http://www.haarlemmermeer.nl/content.jsp?objectid=22626Reactie rapport Hendrikx over brand op Schiphol Oost
Download pagina Print pagina 26 januari 2006
Hier vindt u de volledige tekst van de brief die het college van burgeester en wethouders op 26 januari jl. heeft verzonden aan de gemeenteraad van Haarlemmermeer
Klik op de link om het document te downloaden.
Reactie rapport Hendrikx over brand op Schiphol Oost
Geachte leden van de raad,
Met deze brief informeren wij u over onze standpunten ten aanzien van de conclusies en
aanbevelingen uit het rapport van de Onafhankelijke commissie gemeentelijke
verantwoordelijkheden cellenbrand Schiphol, kortweg de commissie Hendrikx genoemd.
Na de brand in het cellencomplex op Schiphol Oost in de nacht van 26 op 27 oktober 2005,
waarbij 11 gedetineerden om het leven kwamen en 15 personen gewond raakten, wilden wij
op zo kort mogelijke termijn onderzoek doen naar de brand. Belangrijkste vragen daarbij
waren of de gemeente Haarlemmermeer in redelijkheid had voldaan aan de eisen en
verwachtingen die aan de gemeente worden gesteld, welke eventuele tekortkomingen per
direct kunnen worden weggenomen en welke lessen voor de toekomst zijn te trekken.
De commissie Hendrikx heeft deze ‘quick scan’ uitgevoerd, onder leiding van de heren mr.
J.A.M. Hendrikx, voormalig commissaris van de Koningin van de provincie Overijssel en J.D.
Berghuijs, commandant van de Regionale Hulpverleningsdienst Rotterdam Rijnmond. De
commissie heeft op 15 december 2005 haar rapport uitgebracht.
Allereerst spreken wij op deze plaats nogmaals onze dank uit voor de snelle en grondige
werkwijze van de commissie. De heldere rapportage en de informatieve presentatie op 15
december jl. bieden aanknopingspunten voor verbeteringen binnen onze gemeentelijke
organisatie. Op 22 december jl. heeft u met de heer Berghuijs in een constructieve en
informatieve bijeenkomst van gedachten gewisseld over het rapport.
De commissie concludeert dat de gemeente Haarlemmermeer in alle redelijkheid de
verantwoordelijkheid heeft genomen die van een gemeente verwacht mag worden in het
traject van vergunningverlening voor het cellencomplex Schiphol-oost. De gemeente heeft
daarnaast een actief toezicht- en handhavingsbeleid gevoerd. De repressieve inzet van de
brandweer is naar oordeel van de commissie de juiste geweest. Dit bevestigt onze
overtuiging dat wij onze vergunnings- en handhavingstaken en de repressie goed hebben
georganiseerd. Dit neemt niet weg dat er zaken zijn die beter kunnen. De commissie
Hendrikx doet daarvoor concrete en bruikbare aanbevelingen. In bijlage 1 gaan wij in op de
wijze waarop wij de afzonderlijke, concrete aanbevelingen uit het rapport oppakken.
Om vooral de algemene aanbevelingen van de commissie een plaats te geven, gaan wij op
deze plaats in op ons beeld van veiligheid. Wij streven naar optimale veiligheid in onze
gemeente. Daarvoor zijn er uiteraard allerlei wettelijke taken, voorschriften en ge- en
verboden. Daarnaast zetten wij ook andere instrumenten in zoals vastgesteld in kadernota’s
en uitvoeringsprogramma’s.
Echter, het vanuit de overheid streven naar optimale veiligheid laat onverlet dat inwoners,
bedrijven en instellingen ook een eigen verantwoordelijkheid dragen als het gaat om
veiligheid. Concreet: wij hebben ons altijd op het standpunt gesteld (en opgenomen in de
Kadernota Handhaving) dat de eigenaren en gebruikers van een gebouw in eerste instantie
verantwoordelijk zijn voor de veiligheid in dat gebouw. Vanuit onze verantwoordelijkheid
hebben wij de wettelijke en morele plicht om met name eigenaren en ook de gebruikers op
hun verantwoordelijkheid te wijzen en te controleren of zij aan hun verplichtingen voldoen.
Wij stemmen derhalve in met de opvatting van de commissie Hendrikx over de
verantwoordelijkheidsverdeling tussen gemeente en gebruiker. Daarbij onderschrijft de
commissie expliciet de conclusie dat de primaire verantwoordelijkheid voor de
(brand)veiligheid bij de eigenaar/gebruiker ligt.
Niettemin en met inachtneming van het voorgaande is er geen garantie te geven voor
absolute veiligheid. In onze complexe samenleving zullen we altijd een zeker
veiligheidsrisico moeten accepteren. Waar het ons echter om gaat, is dat de (lokale)
overheid samen met eigenaren en gebruikers díe instrumenten inzetten om het optimum van
veiligheid te bereiken. Een concreet voorbeeld in ons streven naar deze optimale veiligheid,
is het – als uitvoering van één van de aanbevelingen van de commissie Hendrikx – binnen
één maand vanaf heden aanschrijven van alle eigenaren en gebruikers van panden waarin
niet-zelfredzame personen verblijven. Hierin geven wij aan dat bij een calamiteit de
vertraagde doormelding wordt opgeheven en onze brandweer voortaan dus direct uitrukt bij
meldingen. Voor een nadere toelichting verwijzen wij naar ons antwoord op aanbeveling 7
van de commissie in bijlage 1.
De commissie merkt tevens op dat zowel vergunningaanvrager als vergunningverlener
voornamelijk hebben gehandeld naar de letter van de regelgeving en niet vanuit het
conceptuele denken over het stelsel van (brand)veiligheid. Wij onderschrijven deze
constatering. Tot dusverre bestaat de natuurlijke neiging om bij vergunningverlening
gedetailleerd in regelgeving vast te leggen aan welke voorwaarden moet worden voldaan.
Wij zijn van mening dat we daadwerkelijk een veiliger situatie kunnen realiseren met een
integraal veiligheidsconcept waarbij veiligheidsdoelen in plaats van middelen centraal staan.
Dit is een punt dat wij als gemeente Haarlemmermeer niet alleen kunnen oppakken. Wij
gaan daarom de VNG en het ministerie van Binnenlandse Zaken schriftelijk vragen om dit
onderwerp in een breder verband aan te kaarten bij gemeenten en andere overheden.
De commissie stelt voor een actieplan op te stellen met daarin een reactie op de
aanbevelingen uit het rapport. Als bijlage bij deze brief vindt u een overzicht van de
aanbevelingen van de commissie, waarbij wij per aanbeveling aangeven op welke wijze wij
die oppakken.
Graag wisselen wij op 9 februari met u van gedachten over de conclusies en aanbevelingen
van de commissie Hendrikx en deze brief inclusief bijlage.
Hoogachtend,
burgemeester en wethouders van de gemeente Haarlemmermeer,
de secretaris, de burgemeester,
(...) Z