http://www.ad.nl/rotterdam/article697615.ece’Op de bajesboten is het overleven, als bewaarder’
Door DÉNIS VAN VLIET
ROTTERDAM - Geweld, onmogelijke werkschema's en een binnenklimaat waarvan je koppijn krijgt. Het is slechts een greep uit...
de ellende waaraan het personeel op de twee Rotterdamse bajesboten dagelijks wordt blootgesteld, volgens bewaarder Arie Windt.
,,Dom, dom, heel dom! Anders kan ik het besluit van minister Verdonk
39 overlevenden van de Schipholbrand een verblijfsvergunning te geven niet noemen. Op de twee bajesboten in Rotterdam houden de gedetineerden, en dat zijn uitsluitend illegalen en uitgeprocedeerde asielzoekers, bij alles dat in brand kan vliegen sindsdien een aansteker. In de hoop op een nieuwe brand, in de hoop dat zij die overleven en dan ook mogen blijven. Je komt als bewaarder ogen en oren tekort. Want om nou te zeggen dat we ruim in het personeel zitten, nee. Nieuw personeel moet zonder te zijn ingewerkt aan de slag.
Wat geregeld voorkomt, is dat je bij de bajesboten aankomt en te horen krijgt dat je die dag aan de slag moet bij het uitzetcentrum bij Rotterdam Airport. Omdat daar die dag de personele nood nóg hoger is. Een band scheppen met de gedetineerden zit er daardoor niet in. Stel: je belooft een gedetineerde op de bajesboot op maandag dat hij dinsdag een keertje extra wordt gelucht. Vervolgens hoor je dinsdag dat je aan de slag moet op Zestienhoven. Kom je 's woensdags terug op die boot, dan word je in het gunstige geval verrot gescholden door diegene die dacht dinsdag een keertje extra te worden gelucht door jou.
In een normale gevangenis zal een crimineel niet zo gauw geweld gebruiken tegen een bewaarder. Doet hij dat wel, dan kan hij fluiten naar zijn weekendverlof en andere privileges. Op de bajesboten ligt dat anders: een gedetineerde heeft er in feite belang bij strafrechtelijk in de problemen te komen. Zolang zijn zaak niet is behandeld, mag hij in Nederland blijven. Dus wat je ziet, is dat geweld tegen bewaarders op de bajesboten aan de orde van de dag is. Officieel moet je daarvan door je meerdere een rapport laten opmaken. Een commissie bekijkt vervolgens of tegen die gedetineerde aangifte moet worden gedaan. Ik geef je op een briefje: 9 van de 10 bewaarders melden geweld níet. Het werkt immers alleen maar in je nadeel: diegene die geweld tegen je heeft gebruikt, blijft hangende het onderzoek gedetineerd op de bajesboot. Wie wil nou dag in dag uit met zijn belager worden geconfronteerd? Niemand toch!
Sinds de Schipholbrand, waarbij vorig jaar elf gedetineerden om het leven kwamen, is er qua brandveiligheid het nodige verbeterd op de boten. Maar verder? De boten zijn zo rot als maar zijn kan. Neem de Reno, de kleinste van de twee. Op een van de muren zat laatst zoveel schimmel dat de wanden letterlijk naar beneden kwamen. Vervolgens wordt doodleuk over die schimmel heen nieuwe wandplaten getimmerd. De vloeren idem dito: ze staan bol van het vocht. Alle bewaarders klagen over hoofdpijn en benauwdheid. Heel veel van de aanwezige pijnstillers verdwijnen in de strotten van het bewakingspersoneel. Op de medicijnlijsten kun je dat terugzien.
Met mijn omgeving praat ik geregeld over de situatie op die teringboten, want dat zijn het. Zet die knop om nu je niet aan het werk bent, hoor ik dan. Maar dat kan ik niet, al was het alleen maar omdat dat werk zo alom aanwezig is. Denk je net aan het weekeinde te beginnen, word je gebeld of je die dag daarop kan komen werken. Zeg je 'nee' dan is het opeens een dienstopdracht. Vier weekenddiensten achter elkaar: het komt voor. Als het nou nog goed betaalde, maar nee. De salarisadministratie bij justitie is een zooitje. Op je onregelmatigheidstoeslag moet je soms weken wachten, evenals op je reiskostenvergoeding. Zodra ik iets anders heb, ben ik weg.
Ons wordt gevraagd de gedetineerden zo humaan mogelijk te behandelen. De werkelijkheid is dat door de personele chaos en de regelbrei uit Den Haag de gedetineerden steeds inhumaner worden behandeld. Je moet die gedetineerden wel hard aanpakken wil je als bewaarder kunnen overleven op die boten.’’
De naam Arie Windt is op verzoek gefingeerd.
