Operationele aansturing en communicatie bij nautische incidenten

[Thor]

Er zijn meerdere prachtige en interessante "statische" boekwerken. Het probleem is dat ze niet al te regelmatig worden bijgehouden. Ze zouden dynamischer moeten en kunnen zijn zeker in deze moderne tijd. Daardoor kun je, als je ze gebruikt als naslagwerk, helaas wel eens mis grijpen.

[Nachtbroeder]

Heel mooi al dat papier inderdaad, nou ken ik van de meeste epistels ook nog wel deels de inhoud. Ga je eens praktisch kijken wat wij 'op de zaak' hebben liggen aan afspraken met de kustwacht kom ik niet verder dan wat papierwerk over alarmering door het KWC.

[Doruz]

Heel mooi al dat papier inderdaad, nou ken ik van de meeste epistels ook nog wel deels de inhoud. Ga je eens praktisch kijken wat wij 'op de zaak' hebben liggen aan afspraken met de kustwacht kom ik niet verder dan wat papierwerk over alarmering door het KWC.

En wat wil je nu eigenlijk zeggen?

[Maarten]

Papierwerk heeft sowieso geen nut, (anders dan het borgen van afspraken,) als de inhoud niet in de 'harts & minds' van de mensen zit die het moeten uitvoeren. En dat heeft alles te maken met hoe operationele functies in de Nederlandse hulpverlening zijn gepositioneerd: als nevenfunctie. Nu zul je mij niet horen zeggen dat OvD's en dergelijke types incompetent zijn, maar ik constateer wel dat de tijd die besteed kan worden aan het onderhouden van vaardigheden voor het operationele proces, onder druk staat vanwege de taken die deze mensen hebben in de reguliere bedrijfsvoering.

Kortom: vaak komt men er niet aan toe om de plannen en procedures te doorgronden en tussen de oren te hebben. Dan kun je ook niet verwachten dat men zich goed aan de rol weet te houden.

[Doruz]

Kortom: vaak komt men er niet aan toe om de plannen en procedures te doorgronden en tussen de oren te hebben. Dan kun je ook niet verwachten dat men zich goed aan de rol weet te houden.

En zo blijven we het risico houden dat het aan land nog net steeds zo'n chaos wordt als het Dakota incident wat aanleiding heeft gegeven tot het project Waterrand:

http://www.zero-meridean.nl/c_waddenzee_250996.html

De lessen:

Terwijl de reddingsacties op het wad - helaas tevergeefs - zeer snel op gang kwamen, bleven de hulpdiensten op de wal in machteloosheid steken, die rampzalig zou zijn geweest als er wel grote hoeveelheden gewonden te redden vielen.
Het KustWachtCentrum deed zijn uiterste best om in de moelijke omstandigheden de acties zo goed mogvelijk te coördineren, maar raakte op een gegeven moment overbelast. Zo ontstond onduidelijkheid over de plaats waar de slachtoffers aan wal gebracht zouden worden. De traumaheli werd naar De Kooij gestuurd, terwijl tegelijk werd afgesproken dat de gewonden naar het Marine- terrein zouden gaan.
Het KustWachtCentrum volgde de Regeling Incidenten Noordzee, omdat men daarmee vertrouwd was. De Regeling Ongevallenbestrijding Waddenzee, die in dit geval van toepassing was, is op de plank blijven liggen. Dat veel andere hulpdiensten op eigen initiatief toch de juiste dingen deden, geeft de flexibiliteit van de betrokkenen aan en diskwalificieert tegelijk het nut van zo'n regeling.

De absolute inertie waarmee de Regionale AlarmCentrale en de medische leidinggevenden van de GGD in Den Helder op de buitengewone omstandigheden reageerden, is studie geweest van een nader onderzoek door de Inspectie Brandweer:

Het blijkt dat een alarmcentrale in een middelgrote stad in een plattelands regio slechts incidenteel met grootschalige incidenten te maken heeft. De ervaring van de RAC ging niet verder dan een ongeval met 5 gewonden, en de centralist was dan ook overdonderd door het telefoontje van het KustWachtCentrum over de vliegtuigcrash.
Men was op de RAC huiverig om direct op te schalen en de oefening af te lasten, omdat ze er lange tijd van uitgingen "dat het niet echt was". Het wachten was op de aanwijzingen van de Directeur GGD, die echter niet kwamen: Niet zo gek, want de medisch leidinggevenden hadden nooit cursussen gevolgd over hun rol in de rampenbestrijdingsorganisatie.
Wat er precies moest gebeuren bij een ramp op het wad was eigenlijk onbekend bij de RAC, en daar was ook nooit op geoefend. De brandweer - aangewezen als spil van de rampenbestrijdings organisatie - werd niet gealarmeerd, omdat er geen brand was en de Kustwacht de coördinatie al deed.

Na aanleiding van de bevindingen van de Inspectie Brandweer kreeg de opleiding en training van alamrcentrales en hulpdiensten in rampsituaties een krachtige impuls, maar helaas bleek tien jaar later, in 2006, dat nog steeds maar weinig veiligheidsregio's in staat zijn een grootschalige ramp het hoofd te bieden.

 

[Thor]

De herhaalde reacties van al dat spul aan land zijn natuurlijk oer en oerdom.
Zulke onverstandige figuren help je echt niet met prachtige en interessante boekwerkjes.

De burgers help je door figuren met een dergelijke mentaliteit heel snel definitief te verwijderen uit de organisatie.

Overigens maakt nmm de aanpak mbt een kleinschalige en een grootschalige calamiteit in principe niet veel uit.
Kort en bondig: Gewoon de juiste man op de juiste plaats en alles verloopt dan best wel goed.

Tja tien jaar later op een aantal plekken nog het zelfde liedje, dat kun je toch wel verwachten als je weet hoe het (niet) werkt in hulpverleningsland.

[Thor]

Papierwerk heeft sowieso geen nut, (anders dan het borgen van afspraken,) als de inhoud niet in de 'harts & minds' van de mensen zit die het moeten uitvoeren. En dat heeft alles te maken met hoe operationele functies in de Nederlandse hulpverlening zijn gepositioneerd: als nevenfunctie. Nu zul je mij niet horen zeggen dat OvD's en dergelijke types incompetent zijn, maar ik constateer wel dat de tijd die besteed kan worden aan het onderhouden van vaardigheden voor het operationele proces, onder druk staat vanwege de taken die deze mensen hebben in de reguliere bedrijfsvoering.

Kortom: vaak komt men er niet aan toe om de plannen en procedures te doorgronden en tussen de oren te hebben. Dan kun je ook niet verwachten dat men zich goed aan de rol weet te houden.

Een stukje op schrift heeft alleen nut voor de mensen in de praktijk als het stukje is geproduceerd aan de hand van de kennis en kunde van of door een ervaren praktijk figuur die goed "de weg" weet. Dat papier zal hoogstens een of twee velletjes bevatten.
Het bekende papierwerk is prachtig met allerlei schema's, diagrammen etc. die in de praktijk toch niet gebruikt gaan worden.

[Doruz]

Niet helemaal met je eens: het is juist handig om vooraf al afspraken op papier te zetten.

Wat worden de VHF kanalen, wie heeft de operationele leiding, wie stuurt de reddingboten aan, welke aanlandingsplaatsen kunnen we gebruiken (makkelijk bereikbaar voor ambulance etc), waar kunnen we grote groepen opvangen, wie doet de persvoorlichting, neemt de brandweer eigen reddingvesten en materiaal mee, waar stappen ambu en brandweer personeel op? etc.
Allemaal essentiele informatie die gelijk voor handen is. Als je dit allemaal nog moet gaan verzinnen tijdens een incident loop je gelijk tegen praktische problemen aan die vooraf al bedacht hadden kunnen zijn.

[Nachtbroeder]

Procedures en afspraken zijn wel degelijk van groot belang, alleen heeft het pas nut als het wel op elkaar is afgestemd tussen de verschillende disciplines en de 'werkvloer' (lees: operationeel en tactisch niveau) ermee bekend is

Wat je aan de kust soms ziet is dat door het gebrek aan goede afspraken en procedures de landdiensten 'doen wat ze altijd doen'. Jammer genoeg werkt het op langs de kust en op groot binnenwater iets anders dan bij een auto te water in lutjebroek..

[Thor]

Niet helemaal met je eens: het is juist handig om vooraf al afspraken op papier te zetten.

Wat worden de VHF kanalen, wie heeft de operationele leiding, wie stuurt de reddingboten aan, welke aanlandingsplaatsen kunnen we gebruiken (makkelijk bereikbaar voor ambulance etc), waar kunnen we grote groepen opvangen, wie doet de persvoorlichting, neemt de brandweer eigen reddingvesten en materiaal mee, waar stappen ambu en brandweer personeel op? etc.
Allemaal essentiele informatie die gelijk voor handen is. Als je dit allemaal nog moet gaan verzinnen tijdens een incident loop je gelijk tegen praktische problemen aan die vooraf al bedacht hadden kunnen zijn.

VHF kanalen                  : 16 voor de contacten met KWC en 10 voor het onderlinge verkeer
                                       ter plaatse
Operationele leiding        : KWC
Aansturing KNRM            : KWC
Aanlanding gewonden      : plaats X doorgeven aan de boten en de wal (Amb.)
Aan boord brw en amb     : plaats X doorgeven aan de boten en de wal (Amb.Brw)
Redvesten                       : zelf meenemen BRW en Amb
Grote groepen                 : plaats Y doorgeven aan de boten en de wal (Politie,vervoerder)
Persvoorlichting               : figuur Z tel, e-mail,etc.

Prioriteiten,werkverdeling : een ter plaatse bekende doortastende figuur die contact houdt
                                        met KWC,RWS,Politie,Brw en Ambulance,overige hulpverleners
                                        en particuliere bedrijven

Dat kun je allemaal van tevoren, zoals ik aangeef, even op simpel een lijstje zetten en dat lijstje vooral up to date houden vwb de bereikbaarheid en locaties.
Alles goed en eenduidig delegeren (locaties, tijdstippen, aantallen etc.) aan de betrokken instanties en particuliere bedrijven en die regelen de rest zelf wel.
Per locatie hoeft dat helemaal niet zo moeilijk en ingewikkeld te zijn als je maar wel weet waarover je als coordinator praat en ervoor zorgt dat er niet wordt over-gecommuniceerd.

Als we even een voorbeeld nemen : Een explosie gevolgd door brand aan boord van een veerboot tussen Harlingen en Terschelling op een werkdag.

1. De kapitein meldt een explosie met vervolgens brand op kanaal 16 Kustwacht.(KWC)
2. Je weet dus  a.dat het KWC automatisch de KNRM  boten in het gebied zal alarmeren b. dat de overige hulpverleners in het gebied het zeker ook hebben gehoord en c. vrijwel alles wat er in die buurt aanwezig is in ieder geval meeluistert.
3. De eerste vraag zal zijn waar zit U precies hoeveel passagiers aan boord, hoeveel gewonden en de ernst, wat zijn de gevolgen van de explosie en waar heerst de brand, heeft u de boel al redelijk onder controle of niet en welke externe hulpverlening/assistentie verwacht U.
Antw:vierhonderd passagiers, twintig gewonden, enkele ca 5 met zware brandwonden, we hebben de brand nog niet onder controle en ik wil alle passagiers zo spoedig mogelijk veilig evacueren. we hebben ondertussen geen machine meer
4. Dan is dus een ieder die ondertussen meeluistert op de hoogte van de locatie ( zeg even bij de Griend) en wat er wordt verwacht aan externe assistentie en zullen erop af gaan.
5. Gelet op explosie en brand zal de brandweer (Harlingen) moeten worden gealarmeerd en gelet op de gewonden ook de ambulancedienst.
6. Deze moeten aan boord worden gebracht. Dus de KNRM boten Harlingen voor dit vervoer reserveren en vooral niet direct op het incident varen maar laten wachten op brandweer etc.
De overige KNRM boten,Vlieland,Terschelling,Ameland en mogelijk Texel,Ameland etc. en de rest  aan particulieren en overheidsvaartuigen laten varen richting incident.
N.B.Politie,Douane en RWS vaartuigen (Harlingen,Terschelling) laten mobiliseren voor zover ze niet in dienst  zijn.
7. Gelet op het evacueren van alle 400 passagiers dus trachten zoveel mogelijk grotere vaartuigen,met name de vissers in de directe omgeving te bereiken om ter plaatse te gaan en in ieder geval de ambulancedienst op de hoogte stellen van de 20 gewonden en de 5 met zware brandwonden.
Aanlandingsplaats gewonden doorgeven aan de vaartuigen (KWC) en de wal ambulancedienst,hulpverleners en politie.
8.Geen machine meer :sleepboten bestellen.
9.Eerst KNRM boot ter plaatse OSC bericht dat het behoorlijk rookt en dat er al  wat kleinere vaartuigen in de buurt zijn. Er wordt een verdeling gemaakt van wie welke gewonden gaat vervoeren naar Harlingen verzoekt om een traumaheli die dan zou kunnen landen op de Griend.
10. Wie gaat de mensen van de traumaheli oppikken op de Griend.
11, Een visserman meldt dat hij binnen 10 minuten ter plaatse kan zijn.
12. Hoeveel personen kan je aan boord hebben,kapitein kun je daarop wachten met de
    evacuatie en waar wil je die visserman hebben ?
13. Visserman :Al gauw 200 man en mijn collega ook 200 man zit vlak achter mij.
14. Kapitein : dat redden we nog wel even, kom maar aan BB bij de deur.
15.De evacuatie is dus geregeld en nu even aangeven de aanlandingsplaats voor die 375 personen doorgeven aan de vissersschepen en de ontvangers(politie en hulpverleners) en het landvervoer.

Etc,