Zeer grote brand Cellencomplex (Schipholbrand) - Schiphol-Oost 27-10-2005

[Advies]

10 augustus 2009 denkt het Amsterdamse Gerechtshof in het Paleis
van Justitie aan de Prinsengracht 426, te beginnen met het hoger
beroep van het Schipholbrand proces tegen Ahmed Isa. Inclusief het
recht van spreken: de overlevenden komen aan het woord met live
verslag op M2M Radio, http://www.m2mmag.com/m2m_radio/ in vele talen.

[Brandpreventist]

http://www.groene.nl/2009/32/Een_onverkwikkelijke_zaak

Een onverkwikkelijke zaak
→ De Schipholbrand

Eind 2005 vielen bij een brand in een cellencomplex op Schiphol elf doden. Was brandstichting door een illegaal de oorzaak, of was er sprake van een nalatige overheid? Maandag dient het hoger beroep. Een reconstructie.

http://www.groene.nl/uploads/0000/0390/schiphol.jpg

DOOR WILLEM DE HAAN

Reageer op dit artikel

ALS DE BRANDWEER in de fatale nacht van 26 oktober 2005 nog aan het nablussen is en de lichamen van elf illegalen die in het cellencomplex op Schiphol-Oost wachtten op hun uitzetting nog maar net zijn geborgen, staat de marechaussee al bij het ziekenhuisbed van de ernstig gewonde Ahmed Al J. Het was zijn cel, nummer 11 van de K-vleugel, waarin de brand zou zijn begonnen. Als Al J. ontwaakt uit een kunstmatig coma staat de politie klaar om zijn verklaring op te tekenen. Dat hij een sigaret heeft gerookt, dat hij die liggend op zijn bed heeft weggegooid en dat hij niet wist of die sigaret uit was. Eén en één is twee, er zijn geen aanwijzingen voor een technische brandoorzaak, dus Al J. is verdachte.
Maar het wringt. De overheid probeerde de eigen organisatie buiten de schuldvraag te houden en het Openbaar Ministerie was vanaf het begin gespitst op een veroordeling van de bewoner van cel 11 wegens brandstichting. Direct na de brand beweerde toenmalig minister Rita Verdonk al dat het personeel van het cellencomplex ‘adequaat’ had opgetreden. Ze kwam ermee weg. Maar eind september 2006 traden de ministers Piet Hein Donner (Justitie) en Sybilla Dekker (VROM) af wegens harde conclusies in het rapport van de onafhankelijke Onderzoeksraad voor Veiligheid. De raad, voorgezeten door Pieter van Vollenhoven, concludeerde dat ‘minder of geen’ doden zouden zijn gevallen als de overheid de regels van brandveiligheid had nageleefd.
In juli 2007 werd Al J. door de Haarlemse rechtbank tot drie jaar cel veroordeeld voor ‘opzettelijke brandstichting’. Komende maandag dient het hoger beroep bij het Amsterdamse Gerechtshof. Vrijspraak van de Libiër is niet uitgesloten. Cruciaal is de omgang van de rechters met deskundigen, zowel in het eerste proces bij de rechtbank als nu bij het Hof.

DE AMSTERDAMSE advocaat Robert Ketwaru, die Al J. in eerste instantie verdedigt, vraagt eind 2005 om de benoeming van drs. Fred Vos als deskundige. Vos is voormalig brandweerman, instructeur en inzetleider, en eiste de afgelopen jaren bij diverse grote branden een rol op in het strafrechtelijk onderzoek. Bij de Herculesramp (1996), de vuurwerkramp (2000) en de Volendambrand (2001) publiceerde hij onderzoeksrapporten, op verzoek van de verdediging of op eigen initiatief. Zijn analyses staan vaak haaks op de officiële lezing. Heeft Vos eenmaal een theorie ontwikkeld, dan is hij daar, zo schrijft Trouw in 2003, niet meer van af te brengen. Daarnaast doorspekt Vos zijn rapportages met een eigen mening of gevoel, stellen critici. Maar Vos is goed op de hoogte en weet het de overheden lastig te maken met zijn kritische vragen en opmerkingen.
De rechter-commissaris van de Haarlemse rechtbank die het onderzoek leidt, is er als de kippen bij om Vos te weigeren. In Haarlem kent men Vos sinds de Volendambrand en houdt men hem het liefst buiten de deur. Na enige maanden neemt de Amersfoortse raadsman Eduard Damman de Schipholzaak over. Hij vraagt in mei 2006 opnieuw om de benoeming van Vos als deskundige. Opnieuw weigert de rechter-commissaris. Vos’ rapportage over de Volendambrand leed, zo stelt de rechter-commissaris, ‘aan een zo groot gebrek aan helderheid dat aan de bruikbaarheid van de rapporten van deze deskundige moet worden getwijfeld’. Ook worden zijn conclusies ‘niet gedragen door de inhoud van het rapport en bevatten ze morele oordelen’. De Haarlemse rechtbank kan hem gemakkelijk terzijde schuiven omdat het begrip ‘deskundigheid’ niet helder is gedefinieerd (zie kader). Om diezelfde reden kan de verdediging deze lastige horzel steeds weer te hulp roepen.
Als het Openbaar Ministerie het ingenieursbureau DGMR in de loop van 2007 een aantal brandproeven laat doen, vraagt de verdediging om daar bij te mogen zijn, in aanwezigheid van, inderdaad, Fred Vos. Opnieuw weigert de rechter-commissaris, maar nu bepaalt de rechtbank dat Vos een kans moet krijgen: hij mag als ‘controlerend deskundige’ de brandproeven bijwonen. Vos toont zich uiterst kritisch over de werkwijze van het ingenieursbureau. Zijn verslag heeft als ondertitel: ‘Verslag over de inmiddels geslaagde, geruisloze en kritiekloze introductie van wandelende, betaalde en subjectieve leugendetectors in gedoogde onwettige opsporing’. Het zijn dit soort opmerkingen waarmee Vos justitie keer op keer weet te irriteren.
In juli 2007 wordt Al J. tot drie jaar cel veroordeeld. Als de advocaat hoger beroep aantekent, vraagt hij met de moed der wanhoop om een nieuw onafhankelijk onderzoek ter voorbereiding van de inhoudelijke behandeling van de zaak. Na alle onderzoeken die al zijn gedaan, van de technische recherche, het bureau DGMR en de Onderzoeksraad voor Veiligheid, lijkt dat kansloos. Advocaat Damman heeft een voorkeur voor een onderzoek door Fred Vos, maar kan ook leven met de Zwitserse onderzoeker Olivier Delemont, bekend van een gedegen rapport over de brand in de Montblanctunnel van 1999. Tot Dammans verbazing gaat het hof akkoord met een nieuw onderzoek. De Zwitser gaat het onderzoek doen. Vos staat opnieuw buitenspel.
Wel geeft het hof Delemont een opmerkelijk brede opdracht mee: hem wordt gevraagd onderzoek te doen naar ‘ontstaan, oorsprong en toedracht’ van de brand, een formulering uit de koker van Vos. De weggeschoten peuk is voor het hof slechts één van de mogelijke scenario’s. Daarnaast krijgen de hoogleraren Peter van Koppen en Willem Wagenaar opdracht om een onderzoek in te stellen naar de betrouwbaarheid van het geheugen van Al J. Dat is van belang voor de waarde van zijn verklaringen over de sigaret.

EIND 2008 komt Nova met een onthullende reportage http://www.novatv.nl/page/detail/uitzendingen/6477 waarin de onderzoekers Bas van den Heuvel en Peter Roest een nieuwe computertechniek hebben losgelaten op camerabeelden van de K-vleugel tijdens de brand. Zij menen dat al vóór het openen van de celdeur in de gang, maar ook buiten het cellencomplex rook hing, wat zou duiden op een andere brandoorzaak dan Al J.’s sigarettenpeuk. Bij Justitie wordt alarm geslagen. Hoe komen die onderzoekers aan de beelden van de bewakingscamera’s? Fred Vos is in het bezit van nagenoeg het gehele strafdossier plus camerabeelden. Heeft hij...
Een maand later volgt een zogeheten voortgangszitting van het gerechtshof. Daar wordt het resultaat bekend van het onderzoek van Van Koppen en Wagenaar. Hun conclusie liegt er niet om: de betrouwbaarheid van de verklaring van Al J. – dat hij een mogelijk nog brandende sigaret in zijn cel weggooide – is zo goed als nihil. De verdachte deed dat namelijk wel vaker, er was dus sprake van een gewoontehandeling. Mogelijk deed hij dat ook op die fatale avond, mogelijk ook niet. Daar is, bij gebrek aan getuigen, nooit meer achter te komen, aldus Van Koppen en Wagenaar.
Voor Al J.’s advocaat Eduard Damman is dat goed nieuws. Zelf heeft hij ook nog wat: hij heeft inmiddels een rapport van brandexpert Fred Vos waarin deze op basis van eigen onderzoek concludeert dat de brand buiten de cel moet zijn begonnen. Damman stelt het hof voor om de rapporten van Vos en Van den Heuvel & Roest ter kennis te brengen van onderzoeker Delemont. Dammen herinnert zich dat het hof besluit beide rapporten naar Delemont te sturen. Maar dat gebeurt niet. De rechter-commissaris interpreteert de opdracht net even anders. Ze stuurt wel het rapport van Van den Heuvel & Roest naar Zwitserland, maar slechts een korte samenvatting van dat van Vos.
Begin april 2009 rapporteert de Zwitser Delemont. Hij komt net als Justitie tot de conclusie dat de brand is veroorzaakt door de verdachte van cel 11. Over de bevindingen van Vos zegt Delemont niets, over de onderzoeksmethode van Van den Heuvel zegt hij niet deskundig te zijn. Raadsman Damman protesteert tegen het niet opsturen van Vos’ rapportage. Ook eist hij dat Vos een contraexpertise mag uitvoeren op het onderzoek van Delemont. Wederom is iedereen verbaasd als het hof na lange beraadslagingen met beide punten instemt. De eigenzinnige Vos is eindelijk waar hij al drie jaar eerder had willen zijn: benoemd tot officieel deskundige.

[Brandpreventist]

VERVOLG

MAANDAG 10 AUGUSTUS zal blijken of het Vos gelukt is gaten te schieten in de conclusies van zijn Zwitserse collega. Kansloos is dat niet, want Delemont beschikte, zo blijkt, slechts over een deel van het dossier. Op het kantoor van de rechter-commissaris maakte Delemont destijds een selectie uit twintigduizend pagina’s, en hoe dat precies ging is onduidelijk. Zo kende hij mogelijk niet de interessante verklaring van twee bewakers die in de nacht van de brand tijdens het afgaan van het automatisch brandalarm al op grote afstand een scherpe brandlucht roken. Zo snel kon die rook zich niet verplaatst hebben vanuit de cel, zegt Vos. En wat wist Delemont van de verklaringen van personeel en gedetineerden dat er een kwartier voor de brand al sprake zou zijn van een brandalarm? Deed Delemont onderzoek naar mogelijk aanwezig bouwafval op de plafonds dat als brandstof voor vuur buiten de cellen kon werken? Zeker is dat Delemont niet op de hoogte was van een proces-verbaal van de technische recherche over een eerdere brand in het cellencomplex in 2002. Dat was volgens de rechter-commissaris ‘niet relevant’.
De strafzaak tegen de Libiër Al J. is in meer opzichten interessant. Niet alleen wegens het antwoord op de vraag of het hof net als de rechtbank in 2007 Al J. schuldig acht, maar ook vanwege de aanvankelijke tegenwerking van een branddeskundige en de stugge rol van de rechter-commissaris. De zaak gaat in wezen over de kwaliteit van de rechtspraak. Wat dat aangaat ging er de afgelopen jaren veel mis.


Willem de Haan maakte voor de VPRO-radio een aantal uitzendingen over de Schipholbrand. Ook werkte hij mee aan de televisiedocumentaire Cellenblok K (oktober 2006)

beeld: Ed Oudenaarden/ANP

Twijfel aan deskundigheid

De ‘bekwaamheid en betrouwbaarheid’ van deskundigen in strafzaken wordt door het Openbaar Ministerie of de verdediging regelmatig in twijfel getrokken. Uiteindelijk beslist de rechter. Het terzijde leggen van een deskundigenrapport moet hij inhoudelijk motiveren. Maar kunnen rechters dat wel? Het gaat vaak om specialistische kennisterreinen.
Minister Hirsch Ballin (Justitie) wil begin volgend jaar een register van gerechtelijk deskundigen invoeren. Alleen deskundigen die daarin zijn opgenomen kunnen door het OM of de verdediging worden ingeschakeld. Een deskundige dient ‘aantoonbare kennis en ervaring’ te hebben en moet voldoen aan ‘objectieve eisen van bekwaamheid en betrouwbaarheid’.
Volgens advocaat Geert-Jan Knoops, tevens hoogleraar internationaal strafrecht, is het register ‘een bijdrage tot objectivering, maar geen garantie’. Hij noemt het register ‘een nuttige eerste zeef’ om quasi-wetenschappers uit de rechtszaal te weren. Probleem blijft volgens Knoops dat een cv of wetenschappelijke publicaties niet garanderen dat deskundigen deskundig (genoeg) zijn in specifieke zaken. Ook na invoering van het register blijft het voor de procespartijen mogelijk om de kwaliteit van deskundigen aan te vechten en moet de rechter een gemotiveerd besluit nemen. Het register biedt dus geen garantie voor deskundigheid.

 

 

Voor meer informatie over de Schipholbrand zie:
Nova-uitzending november 2008 (nieuwe onderzoekstechniek Van den Heuvel & Roest) http://www.novatv.nl/page/detail/uitzendingen/6477
Argos-uitzending november 2008 (wachtcommandant werpt nieuw licht op onstaan Schipholbrand) http://www.novatv.nl/page/detail/uitzendingen/6477
Dossier Schipholbrand ONJO (Onderzoeksjournalistiek van de Publieke Omroep) http://www.onjo.nl/Sub-categorie.2652.0.html?&tx_ttnews[cat]=312&cHash=2506da86b5

[Brandpreventist]

http://www.telegraaf.nl/binnenland/4563787/__Schipholbrand__campagne_vrijspraak__.html

vr 07 aug 2009, 14:39 | lees voor
    
Campagne voor vrijspraak in Schipholbrand A

MSTERDAM -  M2M (migrant to migrant) Radio en migrantenorganisatie All Included voeren vanaf volgende week campagne voor vrijspraak van Ahmed al-J., de man die in 2007 drie jaar gevangenisstraf opgelegd kreeg omdat hij de Schipholbrand zou hebben veroorzaakt.

Dat liet M2M-directeur Jo van der Spek vrijdag weten. Het begin van de campagne valt samen met het hoger beroep in de strafzaak tegen Al-J., dat van maandag tot en met vrijdag dient bij het gerechtshof in Amsterdam.

Samen met overlevenden en nabestaanden van de Schipholbrand, die op 26 oktober 2005 elf levens eiste, eisen M2M en All Included dat Al-J. wordt vrijgesproken. Volgens hen wordt de Libiër door de overheid als zondebok gebruikt, terwijl die overheid zelf verantwoordelijk is voor de gebeurtenissen in het detentiecentrum op Schiphol-Oost.

De toenmalige ministers Donner van Justitie en Verdonk van Vreemdelingenzaken voerden een „overspannen beleid om de samenleving te ontdoen van ongewenste vreemdelingen”, melden M2M en All Included. Dit beleid leidde tot vergaande nalatigheid voor de brandveiligheid van de gedetineerden, zo redeneren ze.

Dat een klein jaar na de brand twee ministers aftraden - behalve Donner ook Dekker van VROM - vinden de initiatiefnemers onvoldoende. Het aftreden was een gevolg van een rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid, waarin stond dat er „geen of minder doden” waren gevallen als de overheid haar eigen regels had nageleefd. De overheid had deze conclusies meteen moeten overnemen en niet pas later onder druk van de Tweede Kamer, vinden M2M en de overlevenden en nabestaanden.

De campagne voor vrijspraak van Ahmed al-J. begint maandag en loopt door tot en met de herdenking van de ramp op 26 oktober. De verdachte is vrij in afwachting van het proces in hoger beroep.

[Advies]

Jo van der Spek, M2M Radio 06-08-2009 18:44
Niet langer wegkijken, maar lessen trekken.

Het Gerechtshof van Amsterdam behandelt vanaf maandag 10 augustus het hoger beroep tegen Ahmed Issa, de man die de Schipholbrand zou hebben veroorzaakt. Laat in de avond op 26 oktober 2005 ging het alarm af in Blok K van het uitzetcomplex Schiphol Oost. Een afgrijselijk vuur en verstikkende rook namen het leven van elf ongedocumenteerde migranten die waren opgesloten en overgeleverd aan de zorg van de overheid. Nederland haalde het wereldnieuws. Hoe kon een gevangenisbrand in een beschaafd Westers land zoveel doden en gewonden tot gevolg hebben?

De Onderzoeksraad voor de Veiligheid van Mr. Van Vollenhoven concludeerde een jaar na de brand dat er “geen of minder doden” te betreuren zouden zijn geweest, als de overheid haar eigen regels had nageleefd. De voorlopige politieke conclusie was het aftreden van de ministers Donner van Justitie en Dekker van VROM. Verdonk (Vreemdelingenbeleid & Integratie) bleef aan, zij redde haar gezicht door de overlevenden vlak voor het verschijnen van het Onderzoeksrapport een verblijfsvergunning op medische gronden te geven.

Aftreden lijkt moedig, maar is dat niet. Door het aftreden van Donner en Dekker probeerde de regering juist haar verantwoordingsplicht te ontlopen. Het kabinet weigerde aanvankelijk de conclusies van Mr. van Vollenhoven over te nemen. Feit is dat Donner al bijna vier jaar als minister van Justitie verantwoordelijk was voor de bouw van detentiecomplexen. Hand in hand met Rita Verdonk voerde hij een overspannen beleid om onze samenleving van ongewenste vreemdelingen te ontdoen. Door de brand en door het werk van de Onderzoeksraad stond vast dat dit beleid tot vergaande nalatigheid had geleid, met alle gevolgen voor de veiligheid van de gedetineerden. Pas na zware druk van de Tweede Kamer erkende de regering op 25 oktober 2006 haar eigen falen.

Direct na de brand zijn de overlevenden overgebracht naar de Bajesboot in Rotterdam en Kamp Zeist. Pas in september 2006 kregen 39 van de 74 de zekerheid dat zij in Nederland konden blijven. Zolang de uitzetting boven hun hoofd hing, was het volgens hun pyschiaters onmogelijk om de trauma\'s van de overlevenden adequaat te behandelen.

De meeste van de ongeveer 300 mensen die tijdens de brand in het detentiecomplex Schiphol-Oost verbleven, zijn direct het land uitgezet en daardoor onvindbaar gemaakt In januari van dit jaar is Miloud Fritass nog uitgezet naar Marokko. Fritass overleefde de brand in blok K, cel 1. Hij was erkend slachtoffer en incasseerde 10.000 Euro schadevergoeding. Hij leed nog steeds aan post-traumatisch stress syndroom. Daar moest hij dan maar in Marokko van genezen, vonden de rechters en de staatssecretaris van Justitie.

Een onbekend aantal overlevenden, waaronder enige tientallen Surinamers, leeft nog ondergedoken en illegaal in Nederland. Alleen de overlevenden uit het brandende blok K en het aanpalende blok J worden door Justitie beschouwd als overlevenden met recht op een voorwaardelijke verblijfsvergunning, om te genezen.

Er is één uitzondering gemaakt. Ahmed Issa is nog steeds ongewenst vreemdeling. Maar omdat hij ook verdachte is, mag hij het land niet verlaten. Voor hem is dus de rol van zondebok gereserveerd. Want Justitie had de schuldige immers al snel gevonden. Ahmed Issa in Blok K cel 11 raakte als eerste gewond en verkeerde negen dagen in coma. Toen hij bijkwam werd hij meteen hard ondervraagd. Hij bekende dat hij een shaggie had gerookt en weggegooid voor hij in slaap viel. Tot november 2006 zat hij in de cel, en de meeste tijd in isolatie.

De voorlopige juridische conclusie was in 2007 de veroordeling van Ahmed Issa tot drie jaar celstraf wegens voorwaardelijk opzet: door het weggooien van een brandend shaggie had hij welbewust het risico genomen dat er brand kon ontstaan met rampzalige gevolgen. Datzelfde jaar besloot de Hoge Raad dat de verantwoordelijke ministers niet vervolgd konden worden. Ook tegen de directie en de bewakers is geen strafrechtelijke vervolging ingesteld. Hoewel er “heel veel zaken niet op orde waren”, zou er onvoldoende basis zijn om te vervolgen. En zo dreigt de verantwoordelijkheid voor de brand, maar ook voor het beleid dat tot de brand kon leiden in de doofpot te verdwijnen.

Eind 2008 heeft het Europese Hof voor de Mensenrechten de aanklacht van het Comite Rechtsherstel tegen Donner en Verdonk wegens wrede en onmenselijke behandeling wel ontvankelijk verklaard. Het is niet voor het eerst dat Nederland zich voor haar vreemdelingenbeleid voor dit Hof moet verantwoorden. Blijkbaar schiet de rechtspraak in Nederland hier tekort.

De wijze waarop de overheid haar verantwoordelijkheid voor de brand invult, is schrijnend voor de overlevenden, de slachtoffers en hun nabestaanden. De overheid schuift de verantwoordelijkheid van zich af. En de politiek doet er verder het zwijgen toe. De overlevenden en nabestaanden hebben nog steeds het nakijken. Het is veelzeggend dat een flink aantal van hen solidair is met Ahmed Isa. Eén van hen zei: “Als Ahmed Isa schuldig is, dan zijn we allemaal schuldig”. In Blok K zaten namelijk alle rokers bij elkaar.

Wij zeggen, overheid wordt wijs, onderzoek uw eigen rol, uw eigen beleid. Waar leidt het toe als je ten koste van alles ongewenste migranten berooft van hun vrijheid en veiligheid. Tot het Gerechtshof zeggen wij: kijk naar de wanverhouding tussen de vervolging van Ahmed Issa en het wegkomen van alle andere betrokkenen. Voor de overlevenden is de komende rechtszaak een beproeving, voor Nederland de laatste kans om hun vertrouwen in de rechtsstaat te herstellen.

Concreet betekent dit: vrijspraak voor Ahmed Issa en voor alle overleveden en nabestaanden van de brand erkenning, genoegdoening en eindelijk de zorg die zij verdienen. Daarmee krijgen zij een eerlijke kans hun leven weer op te pakken.

Campagne FREE AHMED ISA

[Brandpreventist]

http://www.ad.nl/binnenland/3421541/Hof_buigt_zich_vijf_dagen_over_Schipholbrand.html

Hof buigt zich vijf dagen over Schipholbrand
Door ANP Video

AMSTERDAM - De vraag of de Libiër Ahmed al-J. in oktober 2005 een brandende sigarettenpeuk heeft weggeschoten en daarmee de fatale brand in het detentiecentrum op Schiphol-Oost heeft veroorzaakt, staat deze week weer centraal. Het gerechtshof in Amsterdam behandelt van maandag tot en met vrijdag de hoger beroepszaak rond de brand, waarbij elf doden vielen en tientallen gedetineerde vreemdelingen gewond raakten. © ANP Video

[Shave]

Nieuwe ’waarheden’ over Schipholbrand
 
Was het de sigarettenpeuk of ontstond de Schipholbrand door een technisch probleem? Deskundigen staan lijnrecht tegenover elkaar.

Wie is de echte deskundige? Is dat Olivier Delémont, forensisch wetenschapper en hoofddocent aan de universiteit van Lausanne? Fred Vos, een brandexpert met eigen adviesbureau? Of Bas van den Heuvel van onderzoeksbureau MSNP?

De drie mannen spelen een belangrijke rol in het hoger beroep van de strafzaak rond de Schipholbrand, dat het gerechtshof in Amsterdam deze week behandelt. Alle drie hebben onderzoek gedaan naar het ontstaan en de ontwikkeling van de brand in het uitzetcentrum op Schiphol-Oost, die op 26 oktober 2005 elf mensen het leven kostte.

Twee jaar geleden werd de toen 25-jarige Libiër Ahmed Issa Al-J. veroordeeld voor brandstichting met voorwaardelijke opzet. Hij kreeg drie jaar celstraf.

De Libiër verbleef in cel 11, de plek waar volgens onderzoekers de brand is ontstaan. Zijn veroordeling hing voor een groot deel op eigen verklaringen. Al-J. vertelde aan de politie en later tegenover de rechtbank dat hij die bewuste avond op bed lag en een peuk wegschoot, voordat hij in slaap viel. Toen hij wakker werd, stond zijn cel vol rook. Later werd op zijn stapelbed een brandhaard aangetroffen.

Het verhaal van de sigarettenpeuk staat tijdens het hoger beroep ter discussie. Rechtspsychologen Peter van Koppen en Willem Wagenaar onderzochten vorig jaar de psyche van Al-J. en concludeerden dat zijn verklaringen niet zonder meer de waarheid bevatten.

De Libiër lag na de brand enkele dagen in coma. Toen hij ontwaakte in het ziekenhuis werd hij onmiddellijk gearresteerd en verhoord. Het is goed denkbaar dat Al-J. destijds in zijn verwarde toestand – onbewust – valse verklaringen heeft afgelegd.

Die conclusie laat ruimte voor een andere brandoorzaak: een technische. Volgens Fred Vos is het aannemelijk dat de brand in de schilruimte buiten cel 11 is begonnen, niet erin.

De conclusie van de Zwitser Olivier Delémont staat daar lijnrecht tegenover. Delémont werd gisteren door het hof ondervraagd. Hij verklaarde dat er in de schil te weinig brandbaar materiaal was om een beginnend vuur over te laten slaan naar de hele cellengang. Daarbij vond hij in de cel sporen van kortsluiting die erop duiden dat de brandhaard daar in de buurt moet zijn geweest.

Delémont sluit een technische oorzaak van de Schipholbrand uit, wat het verhaal met de weggeworpen sigaret mogelijk maakt. Het Openbaar Ministerie houdt vast aan deze lezing.

En dan is er nog Bas van den Heuvel. Volgens het OM ’een deskundige vanuit eigen melding’, maar voor het hof belangrijk genoeg om te horen.

Van den Heuvel heeft geavanceerde computertechnieken op camerabeelden losgelaten (beeldcompressie, het inkleuren van pixels) en komt tot een opmerkelijke bevinding. Er zou op de bewuste avond al om acht uur rook uit het gebouw komen. De brand brak pas tegen middernacht uit. Ook volgens Van den Heuvel ligt de brandhaard buiten de cel, wat de Libiër zou vrijpleiten.

De bewerkte camerabeelden worden vandaag in de rechtszaal getoond. Het NFI heeft de film op verzoek van het hof al gezien en heeft de gebruikte onderzoeksmethode niet kunnen valideren.


© Trouw 2009, op dit artikel rust copyright.

Opvallend ontspannen

Ahmed Issa Al-J. (27) volgt het proces rond de Schipholbrand opvallend ontspannen. Hij is vrolijk en maakt grapjes met zijn tolk.

De Libiër heeft vier bewogen jaren achter de rug. Na de brand raakte hij in coma. Toen hij een week later bijkwam, werd Al-J. gearresteerd. Juni 2007 volgde de veroordeling: drie jaar cel. Beide partijen gingen in hoger beroep.

Vanwege ’persoonlijke omstandigheden’ kwam de Libiër in oktober voorwaardelijk vrij. Dat is hij, in afwachting van de uitspraak van het hof, nog steeds. Alleen wanneer hij wordt vrijgesproken, komt hij eventueel in aanmerking voor een verblijfsstatus. Bij een veroordeling is dat onmogelijk.

http://www.trouw.nl/nieuws/nederland/article2835029.ece/Nieuwe__rsquo_waarheden_rsquo__over_Schipholbrand_.html

[Brandpreventist]

Met zulke deskundigen moet je als advocaat blij zijn...   Gaat het nu om ego's of om de beklaagde...  

http://www.brabantsdagblad.nl/algemeen/bdbinnenland/5368023/Branddeskundigen-diskwalificeren-elkaar.ece

Branddeskundigen diskwalificeren elkaar

dinsdag 11 augustus 2009 | 17:47 | Laatst bijgewerkt op: dinsdag 11 augustus 2009 | 17:49
Tekstgrootte tekst verkleinentekst vergroten

AMSTERDAM (ANP) - Twee branddeskundigen in de hogerberoepszaak rond de Schipholbrand staan niet alleen lijnrecht tegenover elkaar, ze hebben elkaar dinsdag ook afgeschreven als expert.

Over en weer beschuldigden Olivier Delémont van de Universiteit van Lausanne en onafhankelijk deskundige Fred Vos elkaar bij het gerechtshof in Amsterdam van het doen van slecht onderzoek.

Het hof heeft beide heren op verzoek van de advocaat van verdachte Ahmed al-J. benoemd tot deskundige. Ze hebben mogelijke oorzaken van de brand, waarbij eind oktober 2005 elf doden vielen, bekeken en het verloop ervan geanalyseerd. Delémont concludeert dat de brand in de cel van Al-J. is begonnen, terwijl Vos meent dat het vuur in de ruimte tussen de muren van de cellen en de buitenmuur is ontstaan.

,,Ik twijfel niet aan de goede bedoelingen van de heer Vos, maar hij maakt wetenschappelijk gezien enorme fouten'', aldus Delémont. ,,Ik ben perplex dat zo iemand rapporteert voor justitie.'' Vos gaf zijn contra-expertise op het rapport van de Zwitser de titel De kunst van het weglaten mee, omdat hij vindt dat Delémont informatiebronnen links heeft laten liggen. Verder spreekt Vos tegen dat de man zich aan de voorschriften voor zulke rapportages heeft gehouden. ,,Integendeel. Er zijn zo veel normschendingen dat ik hem nauwelijks als deskundige beschouw.''

[Brandpreventist]

http://www.nu.nl/algemeen/2058253/deskundigen-bakkeleien-over-schipholbrand.html

Deskundigen bakkeleien over Schipholbrand
Uitgegeven:    11 augustus 2009 17:50
Laatst gewijzigd:    11 augustus 2009 17:50

AMSTERDAM - Twee branddeskundigen in de hogerberoepszaak rond de Schipholbrand staan niet alleen lijnrecht tegenover elkaar, ze hebben elkaar dinsdag ook afgeschreven als expert.
© ANP

Over en weer beschuldigden Olivier Delémont van de Universiteit van Lausanne en onafhankelijk deskundige Fred Vos elkaar bij het gerechtshof in Amsterdam van het doen van slecht onderzoek.

Het hof heeft beide heren op verzoek van de advocaat van verdachte Ahmed al-J. benoemd tot deskundige. Ze hebben mogelijke oorzaken van de brand, waarbij eind oktober 2005 elf doden vielen, bekeken en het verloop ervan geanalyseerd.

Goede bedoelingen

Delémont concludeert dat de brand in de cel van Al-J. is begonnen, terwijl Vos meent dat het vuur in de ruimte tussen de muren van de cellen en de buitenmuur is ontstaan.

''Ik twijfel niet aan de goede bedoelingen van de heer Vos, maar hij maakt wetenschappelijk gezien enorme fouten'', aldus Delémont. ''Ik ben perplex dat zo iemand rapporteert voor justitie.''

Weglaten

Vos gaf zijn contra-expertise op het rapport van de Zwitser de titel De kunst van het weglaten mee, omdat hij vindt dat Delémont informatiebronnen links heeft laten liggen.

Verder spreekt Vos tegen dat de man zich aan de voorschriften voor zulke rapportages heeft gehouden. ''Integendeel. Er zijn zo veel normschendingen dat ik hem nauwelijks als deskundige beschouw.''

Geen uitsluitsel

Overigens hebben de rapportages van de twee onderzoekers wel iets gemeen: ze hebben allebei geen definitieve oorzaak van de fatale brand kunnen geven. Delémont kan geen technische oorzaak aangeven en sluit daarom de mogelijkheid van menselijk handelen niet uit.

Ook Vos weet het niet. Volgens hem kan isolatiemateriaal zijn ontbrand, bijvoorbeeld doordat muizen aan elektriciteitskabels hebben geknaagd. Ook kunnen volgens hem kabels zijn beschadigd doordat ze niet juist zijn aangelegd.

Peuk

Ahmed al-J. is in juni 2007 tot drie jaar cel veroordeeld omdat hij brand zou hebben gesticht door een brandende sigarettenpeuk weg te schieten. Die peuk zou in het beddengoed terecht zijn gekomen en zo de brand hebben veroorzaakt. Zowel Al-J. als het Openbaar Ministerie ging in hoger beroep.

[Brandpreventist]

http://nrc.nl/binnenland/article2325586.ece

Deskundigen steggelen verder over Schipholbrand
Gepubliceerd: 11 augustus 2009 13:56 | Gewijzigd: 12 augustus 2009 17:25

Een 27-jarige Libiër staat deze week terecht wegens het opzettelijk stichten van brand in het cellencomplex van Schiphol-Oost in 2005. „Hij is dubbel slachtoffer”, zeggen zijn medestanders.
Door Judith Spiegel

Amsterdam, 11 aug. Sadio uit Senegal is er. En Momen uit Afghanistan, Mustafa uit Marokko. Zij verzamelen zich op de Amsterdamse Prinsengracht, voor het Paleis van Justitie om steun te betuigen aan Ahmed Al J.

Dader

Zijn medegevangen van destijds beschouwen hem niet als dader. Ook niet als hij door het hof opnieuw veroordeeld zou worden. Mustafa: „Voor mij is het belangrijk dat de waarheid boven tafel komt. Alleen dan kan ik verder met mijn leven, dat is gestopt bij de Schipholbrand. Al J. is een van ons. Hij is ook slachtoffer”.

Jo van der Spek van de actiegroep M2M (Migrant to Migrant) maakt vandaag radio-uitzendingen vanuit een oude stadsbus op de Prinsengracht. „Hij is dubbel slachtoffer”, meent Van der Spek. „Hij is verbrand, vervolgd en heeft gezien hoe zijn vrienden de dood vonden.” De sympathisanten vinden een voor een dat de Nederlandse staat ten onrechte buiten schot is gebleven.

Onderzoeksraad

De Schipholbrand werd eerder door vier instanties onderzocht. Vooral het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid leverde vernietigende conclusies op over de rol van de overheid. Bij de brand zouden minder doden zijn gevallen als de juiste veiligheidsmaatregelen waren getroffen, luidde de conclusie. Toch werd geen enkele overheidsinstantie vervolgd. Dat gebeurde alleen met Ahmed Al J. Zijn veroordeling is voor een belangrijk deel gebaseerd op zijn eigen verklaringen, die hij aflegde meteen nadat hij ontwaakte uit zijn coma. Al J. raakte zelf zwaar gewond bij de brand.

Het Amsterdamse gerechtshof heeft nu zowel de toedracht van de brand als de door de verdachte afgelegde verklaringen opnieuw laten onderzoeken. Het gaf opdracht aan branddeskundige Olivier Delémont van de Universiteit van Lausanne om „de oorzaak, het ontstaan en de toedracht van de brand” te onderzoeken.

Gisteren bleek dat Delémont in zijn rapport onderschrijft dat de brand is ontstaan in de cel van Al J. Alleen in die cel had hij een kortsluitingsspoor aangetroffen dat op het ontstaan van de brand in die cel duidde.

Contra-expert

Haaks op deze conclusie staat die van de door de advocaat van Al J. ingeschakelde contra-expert, oud-brandweercommandant Fred Vos. In zijn rapport, getiteld De kunst van het weglaten, komt Vos tot de conclusie dat het vuur begonnen is tussen de buitenwand van het complex en de muur van de cellen, en niet in de cel van Al J. Vandaag hoorde het hof Vos over deze conclusie. Gisteren liet Vos al weten dat met vertrouwen tegemoet te zien. „Waar ik me vooral over verbaas is dat onderzoekers zoals Delémont zich in dit soort zaken laten beperken in de bronnen die zij mogen onderzoeken”. Vos duidt op het feit dat het door Delémont te onderzoeken materiaal niet door hem zelf was geselecteerd. Dat deden de rechter-commissaris, de advocaat-generaal van het hof en de advocaat van Al J.

‘Ik heb verder niet veel vrienden hier’Ahmed Al J., de Libische hoofdverdachte van de Schipholbrand

Het Hof besloot gisteren bovendien dat nog een derde deskundige zal worden gehoord. Het gaat om onderzoeker Bas van den Heuvel die camerabeelden van het cellencomplex heeft geanalyseerd en door middel van geavanceerde technieken zegt te kunnen bewijzen dat er al veel eerder op de avond van de brand rook uit het gebouw kwam. Het Nederlands Forensich Instituut (NFI) heeft hierop gereageerd en gezegd dat het de methode van Van den Heuvel niet kan bevestigen. Ontkrachten kan het NFI de resultaten ook niet.

Letselschadeadvocaat

Buiten op de gracht staat ook letselschadeadvocaat Lionel Lalji. Hij behartigt de belangen van tien overlevenden en eist schadevergoeding. Niet van Al J., maar van de Nederlandse staat. Die staat weliswaar niet terecht, maar Lalji hoopt tijdens de zittingen deze week „munitie” op te doen voor een civiele claim tegen de staat. Een civiele procedure is hij nog niet begonnen. Wel schreef hij een brief aan de landsadvocaat. „Afhankelijk van zijn reactie begin ik een procedure of niet.”

En dan is er nog het rapport van de rechtspsychologen Peter van Koppen en Willem Wagenaar. In opdracht van het hof onderzochten zij de verklaringen van Al J. Wagenaar liet gisteravond in het tv-programma Nova weten dat die verklaringen wat hem betreft „niets waard” zijn. Probleem volgens Wagenaar is dat Al J. bij het ontwaken uit zijn coma in een soort delirium verkeerde. Alle informatie die hij toen kreeg, zou hij hebben kunnen opvatten als echte herinneringen die zich „in zijn geheugen zijn gaan nestelen”. Wagenaar: „Hoor je hem dan anderhalf jaar later, dan kun je er niet van op aan dat het echte herinneringen zijn.”

Al J. zit er tijdens de eerste zittingsdag ogenschijnlijk ontspannen bij. Af en toe maakt hij grapjes met zijn tolk. Tijdens de pauzes snelt hij naar buiten: naar zijn vrienden uit het cellencomplex. „Ik heb verder niet veel vrienden hier”, zegt hij. Deze week, waarin opnieuw over zijn lot wordt beschikt, vindt hij „spannend”.


Rapport op rapport
26 oktober 2005: Brand in cellencomplex Schiphol-Oost. Elf doden, tientallen gewonden.

November 2005: Arrestatie Ahmed Al J. in brandwondencentrum Beverwijk.

Januari 2006: Rapport technische recherche. Conclusie: brand ontstond in cel van Al J., geen technische oorzaak.

April 2006: Rapport Nederlands Forensisch Instituut, brand ontstond in cel Al J., geen technische oorzaak.

September 2006: Rapport Onderzoeksraad voor Veiligheid. Conclusie: brand ontstond in cel Al J. Geen technische oorzaak. Veel fouten gemaakt door betrokken instanties. Ministers Donner (Justitie, CDA) en Dekker (VROM, VVD) treden af.

Mei 2007: Rapport Deskundigen van onderzoeksbureau DGMR dat brandproeven hield. Conclusie: ongeluk, geen opzet.

Juni 2007: Uitspraak rechtbank Haarlem tegen Al J. Voorwaardelijke opzet brandstichting bewezen. Al J. veroordeeld tot drie jaar gevangenisstraf.

Oktober 2008: Begin hoger beroep. Opheffing voorlopige hechtenis Al J. Zitting geschorst, nieuw onderzoek.

November 2008: Onderzoekers Van den Heuvel en Roest komen met behulp van nieuwe computertechnieken tot andere conclusie: brand ontstond eerder op de avond, buiten cel Al J.

April 2009: Rapport Olivier Delémont. Conclusie: brand ontstond in cel Al J. Geen opzet.

Juli 2009: Rapport Fred Vos. Conclusie: brand ontstond buiten cel Ahmed Al J. Deze 27-jarige Libiër staat deze week terecht wegens het opzettelijk stichten van brand in het cellencomplex van Schiphol-Oost in 2005. Hij zou een brandende sigarettenpeuk hebben weggegooid die in het beddengoed belandde. Bij de Schipholbrand kwamen elf mensen om het leven en vielen tientallen gewonden.