Politie maakt portretfoto's van alle omstanders bij brand

[Rens Hulman]

Vannacht was er de zoveelste autobrand in Deventer. Als fotograaf wordt mij regelmatig door de agenten gevraagd ook even de omstanders op een overzichtsfoto te zetten (en foto door te sturen) zodat ze kunnen zien of er vaker dezelfde 'toeschouwers' zijn. Daarnaast maken ze vaak met hun telefoontjes een foto van de omstanders, vaak van een afstandje, overzichtsfoto's. Dat vind ik allemaal nog wel logisch.

Vannacht ging het anders. Bij een flinke autobrand stonden ongeveer 10 mensen te kijken, los van de duidelijk omwonenden die in ondergoed of badjas op straat stonden. Deze werden allemaal gecontroleerd op legitimatie, en vervolgens werd er door de agenten een portretfoto van die persoon gemaakt. Men moest echt 'poseren' en werd van borst tot hoofd in beeld genomen.

Ik vraag me af of dit gebruikelijk is, niet een beetje ver gaat en of je hier aan mee dient te werken. Dat je in verdachte omstandigheden om legitimatie kan worden gevraagd en ze hier een notitie van maken begrijp ik, maar verplicht poseren voor een foto van de politie?

Ik ben benieuwd hoe jullie hier over denken.

[Heijnsbergen]

Ik ken geen bevoegdheid die jou - als je niet als verdachte bent aangemerkt - verplicht hieraan mee te werken, noch ken ik een bevoegdheid voor een opsporingsambtenaar om dit middel in te zetten.

[Thor]

Het is nmm niet handig om zo expliciet foto,s te maken,dan blijven de eventuele daders toch weg.

[Stefan Verkerk]

Begin februari heb ik een soortgelijk iets meegemaakt, alhoewel hier niet ging om 'iedereen' maar wel om een groepje van ±5-10 personen die bij een brand in een basisschool stonden te kijken. Daar was naar alle waarschijnlijkheid sprake van brandstichting en dus ging de politie direct op zoek naar eventuele daders. Enkele groepjes van 2 - 3 personen werden gevraagd ID te tonen en werden vervolgens volledig op de foto gezet, inclusief gezicht, kleding en schoenzolen.

Foto: https://twitter.com/Stefanuzz/status/696419143017500674

[Bert65]

Ik vind dit een hele vreemde en nare actie. Dit hoort niet in Nederland. Zolang je niet wordt verdacht, is het vragen naar/om een ID al uit den boze. Het daarbij portretteren  van omstanders klinkt helemaal raar. Wat gebeurt er met de foto als er geen verdenking is?

[Frank Lingen]

Het is nmm niet handig om zo expliciet foto,s te maken,dan blijven de eventuele daders toch weg.

Inderdaad, het lijkt mij effectiever qua opsporing, als je haarscherpe video-beelden maakt met verborgen camera's. Dat kan van heel dichtbij met verborgen body-cams door (jonge) agenten in burgerkleding, die zich mengen onder de toeschouwers.

En het kan natuurlijk ook met video-camera's met enorme telelenzen, die zijn verborgen in politievoertuigen. (Als er in een wijk sprake is van regelmatige brandstichting, is dat beleid denk ik wel te verdedigen.)

Vervolgens kunnen de verzamelde videobeelden worden geanalyseerd door rechercheurs. En soms kunnen die haarscherpe videobeelden worden gebruikt voor opsporing via tv of internet, als er genoeg reden is tot verdenking. Ook relschoppers kunnen haarscherp en herkenbaar worden gefotografeerd met deze methoden.

Ook mugshots van gearresteerden kunnen het best zo scherp mogelijk worden gemaakt door de politie, voor eventuele opsporing bij recidive. En nog beter lijkt het me, als ze worden aangevuld met uitgebreide video-opnames met geluid van hun lopen, kleding en spraak.

[voske83]

Ik ken geen bevoegdheid die jou - als je niet als verdachte bent aangemerkt - verplicht hieraan mee te werken, noch ken ik een bevoegdheid voor een opsporingsambtenaar om dit middel in te zetten.

De Hoge Raad heeft al in de jaren '80 beslist dat opsporingsambtenaren foto's mogen nemen van personen die zich in de openbaarheid bevinden, ongeacht of zij verdachte zijn of niet. Die bevoegdheid vloeit voort uit de algemene taakstellende artikelen (artikel 141 van het Wetboek van Strafvordering en artikel 3 van de Politiewet 2012). Er is geen wettelijke bevoegdheid om het "poseren" te bevelen of te vorderen, dus als je niet poseert, is dat niet strafbaar. Het beletten, belemmeren of verijdelen van het maken van foto's op grond van 141 Sv/3 Polw 2012 is wel strafbaar op grond van artikel 184 Sr.

[scorpio]

De Hoge Raad heeft al in de jaren '80 beslist dat opsporingsambtenaren foto's mogen nemen van personen die zich in de openbaarheid bevinden, ongeacht of zij verdachte zijn of niet. Die bevoegdheid vloeit voort uit de algemene taakstellende artikelen (artikel 141 van het Wetboek van Strafvordering en artikel 3 van de Politiewet 2012).

Wat gebeurt er met de foto als er geen verdenking is?

De enige manier waarop je wat aan dit soort foto's hebt is om ze voor langere tijd te bewaren en bij volgende branden te vergelijken met foto's gemaakt in het verleden. Wat is er bepaald over de opslag van deze foto's?

[Frank.]

(...)
Zolang je niet wordt verdacht, is het vragen naar/om een ID al uit den boze.
(...)

Het zou de kwaliteit van het forum ten goede komen als je onwaarheden als bovenstaand achterwege laat.

De politie heeft de bevoegdheid inzage in een identiteitsbewijs te vorderen indien zij dit redelijkerwijs noodzakelijk acht voor de uitvoering van de politietaak. Deze bevoegdheid staat in artikel 8 van de Politiewet en is niet beperkt tot bij een verdachte.

[Arie]

Geen problemen meen als politiemensen foto's maken van omstanders (immers, ze worden vaak ook tot vervelens toe lastig gevallen door figuren die alles op de film zetten om ze op een fout te kunnen betrappen en ze aan de schandpaal te nagelen en dat onder de noemer 'het is toch openbare weg'), maar zonder verdenking kan je volgens mij niet mensen dwingen op de foto te staan c.q. te poseren.