InleidingHet ministerie van VWS heeft het RIVM gevraagd een doorrekening te maken van de bereikbaarheid van de afdelingen Spoedeisende Hulp in Nederland volgens de methodiek van de ‘gevoelige ziekenhuizen’. Deze methodiek gaat uit van een bereikbaarheidsmodel waarbij een ambulance met spoed naar een plaats van incident rijdt, een patiënt in de ambulance overbrengt en vervoert naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis met een afdeling Spoedeisende Hulp (SEH). Om de bereikbaarheid te beoordelen wordt uitgegaan van een norm, die zegt dat volgens dit model iedereen binnen 45 minuten naar een SEH vervoerd moet kunnen worden. De term ‘gevoelig’ is een aanduiding voor een ziekenhuis en geeft aan dat sluiting van de SEH van het betreffende ziekenhuis tot gevolg heeft dat een aantal mensen niet meer binnen de norm naar een SEH vervoerd kan worden.
De laatste doorrekening van de bereikbaarheid van SEH’s in Nederland volgens dit model was in 2008 (briefrapportnummer 270142001, 16 april 2008). In dat onderzoek was ook een doorkijk naar de situatie in Zeeland gemaakt. Later dat jaar zijn extra berekeningen gemaakt voor het oplossen van bereikbaarheidsproblemen in Zeeland en Flevoland met behulp van extra ambulancestandplaatsen (briefrapportnummer 270142002, 16 oktober 2008). In 2010 is een nadere analyse gedaan van de bereikbaarheid van SEH’s in de regio Oost-Groningen (bijlage bij brief 105/2010/HvO/GJK/ms, 9 juli 2010).
Dit verslag betreft een actualisatie van de bereikbaarheidsanalyse van SEH’s in Nederland met als peilmoment april 2011.
VraagstellingDe vraagstelling is tweeledig:
1. Welke ziekenhuislocaties met een afdeling voor spoedeisende hulpverlening zijn ‘gevoelig’ en voor hoeveel inwoners van Nederland geldt dit?
2. Welke ziekenhuislocaties met een afdeling voor spoedeisende klinische verloskunde zijn ‘gevoelig’ en voor hoeveel inwoners in Nederland geldt dit?
ConclusieTen opzichte van 2008 is het aantal SEH’s dat 24 uur per dag en 7 dagen per week klinische zorg levert door de 8 poortspecialismen teruggelopen van 104 naar 67. De afname is veroorzaakt door een aantal factoren. Er zijn in deze periode fusies van ziekenhuizen geweest die gepaard gingen met een concentratie van SEH-functies. Er is ook nieuwbouw geweest, waarbij meerdere ziekenhuislocaties zijn samengegaan op één nieuwe locatie. Er zijn SEH-functies van meerdere locaties van een ziekenhuis geconcentreerd op één locatie en er zijn ziekenhuizen gesloten. Bij een aantal SEH’s was er onvoldoende vraag naar bepaalde specialismen, waardoor het aanbod van deze specialismen is weggevallen.
Uit de bereikbaarheidsanalyse blijkt dat, uitgaande van de 67 volledige SEH’s en 196 standplaatsen in de ambulancezorg, 142.300 inwoners, 0,86% van de totale bevolking, niet binnen 45 minuten met een ambulance naar een SEH vervoerd kan worden. Wanneer in de bereikbaarheidsanalyse ook de 32 onvolledige SEH’s worden meegenomen, is dit aantal 47.000 en wanneer wordt gerekend met de 84 SEH’s die 24 uur per dag en 7 dagen per week klinische verloskunde aanbieden zijn er 56.400 inwoners die niet binnen 45 minuten een SEH kunnen bereiken. De meeste mensen in onbereikt gebied wonen op de Waddeneilanden of in een aantal dun bevolkte gebieden van Nederland, zoals een aantal natuurgebieden of gebieden in de grensstreken met België en Duitsland.
De analyse wijst een aantal SEH’s aan die belangrijk zijn voor de bereikbaarheid, de gevoelige ziekenhuizen. Als deze SEH’s sluiten neemt het aantal mensen dat niet binnen 45 minuten een SEH kan bereiken toe. Uitgaande van 67 volledige SEH’s zijn er 34 gevoelige ziekenhuizen, bij 99 volledige en onvolledige SEH’s zijn er 26 gevoelige ziekenhuizen en uitgaande van de 84 SEH’s met 24 x 7 uur klinische verloskunde zijn er 25 gevoelige ziekenhuizen.
http://www.rijksoverheid.nl/bestanden/documenten-en-publicaties/rapporten/2011/07/18/onderzoeksverslag-bereikbaarheidsanalyse-2011/onderzoeksverslag-bereikbaarheidsanalyse-2011.pdf
