Interessante discussie, die ik in mijn werk ook regelmatig hoor/zie. Een aantal overwegingen:
- De eerste cruciale beslissingen worden genomen door de meldkamer en first responders. Die eerste acties zijn bepalend voor het verdere verloop van het incident. Daar komt in eerste instantie geen OvD, noch CoPI aan te pas. Voor de eerste multi afstemming is een motorkapoverleg dan ook van groot belang. Dus eens met de steller van de openingspost dat een CoPI in die zin 'te laat' komt.
- Na ca. 10 - 30 minuten zijn er de OvD's, met een wat grotere scope over het incident. Idealiter zouden die ook moeten meedenken met de processen van andere kolommen, maar als de druk hoog genoeg is, kom je daar niet aan toe en komt de focus meer op mono te liggen. Ook hier geldt nog dat het motorkapoverleg van groot belang is (en deels overgaat van first responders naar OvD's). Afhankelijk van de regio en de personen die erin zitten, is het motorkapoverleg gestructureerd of 'los zand'. Daar zit nog heel veel verschil tussen.
- Na. ca. 30 - 45 minuten na alarmering is er het CoPI. Afhankelijk van de regio zijn dit dezelfde OvD's + multifunctionarissen óf aparte functionarissen.
Een CoPI kent een gestructureerde en - als het goed is - ingetrainde werkwijze, inclusief ondersteuning. Door die gestructureerde aanpak worden zaken minder snel over het hoofd gezien. Denk aan acties op de middellange termijn, gevolgen voor vitale infrastructuur, de nafase van een incident etc. Je komt dus niet voor nare verrassingen te staan en wordt als OvD 'ontzorgd'.
Dus, in reactie op de vraag in de openingspost:
- Met één druk op de knop komt een complete staf + faciliteiten in actie, je hoeft zelf niet te bedenken wie je allemaal zou moeten activeren (met het risico dat je iemand vergeet).
- Je wordt als OvD ontzorgd, doordat het CoPI de randvoorwaarden invult (informatie, logistiek, aflos, omgeving, communicatie, bestuur, langere termijn enz. enz.)
- CoPI kent een gestructureerde werkwijze, zaken worden minder snel over het hoofd gezien.
- Derde partijen kunnen gemakkelijk aanhaken op deze structuur.
- Een CoPI biedt doorzettingsmacht. Niet alleen intern tussen de partners, maar vooral ook om externe partijen in beweging te krijgen.
Een CoPI is er mijns inziens niet voor voor de directe operationele aansturing, dat blijft op straat. Ik ben er dan ook voorstander van om de OvD's die er al zijn de operationele aansturing te laten doen (hier en nu) buiten de bak en het CoPI, met andere bemensing, te laten kijken naar het incident met een bredere scope. Van daaruit worden de doelen bepaald en acties uitgezet. Als je de OvD's het CoPI in trekt, week je je directe operationele aansturing eigenlijk los van het incident met het risico dat je grip op operationele aansturing verliest en achterloopt op de ontwikkelingen buiten. Daarom ben ik voorstander van een aparte CoPI bezetting, bij voorkeur meer op tactisch niveau.
Over de opkomsttijd:
Als je lang genoeg wacht met opschalen, wordt de effectiviteit van een CoPI aanzienlijk minder. Vanuit dat perspectief zie je incidenten die niet worden opgeschaald, waarbij het misschien wel had gemoeten. En anderzijds zie je ook wel eens incidenten die worden opgeschaald, waarbij je denkt 'was dat nou wel nodig?'. Ik geef het je te doen als je onder tijdsdruk en met beperkte informatie die beslissing moet maken
Daarom moeten we ook waken voor het afrekenen op c.q. afkraken van GRIP opschaling, zoals Juffie ook aangeeft. Het risico bestaat dat men het dan klein wil houden, omdat dit ten onrechte als succesfactor wordt gezien. Met als risico een onvolledige aanpak van het incident.
