Preventief fouilleren

[vuurtje]

Wat dacht je van het idee dat bij dergelijke acties in principe iedereen als "verdachte" wordt behandeld? Je wordt toch een stukje in je vrijheid beperkt, ook al heb je níets te verbergen.

Nog even terugkomend op mijn eerdere vraag: bestaat hier jurisprudentie over (bijv mbt mensen die hebben geweigerd)?

Er is niet veel, maar er is wel jurisprudentie. Ook waarbij de klagende burger won. Maar daar heb je niet veel aan. Als de burger voor de rechter alsnog wint, is dat een doekje voor het bloeden. Want "zijn vrijheid" was beperkt en inmiddels verleden tijd. Valt niet terug te draaien. Wel gezichtverlies voor een burgemeester, dus men zal er toch voorzichtig mee omgaan. Meestal is het de burgemeester die bij "preventieve"maatregelen volgens de verschillende wetten de bevoegdheid heeft om een dergelijke maatregel of verordening uit te schrijven, soms moet hij dat eerst ook met de wethouders bespreken (of gemeenteraad?) . In het verleden is het wel eens voorgekomen dat zo'n besluit niet of nauwelijks werd gemotiveerd, of dat de motivering er wel was maar niet deugde, of dat het niet of niet afdoende werd gepubliceerd. In al die gevallen kom je daarmee niet weg in onze rechtstaat. Althans, als het voor de rechter wordt gebracht. Want men kan bij de rechter zijn gelijk halen.

Maar als de burgemeester dat allemaal netjes doet, tsja, dan is een stukje van je vrijheid tijdelijk of qua gevaarlijke locatie afgepakt, dat klopt, maar wel conform zoals we dat allemaal hebben afgesproken in het parlement toen die wetten werden aangenomen. Dus nee, dan kan je niet meer klagen over je vrijheid, het verdacht zijn, of je privacy, dan is het gewoon ons aller afweging geweest in de balans van vrijheid enerzijds en veiligheid anderzijds.

Soortgelijke wetgeving en discussies zijn er geweest over bijvoorbeld camera toezicht. Zelfde verhaal (privacy versus veiligheid). Men roept als snel "Big Brother is watching you", etc, maar we hebben het allemaal samen zo afgesproken, en de regels zijn streng zodat niet alles maar mag, en ja, je kan (in Nederland gelukkig wel) gewoon naar de rechter lopen om de uitvoering aan de regels te laten toetsen.

Gezien enerzijds de dreigingen van de laatste jaren en anderzijds de voortschrijdende techniek, zullen "wij" in het parlement nog wel meer wetgeving gaan maken waarbij we concluderen dat de algemene veiligheid (onder restricties) net wat meer gewicht heeft dan onze volledige individuele vrijheid of privacy. Jammer, maar bljkbaar noodzakelijk volgens de meerderheid in ons democratisch gekozen parlement.

[Live]

Politie mag sneller preventief fouilleren

http://www.nu.nl/politiek/2486238/politie-mag-sneller-preventief-fouilleren.html

Uitgegeven: 7 april 2011 08:03
Laatst gewijzigd: 7 april 2011 08:56

AMSTERDAM - Agenten mogen sneller en vaker preventief gaan fouilleren op wapenbezit. Dat staat in een wetsvoorstel dat minister Ivo Opstelten (VVD) van Veiligheid en Justitie donderdag voor advies rondstuurt aan verschillende instanties.
 
Preventief fouilleren kan volgens in de toekomst sneller en vaker worden ingezet bij dreigende onrust in een gemeente, bijvoorbeeld om geweld rond een voetbalwedstrijd te voorkomen.
Het wetsvoorstel kan rekenen op steun in de Tweede Kamer, coalitiepartijen VVD en CDA en gedoogpartij PVV hebben daarover afspraken gemaakt in het regeerakkoord.
Momenteel moet de gemeenteraad nog vooraf instemmen met preventief fouilleren. Dat moet volgens Opstelten veranderen. De minister wil het burgemeesters toestaan om per direct in hun een gemeente een risicozone aan te wijzen waar vervolgens twaalf uur lang mag worden gecontroleerd op het bezit van wapens.
Verantwoording aan de gemeenteraad moet in zo’n geval wel nog achteraf worden gegeven.

Gebied
Een burgemeester krijgt ook standaard de bevoegdheid om een noodverordening voor preventief fouilleren af te geven voor een bepaald gebied. Nu is dat in veel gemeenten nog geregeld via een aparte verordening.
Ook met deze bevoegdheid kan de burgemeester gemakkelijker ingrijpen. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om ongeregeldheden die zich rond grote evenementen kunnen voordoen, zoals een feest rond de jaarwisseling. Zolang de noodverordening geldt, kan de politie fouilleeracties houden in het aangewezen gebied.

Arrestanten
Het wetsvoorstel regelt ook dat agenten arrestanten altijd kunnen onderzoeken op wapens of drugs in hun kleding of tas. Nu kan dat alleen als er gevaar dreigt voor de arrestant of voor de agenten zelf.
Omdat agenten geregeld verdovende middelen aantreffen in de mond of de oksel van een verdachte die de politiecel ingaat, mag een agent ook aan het lichaam op zoek gaan naar verboden spullen als de omstandigheden daarom vragen.
Nu kan dat alleen in bijzondere gevallen. Agenten krijgen daarmee dezelfde bevoegdheden als gevangenispersoneel.

© NU.nl/ANP

[Red]

Aboutaleb: ‘Laat politie selectief fouilleren’

De Rotterdamse burgemeester Aboutaleb wil dat de politie selectief gaat fouilleren. Aboutaleb heeft toestemming gegeven voor een proef om in één wijk in Rotterdam mensen aan te houden die voldoen aan een bepaald profiel. Om welke wijk dat gaat, is niet bekend.

Aboutaleb hoopt dat de politie ontlast kan worden door de proef. Wanneer uit onderzoek bijvoorbeeld blijkt dat veel drugsoverlast wordt veroorzaakt door dealers op scooters, kan de politie er voor kiezen om alleen scooterbestuurders in een bepaald gebied te fouilleren.

De oppositie in de Rotterdamse gemeenteraad is kritisch over het plan. Volgens strafrechtadvocaat Frank van Ardenne is de proef strafrechtelijk niet in de haak. Ook wijst de Rotterdamse advocaat erop dat een rechter een eventuele vondst zal betitelen als onrechtmatig verkregen bewijs, waardoor de verdachte vrijuit gaat. Om discriminatie uit te sluiten werd in het verleden in een bepaald gebied iedereen preventief gefouilleerd.

Hoofdofficier van justitie Fred Westerbeke erkent dat een rechter kan besluiten dat bewijs onrechtmatig is verkregen, en daders vrijuit gaan.
http://www.rijnmond.nl/nieuws/14-06-2012/aboutaleb-laat-politie-selectief-fouilleren

Ik ben benieuwd wat het "profiel" is wat men hanteert....

[Haageneesch]

Hoofdofficier van justitie Fred Westerbeke erkent dat een rechter kan besluiten dat bewijs onrechtmatig is verkregen, en daders vrijuit gaan.
http://www.rijnmond.nl/nieuws/14-06-2012/aboutaleb-laat-politie-selectief-fouilleren

Leuk, er is een heel interview afgenomen, en 1 zinnetje dat moet doen lijken alsof het eigenlijk niet mag, wordt er tussenuit gepikt. De rechter kan elk onrechtmatig bewijs afkeuren en daarmee de daders (verdachten, kuch) vrijuit laten gaan.

[zwelgje]

Leuk, er is een heel interview afgenomen, en 1 zinnetje dat moet doen lijken alsof het eigenlijk niet mag, wordt er tussenuit gepikt.

Dit is ook op het randje, qua wetgeving. Dus vind ik het wel terecht dat hier de nadruk op wordt gelegd.

[Red]

Dit is ook op het randje, qua wetgeving. Dus vind ik het wel terecht dat hier de nadruk op wordt gelegd.

Tja, het is en blijft lastig. Als je als groep aanwijst:

mannen van 14 tot 30 jaar oud, dan heb je een aardige selectie gemaakt.... En daar zou je misschien nog mee weg kunnen komen ook...

[zwelgje]

Ik denk dat je daar uiteindelijk ook niet mee weg komt, omdat er een aanname in opgesloten ligt dat personen in deze groep dus per definitie verdacht zijn. Ik denk dat de meeste advocaten en rechters hier gehakt van maken...
Het lijkt mij anders als er geprofileerd wordt op bijv hoe vaak iemand gezien wordt op  een locatie met  drugs overlast.....

Overigens begrijp ik het best dat agenten door hun praktijk ervaring bepaalde profielen opstellen, zonder dat  men dit doet  met het doel om burgerrechten té schenden. Dit is en blijft een balans tussen praktijk en theorie.....

[Live]

Actie preventief fouilleren A2 en camping was misbruik van bevoegdheid

http://www.nationaleombudsman-nieuws.nl/nieuws/2013/actie-preventief-fouilleren-a2-en-camping-was-0

24 april 2013 - De Nationale ombudsman, Alex Brenninkmeijer, is van oordeel dat de politie Oost Nederland misbruik van haar bevoegdheden heeft gemaakt bij acties van preventief fouilleren langs de A2 bij Geldermalsen en op een camping in Kerkdriel.  De gemeente Geldermalsen en het OM hebben geen oog gehad voor de waarborgen voor de burger. In beide gevallen was geen sprake van een veiligheidsrisico waarbij preventief fouilleren  zou kunnen worden ingezet. Brenninkmeijer: 'Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat uit opportunisme is geprobeerd om preventief fouilleren aan het reeds beschikbare arsenaal opsporings- en controlemogelijkheden toe te voegen.'

De ombudsman deed een onderzoek uit eigen beweging naar een grootschalige preventief fouilleeractie in de nacht van 25 op 26 oktober 2012 op twee locaties langs de A2 bij Geldermalsen. Ook onderzocht hij een preventief fouilleeractie op de camping 'Maaszicht' in Kerkdriel. De actie langs de A2 werd gerechtvaardigd onder verwijzing naar een groot aantal inbraken. En de actie in Kerkdriel had als achtergrond de politiemensen te beschermen bij hun zoekactie. Allebei geen reden waarvoor preventief fouilleren is toegestaan, want preventief fouilleren is gericht op openbare orde en niet op opsporen van strafbare feiten.

Gelet op wat in het voortraject van beide acties is gebeurd, komt het de ombudsman voor dat de burgemeester en de officier van justitie marionetten van de politie Oost Nederland (voorheen politiekorps Gelderland-Zuid) zijn geweest. Brenninkmeijer: 'Ik ben bezorgd over het gemak waarmee de bestuurders en de officieren van justitie in beide gevallen aan de waarborgen voor de burger voorbij zijn gegaan.' De Nationale ombudsman doet de aanbeveling om het middel preventief fouilleren niet meer in combinatie met andere controleacties in te zetten, dit om misbruik van het middel preventief fouilleren te voorkomen.
In een eerder rapport (2011/252) waarschuwden de Nationale ombudsman en de gemeentelijke ombudsmannen van Amsterdam en Rotterdam voor het gevaar dat preventief fouilleren oneigenlijk wordt gebruikt voor de opsporing van strafbare feiten.


Rapport 2013/038: Preventief fouilleren langs de A2 bij Geldermalsen en op camping Maaszicht (pdf, 878Kb)


Politie reageert op onderzoek Nationale ombudsman

http://www.politie.nl/nieuws/2013/april/24/00-politie-reageert-op-onderzoek-nationale-ombudsman.html
Laatste update: 24-04-2013 | 11:23

Den Haag - Vandaag publiceerde de Nationale ombudsman het rapport over een onderzoek dat hij uit eigen beweging uitvoerde naar twee acties die eind 2012 zijn gehouden langs de A2 en op een camping in Kerkdriel. Daarbij hebben volgens de Nationale ombudsman het bevoegd gezag en de politie het middel preventief fouilleren onrechtmatig ingezet.

Integrale politie- en handhavingsacties zijn zeer gebruikelijk voor de politie. In nauwe samenwerking met, in opdracht en met toestemming van het bevoegd gezag worden vrijwel dagelijks in Nederland dergelijke acties gehouden. In sommige gevallen wordt hierbij ook gebruikgemaakt van de mogelijkheid tot preventief fouilleren. Daarbij wijst de burgemeester een veiligheidsrisicogebied aan en geeft het Openbaar Ministerie toestemming om preventief te fouilleren. De politie vervult bij deze besluitvorming een adviesrol.

Het is goed dat de Nationale ombudsman kritisch naar dit onderwerp kijkt in zijn rapport ‘Preventief fouilleren langs de A2 bij Geldermalsen en op camping Maaszicht’. De politie heeft kennisgenomen van het rapport en de conclusies van de ombudsman en deelt zijn mening dat preventief fouilleren een ingrijpend middel is, dat integer en volgens de bedoeling van de wetgever dient te worden ingezet. Enkele nuances zijn echter op wel zijn plaats. Zo betrof het in beide gevallen een reguliere politiecontrole c.q. handhavingsactie, waarbij de mogelijkheid tot preventief fouilleren slechts een onderdeel van de actie was en geenszins de primaire doelstelling.

De bevoegdheden rond preventief fouilleren zijn helder: het bevoegd gezag in de persoon van de burgemeester en de (hoofd)officier van justitie besluit over het aanwijzen van het veiligheidsrisicogebied en de voorwaarden rond preventief fouilleren. De politie maakte in deze gevallen slechts gebruik van de bevoegdheden die haar voor beide acties door het bevoegd gezag waren gegeven. Er kan dus geen sprake zijn van misbruik van bevoegdheden door de politie in relatie tot het preventief fouilleren. De Nationale ombudsman is ook kritisch over de afwegingen die ten grondslag lagen aan de besluitvorming van het bevoegd gezag. Voor zover het hier om de adviestaak van de politie gaat, zal het korps aan de hand van het rapport de acties op dat vlak evalueren.

De besluitvorming rond de inzet van preventief fouilleren is en blijft echter een aangelegenheid van het lokaal bevoegd gezag. Als korpschef van de politie kan en zal Gerard Bouman zich daarin niet mengen. Dat laat onverlet dat de korpschef eindverantwoordelijk is voor de advisering door de politie-eenheden aan het lokaal gezag. Het onderwerp preventief fouilleren acht Bouman vanzelfsprekend belangwekkend en hij blijft de ontwikkelingen ervan nauwlettend volgen. De korpsleiding bespreekt dit onderwerp met de politiechefs van de eenheden, met als eindresultaat dat – mocht daar sprake van zijn – het middel deugdelijk wordt ingezet.

[Live]

Actie preventief fouilleren A2 en camping was misbruik van bevoegdheid

http://www.nationaleombudsman-nieuws.nl/nieuws/2013/actie-preventief-fouilleren-a2-en-camping-was-0



Politie reageert op onderzoek Nationale ombudsman

http://www.politie.nl/nieuws/2013/april/24/00-politie-reageert-op-onderzoek-nationale-ombudsman.html

Kritiek rapport Nationale Ombudsman misplaatst

http://www.om.nl/actueel/nieuws-persberichten/@160846/kritiek-rapport/
24 april 2013 - Arrondissementsparket Oost-Nederland

Inhoud kan dienen als hulpmiddel om in toekomst nog scherper de juiste afweging te maken

In een kritisch rapport ‘Preventief fouilleren langs de A2 bij Geldermalsen en op camping ‘Maaszicht' concludeert de Nationale Ombudsman dat er fouten zijn gemaakt bij de aanwijzing van een veiligheidsrisicogebied met een actie tot preventief fouilleren. Fouten die voor een belangrijk deel niet alleen politie en het Openbaar Ministerie, maar ook de betrokken burgemeesters van de gemeenten Geldermalsen en Maasdriel worden aangerekend.

In een reactie stellen genoemde betrokkenen dat zij de mening van de Nationale Ombudsman delen, dat preventief fouilleren een ingrijpend middel is wat integer gebruik vereist. Dat wil echter nog niet zeggen dat in de betreffende specifieke situaties dit instrument onterecht is toegepast. Deze stelling van de Nationale Ombudsman kan worden betwist. Op dit vlak is er sprake van relatief nieuwe wetgeving waarvan toepassing in praktijksituaties steeds meer duidelijk maakt wat de juiste vorm van uitvoering moet zijn. De visie van de Nationale Ombudsman wordt daarbij als een bruikbaar advies gezien. De noodzaak tot de beide acties en de onderbouwing daarvan staat echter voor de initiatiefnemers daarvan niet ter discussie.

Actie Rijksweg A2 Beesd (gemeente Geldermalsen)
Verwezen wordt naar de eerdere beantwoording naar aanleiding van vragen van Nationale Ombudsman. Uitgebreid is hierbij ingegaan op talrijke incidenten op en in de omgeving van de Rijksweg A2 binnen het grondgebied van de gemeente Geldermalsen, het grote aantal inbraken in aangrenzende kernen en het groeiende gevoel van onveiligheid onder de inwoners. De Nationale Ombudsman trekt dit min of meer in twijfel, dit o.a. met verwijzing naar een relatief korte periode van rust voor het daadwerkelijke moment van de actie en het beperkte resultaat

daarvan. Dat iets op een bepaald moment niet daadwerkelijk wordt geconstateerd, wil echter nog niet zeggen dat het er niet is. Zou de ombudsman tot een andere conclusie zijn gekomen, wanneer het resultaat groter was geweest en was dan het gekozen instrument preventief fouilleren wel het juiste gebleken? Burgemeester De Vries voelt zich in haar optreden gesterkt door, na de actie ontvangen, adhesiebetuigingen waaruit duidelijk bleek dat inwoners verheugd waren over het feit dat de overheid eindelijk het probleem serieus neemt.

Actie camping ‘Maaszicht' Kerkdriel (gemeente Maasdriel)
Op basis van onder meer twaalf vuurwapengerelateerde meldingen (tussen feb. 2008 en april 2012), die aan het adres van de camping te koppelen zijn, was er sprake van een voorzienbaar veiligheidsrisico: ofwel dat de bestuurlijke actiedag een situatie betrof die kon leiden tot onlusten, waarbij gebruik wordt gemaakt van wapens. De conclusie was dan ook dat er wel sprake was van een veiligheidsrisico, waarbij zorgvuldig de veiligheid van aanwezigen op de camping, maar zeker ook van de controlerende ambtenaren gegarandeerd moet worden. Dit kan door middel van het aanwijzen van een veiligheidsrisicogebied. De gemeente Maasdriel, bij monde van wnd. burgemeester Prick, wil dat recreatieverblijven voldoen aan alle (brand)veiligheidseisen en weer gebruikt worden voor het oorspronkelijke doel: recreëren. Vanaf 2010 richt de gemeente Maasdriel zich op het uitvoeren van controles en het aanpakken van misstanden op de recreatieterreinen in haar gemeente. Via een gefaseerde aanpak worden kleine en grote problemen aangepakt.

Tijdens de interventiedag is de camping bezocht om ongewenst gedrag op te sporen en terug te dringen. Het gaat hierbij om allerlei vormen van ongewenst gedrag op het gebied van sociale- en fiscale fraude, illegale tewerkstelling, onrechtmatige woonsituaties, brandveiligheid van de panden, beëindiging van illegale inschrijvingen van ondernemingen etc.

Kwalificatie Nationale Ombudsman onwaardig
In zijn rapport verwijt de Nationale Ombudsman de beide burgemeesters dat zij zich als marionetten door het politiekorps Gelderland-Zuid hebben laten gebruiken. Door beiden wordt deze stelling met kracht van de hand gewezen. Afgezien van de feitelijke onjuistheid van deze bewerking is de gekozen terminologie de Nationale Ombudsman onwaardig. Ook politie en Openbaar Ministerie nemen hier nadrukkelijk afstand van. In het volste besef van ieders bevoegdheden en verantwoordelijkheden zijn na een zorgvuldig afwegingsproces door politie, justitie én burgemeester de noodzakelijk geachte besluiten genomen.

Leerpunten en toekomst
Natuurlijk wordt in de kritische beschouwing van de Nationale Ombudsman een aantal leerpunten onderkend, zoals bijvoorbeeld op het gebied van het publiceren van de aanwijzing tot veiligheidsrisicogebied. Daarnaast kan het rapport zeker van nut zijn als bruikbaar hulpmiddel bij soortgelijke afwegingen in de toekomst. Daarbij sluiten de beide burgemeester echter niet op voorhand uit, dat zij, als daar aanleiding toe bestaat, opnieuw op eenzelfde wijze zullen handelen.

[Live]

'Kritisch rapport ombudsman misplaatst'

'Kritisch rapport ombudsman misplaatst'
TVGelderland·    
Gepubliceerd op 24 apr 2013