Hier mijn uitleg van deze casus.
begrijp je bepaalde begrippen oid niet, vragen !!
Wat is er gebeurd ?De duiker en zijn buddy hebben lang en diep gedoken, onder invloed van de hoge druk onder water (1 bar druk verhoging voor iedere 10 meter diepte) , die ook zorgt voor een hoge druk in de longen, zal er stikstof gaan stromen vanuit de longen, via het bloed naar alle weefsels in ons lichaam waar op dat moment nog een veel lagere druk heerst.
(lucht bestaat voor bijna 80% uit stikstof)
Dit proces kost tijd, afhankelijk van het soort weefsel gaat dit “opladen” met stikstof enige minuten tot vele uren door, totdat de druk in het weefsel even hoog is als die in de longen.
Waneer de duiker weer naar boven gaat gebeurt het omgekeerde, de druk in de longen daalt en het stikstof gaat vanuit de weefsels via het bloed naar de longen en wordt weer uitgeademd. Ook dit proces heeft tijd nodig, gaat de duiker te snel naar boven dan kan de stikstof niet snel genoeg op de normale manier afgevoerd worden en ontstaat er een overdruk aan stikstof in de weefsels en evt het bloed.
Door de relatief lage omgevingsdruk tijdens en na de opstijging gaat het teveel aan stikstof vrijkomen in de vorm van belletjes (net zoals de belletjes die ontstaat in een flesje cola wanneer je plotseling de druk verlaagt door de dop er af te halen.)
Deze belletjes kunnen in allerlei weefsels en in het bloed ontstaan en afhankelijk van de plaats waar die belletjes ontstaan , treden er symptomen op.
In dit geval treden er bellen op in het ruggenmerg en de (bloedvaten in de) hersenen.
Deze bellen in het ruggenmerg en de bloedvoorziening van de hersenen zijn verantwoordelijk voor de gevonden “uitvalsverschijnselen” .
De behandeling van dit soort duikongevallen is gebaseerd op 2 pijlers
1. Zorg dat de belletjes weer oplossen en bereik daarmee dat bloedvaatjes niet langer verstopt worden door deze steeds groter wordende belletjes (er kan dan weer zuurstofrijk bloed naar de weefsels achter de verstopping toe) en hef de druk van deze belletjes op de zenuwen in het ruggenmerg op waardoor deze weer normaal kunnen functioneren. (iets gesimplificeerd weergegeven)
We bereiken dit door de patiënt opnieuw onder druk te brengen in een recompressietank (soms ook decompressietank genoemd) waardoor de belletjes kleiner worden (de wet van boyle) en terug in oplossing in het bloed gedwongen worden (de wet van Dalton). Als EHBO’er kunnen we hier niet zo veel mee.
2. Zorg dat het teveel aan stikstof in het bloed en de weefsels zo snel mogelijk het lichaam kan verlaten. We bereiken dit door er voor te zorgen dat er zo weinig mogelijk stikstof in de longen zit, de druk van het stikstof in het bloed is dan veel hoger dan de druk van het stikstof in de longen wat tot gevolg heeft dat het stikstof snel vanuit het bloed aan de lucht in de longen afgegeven wordt, wat we vervolgens weer uitademen.
We creëren eigenlijk een soort stikstof lagedrukgebied in de longen waardoor we een stikstof storm krijgen vanuit het hoge drukgebied (het bloed en de weefsels) naar de longen.
Door nu zuurstof te ademen ipv buitenlucht vullen we de longen tijdens het ademen met 0% stikstof ipv met 80 % stikstof. We voegen nu dus tijdens het ademen geen stikstof aan de longen toe maar ademen het wel uit. Het lichaam kan zo veel gemakkelijker van het overschot aan stikstof afkomen.
Hier kunnen we als EHBO’er dus wel wat mee als we een zuurstof koffer bij de hand hebben. (In dit geval is de zuurstofbehandeling dus niet bedoelt om zuurstof naar de weefsels te brengen maar om de stikstof er uit te verwijderen.)
Seccundair zal er uiteraard ook meer zuurstof in het bloed oplossen en zo naar de weefsels vervoerd worden, dit is meegenomen, maar niet het belangrijkste doel.
De juiste eerste hulp is dus zo snel mogelijk 100% zuurstof geven, weet je niet hoe de zuurstof koffer werkt vraag het dan de duiker zelf of een eventueel een andere aanwezige duiker. Hoe sneller je zuurstof geeft, des te groter is de kans dat de duiker er zonder restverschijnselen van afkomt.
Ook een snelle alarmering is in dit geval van groot belang, hoe eerder de duiker in “de tank” ligt, des te beter is de prognose.
Overigens worden in zeeland bijna alle mogelijke duikongevallen eerst in het ziekenhuis in Goes onderzocht alvorens getransporteerd wordt naar een “tank” in bijvoorbeeld Antwerpen.
Laten we de nu patiënt zitten of halen we hem uit de auto ?Omdat er bellen voorkomen in ondermeer de bloedvaten is het belangrijk om de patiënt plat neer te lagen, laten we de patiënt namelijk staan of zitten dan zullen de belletjes in de bloedbaan vrij gemakkelijk naar de hersenen stijgen (belletjes in een vloeistof gaan immers naar het hoogste punt) en daar verstoppingen veroorzaken, je hebt dan een soort stikstofembolie met afsterven van hersenweefsel als mogelijk gevolg.
Vroeger werd wel geadviseerd om de patiënt met de benen omhoog en het hoofd omlaag te leggen om er zo voor te zorgen dat de bellen bij het hoofd wegblijven, maar inmiddels is men er achter dat de hogere bloeddruk die hierdoor in de hersenen ontstaat te veel schade kan aanrichten, (belletjes in het brein leiden tot een verhoogde vaatdoorlaatbaarheid en een hogere bloeddruk leiden dan weer tot cerebraal oedeem) het middel is dan erger als de kwaal, vandaar het advies om de patiënt horizontaal te leggen.
We halen de duiker dus uit de auto en leggen hem plat neer, uiteraard dekken we hem af tegen afkoelen.
Analoog hieraan is het advies om de patiënt op de linker zij te leggen ontstaan.
Bij een eventueel bestaand gat tussen de linker en rechter harthelft zullen de bellen in de rechter helft dan minder makkelijk naar de linker helft gestuurd worden.
bellen in de rechter harthelft worden door de longen “uitgefilterd” (kleine circulatie) en die kunnen vrij veel hebben, bellen in de linker harthelft worden door ondermeer de hersenen “gefilterd” (grote circulatie) en die kunnen dat helemaal niet hebben !
Het is wel zo dat dit “opstijgende bellen” effect bij decompressie ziekte niet vaak voorkomt, Je ziet dat veel vaker bij een arteriële lucht embolie die kan optreden als gevolg van overdruk schade in de longen. (dit kan ontstaan wanneer de duiker opstijgt zonder uit te ademen, “hij blaast dan zijn longen op”) Maar daarvan is in deze casus geen sprake.
Wat doen we met de buddy ?Omdat de buddy de zelfde duik gemaakt heeft als ons slachtoffer, is de kans dat ook hij problemen gaat krijgen (of al heeft) groot. Zeker wanneer de symptomen snel optreden (binnen een uur) en ernstig zijn (uitvalsverschijnselen) is het wel haast zeker dat ook de andere duiker behandeld zal moeten worden.
Het is dus belangrijk om zsm contact op te (laten) nemen met de buddy.
Normaal gesproken zal onze patiënt daar zeker zelf aan denken en je vragen te bellen als hij daar zelf niet toe in staat is. Dit is niet alleen voor de andere duiker van belang, maar het maakt ook de diagnose bij onze patiënt gemakkelijker, heeft de buddy namelijk ongeveer de zelfde symptomen dan hoeven we er niet aan te twijfelen dat het een duikersziekte betreft.
Ik ga eens nadenken over een nieuwe EHBO casus.
Er is trouwens iedere maaand een multidiciplinaire casus op het forum, heel leerzaam !
Ik denk dat er van het weekend of volgende week een nieuwe begint. het is het leukste als je hem van hetbegin volgt.
http://www.hulpverleningsforum.nl/index.php?board=49.0