyseerd. De inleidende beschouwing belicht de rode draden en relevante lessen voor de praktijk. U kunt het boek hieronder downloaden.
