Twee overvallers omgekomen bij overval op juwelier Goldies Milhezerweg - Deurne 28-03-2014

[silque]

Wapens zonder veiligheidspal die in omloop zijn - heb je daar voorbeelden van?

En wat voor nut heeft het om illegaal een wapen in huis te halen ter zelfverdediging zonder je te verdiepen in de werking?
Dat is net zoiets als een ikeakast kopen zonder handleiding.

Ik ga er van uit (zeker gezien het resultaat) dat de schutter donders goed weet hoe het wapen werkt.

Behalve de Glock zijn ook de Walthers in gebruik bij politie niet voorzien van een veiligheidspal. Bovendien is het echt niet zo makkelijk om te raken als je nog nooit geschoten hebt, zeker niet wanneer er tijdsdruk en adrenaline bij komt kijken. Als de schutter niet ervaren is, is het m.i. een 'lucky' shot geweest of op hele korte afstand.
Dit zie ik wel bij opleidingsklassen die op dag 1 (zonder stress, tijdsdruk) al de helft missen.

[Thor]

Behalve de Glock zijn ook de Walthers in gebruik bij politie niet voorzien van een veiligheidspal. Bovendien is het echt niet zo makkelijk om te raken als je nog nooit geschoten hebt, zeker niet wanneer er tijdsdruk en adrenaline bij komt kijken. Als de schutter niet ervaren is, is het m.i. een 'lucky' shot geweest of op hele korte afstand.
Dit zie ik wel bij opleidingsklassen die op dag 1 (zonder stress, tijdsdruk) al de helft missen.

En dan ook nog eens twee figuren waarvan minstens een gewapend op vrijwel hetzelfde moment dodelijk raken.

[Frank.]

Gisteren was er op radio 1 een discussie (los van deze specifieke zaak) over de rol van het OM. Men was het er over eens dat die rol niet is besluiten of iemand vervolgd moet worden op basis van de mogelijke uitkomst van de rechtszaak. Daarmee stelt de OvJ eigenlijk al de uitspraak van de zaak vast. Die uitspraak moet na zorgvuldig proces door een rechter gedaan worden.

Het OM haalt die bevoegdheid uit het Wetboek van Strafvordering:

1. Indien naar aanleiding van het ingestelde opsporingsonderzoek het openbaar ministerie van oordeel is dat vervolging moet plaats hebben, door het uitvaardigen van een strafbeschikking of anderszins, gaat het daartoe zoo spoedig mogelijk over.
2. Van vervolging kan worden afgezien op gronden aan het algemeen belang ontleend. Het openbaar ministerie kan, onder het stellen van bepaalde voorwaarden, de beslissing of vervolging plaats moet hebben voor een daarbij te bepalen termijn uitstellen.
(...)

Dit artikel is het opportuniteitsbeginsel, wat inhoudt dat vervolging wel een doel moet hebben. Een overduidelijke vrijspraak of als de verdachte al bijvoorbeeld genoeg gestraft is door de omstandigheden, kan het OM bepalen de zaak te seponeren. Het ziet er naar uit dat het OM in deze zaak dat van toepassing acht.

Tegen die beslissing kan een rechtstreeks belanghebbende conform artikel 12 WvSv beklag doen.

[Highfield]

Ik weet dat ze de bevoegdheid hebben, het OM volgt ook de wet. De discussie is dus of ze die rol wel zouden moeten hebben. Als er twee mensen dood zijn dan vraag ik me af of dat "algemeen belang" wel gediend wordt

[Thor]

Als er twee mensen dood zijn dan vraag ik me af of dat "algemeen belang" wel gediend wordt

Dan zal je als Justitie het "algemeen belang" in deze zaak wel voldoende hard moeten maken.
In ieder geval zeker tijdens een argumentatie zoals die hier wordt gegeven en natuurlijk wel voordat je tot conclusies mbt al dan niet een strafzaak komt.
Kortom eigenlijk een heel vreemd verhaal van Justitie op een dermate vroeg tijdstip gedurende een kennelijk nog lang niet afgerond onderzoek, waarbij de meeste vragen nog open staan.

[Red]

Het vonnis van een "vergelijkbare" zaak in Tilburg uit 2002 waarbij een juwelier een overvaller heeft dood geschoten:
http://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBBRE:2003:AF8365&keyword=juwelier+overval+noodweer&keyword=tilburg+overval+juwelier

En misschien het belangrijkste oordeel van de rechter toen in die situatie:

In het kader van de beoordeling van het noodweerverweer acht de rechtbank navolgende omstandigheden van belang.

De feiten hebben zich voorgedaan in een periode waarin met name juweliers steeds vaker slachtoffer werden van overvallen waarbij grof geweld werd gepleegd. Recentelijk zijn bij overvallen op juweliers slachtoffers gevallen waarbij zelfs doden te betreuren zijn geweest.
Niet alleen verdachte maar de gehele juweliersbranche heeft zich hiermee geconfronteerd gezien. Hierdoor heeft die branche voor zichzelf steeds hogere eisen moeten stellen aan haar veiligheidsmaatregelen. Vaak zijn juwelierszaken niet meer vrij toegankelijk voor publiek en wordt de klant pas na aanbellen toegelaten. De toegang, de etalages en vitrines zijn beveiligd moeten worden middels dik veiligheidsglas en veelal wordt beveiligingspersoneel ingehuurd.
Deze ontwikkeling heeft bij juweliers geleid tot een toenemende angst voor gewelddadige overvallen en voorts tot bezorgdheid over de veiligheid van het in die branche werkzame personeel en de cliëntèle.
Met nadruk wijst de rechtbank er op dat de onderhavige zaak op zijn eigen merites beoordeeld wordt waarbij de te leggen grens tussen noodzakelijke zelfverdediging en verbod van eigenrichting afhankelijk is van de specifieke feiten en omstandigheden die zich in deze zaak hebben voorgedaan.

Ten aanzien van het schieten op (naam) en (naam) overweegt de rechtbank het volgende.

Uit de voorhanden zijnde stukken in het dossier en het verhandelde ter terechtzitting is de rechtbank het volgende gebleken.

Vast staat dat verdachte in het verleden al eerder slachtoffer is geweest van een overval op zijn juwelierszaak.

Op 28 februari 2002 omstreeks 11.45 uur, waren in het winkelgedeelte van de zaak aanwezig twee verkopers. Voorts waren in het winkelgedeelte aanwezig twee medewerkers van een met onderhoudswerkzaamheden belaste firma.
Verdachte en zijn echtgenote bevonden zich omstreeks dat tijdstip op de eerste verdieping in gezelschap van een bevriend echtpaar. Zij zaten gevieren rond een bureau. In de nabijheid van dat bureau bevond zich een monitor waarop negen videobeelden te zien waren van camera-opnamen van de zaak. Verdachte had op dat moment, naar hij zelf heeft verklaard, geen zicht op de monitor omdat hem het zicht werd ontnomen door zijn echtgenote.
Verdachte hoorde zijn vrouw een angstkreet slaken. Omstreeks 11.45 uur slaakte de echtgenote van verdachte naar aanleiding van haar waarnemingen op de video-beelden op zo'n indringende wijze een kreet, dat verdachte daar onmiddellijk de conclusie aan verbond dat het om iets ernstigs zou moeten gaan. Zonder vervolgens te kijken op de monitor en zonder nader te informeren wat er aan de hand was, is verdachte naar de kluis gerend, die zich op een afstand van ongeveer 23 meter bevond van de plaats waar verdachte was gezeten. In de kluis aangekomen heeft verdachte een foedraal met daarin het pistool gepakt. Uit de kluis rennend heeft verdachte het pistool uit het foedraal gehaald waarna hij het pistool vervolgens heeft doorgeladen. Deze feiten hebben zich voorgedaan in een tijdsbestek van ongeveer een halve minuut.

Inmiddels werden de vier personen in het winkelgedeelte onder dreiging van een vuurwapen door de overvallers gedwongen op de grond te gaan liggen. Nadat zij op de grond lagen hebben beide overvallers met een hamer de ruiten van vitrinekasten kapotgeslagen, waarna zij sieraden in hun tassen zijn gaan stoppen.

Verdachte is vervolgens naar het portaal gerend waar de trap van de begane grond naar de eerste verdieping op uit komt. Op het portaal is verdachte de goudsmid tegengekomen en hij begreep uit diens woorden dat het om een gewapende overval ging.
Verdachte heeft vervolgens de veiligheidspal van zijn wapen afgehaald en is via de trap naar beneden gegaan. Verdachte wist dat er op dat moment in het winkelgedeelte buiten de overvallers vier personen aanwezig waren.
Het vermoeden van verdachte dat er op dat moment sprake was van een gewapende overval werd bevestigd door het feit dat hij, op het moment dat hij bijna beneden was, twee overvallers zag staan. Eén van hen stond bij een vitrine aan de kant van de Willem-II straat, met de rug naar verdachte toe ((naam)). De andere overvaller, waarvan verdachte zag dat deze een vuurwapen naar de grond gericht had, stond bij de Chopard-zuil, welke zuil tegen de zijde van de trap bevond ((naam)).
Verdachte heeft vervolgens, staand op de trap, op een afstand van ongeveer anderhalve meter, twee of drie keer op (naam) geschoten, waarna hij nog twee keer op de overvaller (naam) heeft geschoten op het moment dat deze zich juist omdraaide.
Van deze feiten en omstandigheden, zoals deze blijken uit de diverse verklaringen van verdachte en getuigen, gaat de rechtbank bij haar beoordeling uit.

De rechtbank is van oordeel dat, gegeven de hiervoor geschetste algemene omstandigheden zoals die zich hebben voorgedaan in de juweliersbranche en met name gelet op de specifieke omstandigheden van het onderhavige geval, gebruik van het wapen door verdachte geboden was voor de noodzakelijke verdediging van eigen of een anders lijf. Immers voor de in de juwelierszaak aanwezige personen was sprake van een levensbedreigende situatie; onder dreiging van een vuurwapen moesten zij op de grond gaan liggen en blijven liggen. De rechtbank is van oordeel dat, zolang sprake is geweest van die levensbedreigende situatie voor het aanwezige personeel, voor verdachte een noodweersituatie heeft bestaan.
Met de verdediging en het Openbaar Ministerie is de rechtbank dan ook van oordeel dat ten aanzien van (naam) sprake is van noodweer.
Ten aanzien van de tweede overvaller, (naam), overweegt de rechtbank het volgende.
Nadat verdachte (naam) had neergeschoten, heeft hij vervolgens op (naam) geschoten. (naam) stond op dat moment nog met zijn rug naar verdachte toe.
Verdachte kon op dat moment zelf niet waarnemen of deze (naam) zelf een wapen in zijn handen had, maar mocht daar wel van uitgaan.
Gebruik van het vuurwapen door verdachte tegen (naam) was dan ook geboden voor de noodzakelijke verdediging.
De rechtbank is van oordeel dat verdachte zowel ten aanzien van (naam) als ten aanzien van (naam) daarbij de grenzen van noodzakelijke verdediging niet heeft overschreden.
Hieraan doet niet af dat verdachte geen vergunning had voor het bezit van een vuurwapen.
Bij de beoordeling van de situatie als hierboven weergegeven, speelt geen rol of verdachte al dan niet een wapen voorhanden mocht hebben. Ons strafrechtelijk systeem beoordeelt het verboden wapenbezit als een afzonderlijk ernstig strafbaar feit (op de tenlastelegging vermeld onder feit 4.).
Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen moet geoordeeld worden dat verdachte heeft gehandeld uit noodweer ten aanzien van het schieten op beide overvallers.
In zoverre dient verdachte dan ook terzake van feit 1. primair en feit 2. te worden ontslagen van alle rechtsvervolging.

Wel kwam er een veroordeling voor het bezit van een verboden wapen. En de rechtbank had daar toen de volgende beschouwing over:

De verdachte heeft zich voorts schuldig gemaakt aan het illegale bezit van een pistool en een hagelgeweer en voor die vuurwapens geschikte munitie. Uit het verhandelde ter terechtzitting is naar voren gekomen dat de verdachte die wapens niet voorhanden had uit liefhebberij, maar omdat hij deze wapens in geval van een overval of ander misdrijf wilde gebruiken om zijn zaak, personeel en klanten te beschermen. Dat het bezit van vuurwapens met dit oogmerk verboden was, wist de verdachte. In het verleden was hij immers na een inbraakalarm bewapend in zijn zaak door de politie aangetroffen. Ten gevolge van dat feit raakte hij zijn wapenvergunning kwijt en werd zijn vuurwapen hem afgenomen. Noch dat feit, noch de omstandigheid dat de brancheorganisatie zijn leden ten zeerste afraadde zich te bewapenen om overvallers af te schrikken, hebben de verdachte er van kunnen weerhouden wederom een voor gebruik gereed pistool in zijn zaak voorhanden te hebben. Dit met alle desastreuze gevolgen van dien.

Vanwege de gevaarzetting van vuurwapens dient streng tegen het illegale bezit ervan te worden opgetreden. Met name dient te worden voorkomen dat mensen uit angst voor overvallen, inbraken of andere misdrijven zich gaan bewapenen om verzet te kunnen bieden. Zoals de onderhavige strafzaak aantoont, kan dergelijk ongecontroleerd wapenbezit te gemakkelijk leiden tot incidenten met dodelijke afloop. De samenleving is daarmee niet gediend. Bovendien zal een beroep op noodweer -als in deze situatie gedaan- zelden met succes kunnen worden ingeroepen omdat het slagen daarvan van zeer veel omstandigheden afhankelijk is.

[Diamondback]

...

Volledig mee eens. De gevolgen zijn dusdanig groot voor alle betrokkenen dat een toetsing door de rechter ook in mijn ogen noodzakelijk is.

Voor de rest over druk:

Ik denk juist dat adrenaline, tijdsdruk bij iemand  -waarvan we nu denken dat deze nog nooit een vuurwapen heeft bedient (een theorie welke ik  overigens niet ondersteun) - in deze casus juist dit tot gevolg heeft. Iets met de drang om te willen overleven.

Omdat die drang er niet is, zie je ook "normale resultaten" op de eerste schietdag. De cursisten weten al een tijdje dat ze gaan schieten, hebben in theorie al genoeg informatie tot zich genomen en gaan vervolgens in de praktijk meemaken dat het toch effe anders is.

Ik zie dit ook tijdens de schietsportpromoties op mijn sv. En de mensen die ik daar tegenkom, kan ik onder verdelen in 3 categoriën.

1. De standaard categorie. Van beide sexe. Geïnteresseerd, makkelijk te begeleiden, ontspannen en vaak ook nog redelijke scores op 10 meter.

2. De Rambo's. Altijd man, altijd in dienst gezeten (zelfs als ze van een jaargang zijn waarvan ik denk: opkomen voor je nummer was van voor jouw tijd...) natuurlijk scherpschutter geweest, doen bij voorkeur niet wat je ze vertelt, zijn in staat om je een hartverknettering te bezorgen door niet op te letten tijdens het hanteren van een vuurwapen en weten inderdaad wat te raken. Bij mazzel de kogelvanger, bij pech sneuvelt er weer een lamp, komt er kalk van het plafond of vliegen de spetters beton van de vloer.

3. De verlegen vrouw. En ja: het zijn altijd vrouwen (en dat bedoel ik niet denigrerend, het is mijn observatie).
Stijf van de zenuwen, soms bangig tot dichtbij een heuse paniekaanval. (letten we even op? DRUK! ADRENALINE!), compleet gefocust tijdens wat ze te horen krijgen, overgeconcentreerd tijdens het schieten.

Jullie mogen raden:
1: welke categorie behaalt de hoogste scores?
2: welke categorie beleidt ik het liefst?

[Thor]

Er zijn natuurlijk wel wat verschillen :

De rechtbank deed haar uitspraak aan de hand van de resultaten van een afgerond onderzoek door politie/justitie.
Justitie had een duidelijke eis geformuleerd.
De verdediging had haar inbreng kunnen hebben.

Ja en pas dan kan de rechter een gedegen beslissing formuleren

[Diamondback]

Effe een klein citaatje uit de uitspraak van 2002:

Met name dient te worden voorkomen dat mensen uit angst voor overvallen, inbraken of andere misdrijven zich gaan bewapenen om verzet te kunnen bieden.

Jammer dat de rechtbank dit in zo'n algemene zin heeft neergezet. Wie moet er voorkomen dat etc. etc. etc...

Is dat de overheid, is dat de juweliersbranche?

[Red]

Voor de rest over druk:

Ik denk juist dat adrenaline, tijdsdruk bij iemand  -waarvan we nu denken dat deze nog nooit een vuurwapen heeft bedient (een theorie welke ik  overigens niet ondersteun) - in deze casus juist dit tot gevolg heeft. Iets met de drang om te willen overleven.

Het is al lang wetenschappelijk aangetoond dat stress en druk leiden tot veel slechtere schietresultaten. Zelfs bij de politie waarbij er toch nog enige mate van training is in zowel het gebruik van het vuurwapen als het werken onder stress druk en adrenaline. Ik heb genoeg trainingssituaties gezien waarbij de resultaten van de schietbaan een stuk slechter worden, zelfs als de "verdachte" alleen maar terugschiet met verfpatronen.

Ik laat me verder niet uit over deze situatie, want er wordt alweer vreselijk gespeculeerd.

Er zijn natuurlijk wel wat verschillen :

Uiteraard, geen enkele zaak is hetzelfde, maar er zitten genoeg (voorlopige) overeenkomsten in het verhaal om de uitspraak in ieder geval even te plaatsen voor de context.