"Tips" om eerste hulp te verlenen

[EHBO-er]

Hoe typisch... Direct na het lezen van dit berichtje, weet ik wie het gescheven heeft.  Ook welkom J.!

Delta jij bent de ware analyticus.

[Henk]

Ohnee? Je zult ze inderdaad niet altijd tegenkomen, maar ik heb toch al heel wat diabeten gezien waarbij je toch wel wat op de vingers kon vinden.

Zeker bij wat oudere mensen zijn er vaak rode puntjes te vinden.

Er naar kijken kan geen kwaad, kom je ze niet tegen, dan zegt dat niets, kom je ze wel tegen, tja, dan maakt het een hypo/hyper waarschijnlijker.

Dergelijke tips hebben ook een gevaarlijke kant, hoe goed bedoeld ook. Het zou kunnen zijn dat bij het ontbreken van de littekens minder aandacht aan een mogelijke hypo of hyper besteed wordt door iemand die zich die tip herinnerd. Mijn moeder heeft ernstige suikerziekte en prikt in haar buik. Ik heb suikerziekte, maar met de huidige lancetten met teflon coating verdwijnen de sporen van het prikken al na een half uurtje, er is dan niets meer te zien.
Ik hoop dat er, als ik bewusteloos raak, door de hulpverlener niet naar mogelijke wondjes op mijn vinger gezocht wordt.

Misschien een tip:

Handige tip voor herkennen van hyper/hypo bij diabeten: kijk naar de vingers of er wondjes/littekens te zien zijn van de pen om het glucosehalte te meten.

Als je zo'n tip toch wilt geven, licht dan meteen even toe dat het ontbreken ervan niet zegt dat er géén sprake van suikerziekte kan zijn. Jij hebt er velen gezien met vingerwondjes, ik ken er geen, hoewel mijn hele familie suikerziekte heeft.

Henk

[Pim de Ruijter]

Zoals met heel veel dingen in de geneeskunde en dus ook in de EHBO: het ontbreken van een bepaald teken wil niet zeggen dat een bepaald probleem er niet is.

Iemand met een schedelbasisfractuur hoeft niet altijd (zichtbaar) bloed/liquor uit zijn neus/oren te hebben. Maar wil het ontbreken daarvan zeggen dat die persoon geen schedelbasisfractuur heeft?

Maar inderdaad, de tip was niet helemaal volledig.

[Jacques Schenk]

Wat dat boek "Het ergste is voorbij : wat te zeggen als ieder moment telt " betreft, kijk even bij de bibliotheek, het is daar vast te lenen via IBL of rechtsstreeks

[Jeroen!]

Ik heb altijd gedacht dat als iemand een hyperventilatie aanval krijgt, deze persoon in een zakje moet uit-inademen. Vandeweek hoorde ik echter dat je dit juist niet moet doen......

Ik denk nog steeds dat het wel moet!....en maakt het nog uit of het een plastic zakje is, of papieren zakje ofzo?

Mvg Jeroen

[Pim de Ruijter]

Vreemd genoeg heb ik dat idd ook gehoord. Een huisarts had dat tegen een patient gezegd.

Misschien hangt dat samen met de oorzaak van de hyperventilatie? Of deze van metabole of respiratoire aard is?

[RAdeR]

Ik heb altijd gedacht dat als iemand een hyperventilatie aanval krijgt, deze persoon in een zakje moet uit-inademen. Vandeweek hoorde ik echter dat je dit juist niet moet doen......

Ik denk nog steeds dat het wel moet!....en maakt het nog uit of het een plastic zakje is, of papieren zakje ofzo?

Mvg Jeroen

Hyperventilatie en hartklachten hebben veel dezelfde symptomen. Vandaar dat er door sommige kaderinstructeurs gewaarschuwd wordt om niets te doen en zonodig deskundige hulp in te schakelen.

Misschien hangt dat samen met de oorzaak van de hyperventilatie? Of deze van metabole of respiratoire aard is?

Blijkbaar heb je tijdens een college een paar nieuwe termen geleerd. Kun je ze ook uitleggen?  

[Pim de Ruijter]

Ja hoor, met alle plezier .

Hyperventilatie kan een psychische oorzaak hebben, zoals bij angst, stress en dergelijke. Hierdoor ontstaat door een grotere ventilatie een daling van de pCO2 in het bloed, met als gevolg dat de pH in het bloed stijgt(dus meer basisch wordt). Je kant dat zien in de onderstaande reactie:

CO₂ + H₂O <- H₂CO₃ <-- H⁺ + HCO₃^-

Het evenwicht reactie verloopt naar links, omdat CO2 wordt weggenomen uit het bloed door een verhoogde ademhalingsfrequentie. Een dalende hoeveelheid H+ (zuur) zorgt voor een stijging van de pH. (Het evenwicht H+ (zuur) en HCO3- (base) is verstoord).

De stijging van de pH (meer basisch, dus pH groter dan 7.4) is dus het gevolg van de hyperventilatie. Er is hier een respiratoire (de oorzaak ligt in de ademhaling) alkalose (basisch zijn van het bloed) ontstaan. Deze toestand wordt metabool gecompenseerd door het lichaam, dus via uitscheiding in nieren van HCO3- (een base) om het evenwicht weer op de juiste plaats te krijgen.

In de EHBO kan men deze vorm van hyperventilatie dus stoppen door CO2 toe te voegen, om de reactie weer naar rechts te laten verlopen. Dit door in een zakje te ademen, waardoor er minder CO2 het bloed verlaat.

Het kan ook dat hyperventilatie veroorzaakt wordt door een te lage pH met een metabole oorzaak, dus dat het bloed te zuur is door allerlei processen in het lichaam, of een onvoldoende werking van de nieren.
Een metabole acidose wordt respiratoir, dus met de longen, gecompenseerd. De reactie gaat hierdoor naar links verlopen:

CO₂ + H₂O <- H₂CO₃ <- H⁺ + HCO₃^-

Door een toename van de H+ (zuur) in het bloed verloopt de reactie naar links, waardoor H+ en HCO3- worden weggenomen en er een toename van CO2 ontstaat. Om hier vanaf te komen zal de ademfrequentie toennemen en ontstaat er hyperventilatie. De de ademfrequentie stijgt door een  hoog CO2 gehalte in het bloed. Een metabole (oorzaak bv in uitscheiding nieren) acidose wordt respiratoir gecompenseerd, door middel van hyperventilatie.

Bij mijn weten kan je daar als EHBO'er niet zo veel mee doen.

[Pim de Ruijter]

Ik hoop dat het bovenstaande een beetje te volgen is. Ik hoop ook dat het helemaal klopt, het is immers nog vakantie en ik moest even graven in mijn hoofd om het helemaal weer te kunnen presenteren .

[RAdeR]

Ik begrijp dus dat alleen bij een respiratoire hyperventilatie een plasticzakje effect heeft.
Bij een metabole oorzaak wordt het juist verergerd door het plasticzakje (de CO₂ neemt alleen maar verder toe).

De beide vormen zijn voor een EHV-er dus niet herkenbaar en is het verstandig om niets te doen.
O₂-therapie is het enige, maar dat heb ik niet bij me.

Aan de andere kant zijn de gevallen van hyperventilatie die je als EHV-er op straat tegenkomt met als oorzaak stress, fobieën, pijn e.d. toch van respiratoire aard.