http://www.telegraaf.nl/binnenland/33820591/_Meer_taken_bij_leger_door_capaciteitsgebrek_politie_.html 'Meer taken bij leger door
capaciteitsgebrek politie'
TILBURG - Het leger krijgt steeds meer binnenlandse veiligheidstaken, bijvoorbeeld in de vorm van bijzondere bijstandseenheden. De belangrijkste reden hiervoor is dat de politie vaak niet genoeg capaciteit heeft en de regering de politie niet direct kan aansturen.
Dat concludeert politicoloog Michiel de Weger. Hij promoveert dinsdag 28 februari op de Universiteit van Tilburg op dit onderwerp.
De Weger beschrijft in zijn onderzoek twaalf gevallen sinds de Tweede Wereldoorlog waarin het leger taken kreeg toegewezen die ook door politie, brandweer of een andere civiele organisatie hadden kunnen worden uitgevoerd. Hij vroeg zich bijvoorbeeld af waarom mariniers en militaire scherpschutters een einde maakten aan de gijzelingen in de jaren zeventig.
Hij lichtte er vijf gevallen uit en onderzocht die nader. Daaruit blijkt dat capaciteitsgebrek de belangrijkste reden is. De regering besluit, met name in crisissituaties, vrij gemakkelijk en pragmatisch het leger een extra taak te geven.
Zo werd de Nationale Reserve in 1948 opgericht bij de landmacht, als aanvulling op een reservepolitie en ontstonden de Bijzondere Bijstandsteams in 1971/1973, omdat in die tijd alleen de krijgsmacht snel voldoende en geschikte mankracht wilde en kon leveren om zware, gewelddadige criminaliteit te bestrijden.
Een tweede reden vormt het feit dat de regering of een minister de politie niet direct kan aansturen. Bij het besluit de marechaussee mobiel vreemdelingen te laten controleren, speelde de vrees dat de regering bij inschakeling van de politie te afhankelijk zou worden van burgemeesters.
Bij de oprichting van de Nationale Reserve speelde angst voor een communistische coup mee. Bij de Bijzondere Bijstandseenheden wilde de regering dat deze direct onder de minister van Justitie zouden vallen en niet onder het gezag van de burgemeester van de plaats waar zij worden ingezet.
Het overnemen van politietaken heeft vooral gevolgen voor de Koninklijke Marechaussee, concludeert De Weger. Dit krijgsmachtonderdeel heeft inmiddels minder militaire taken dan civiele, waardoor het is 'vervreemd' van de andere delen.
De Weger vindt het daarom waarschijnlijk dat een (volgende) regering besluit deze militaire politie in de civiele te laten opgaan.De Weger concludeert dat de regering niet veel oog heeft voor de consequenties van haar handelen op lange termijn. Wanneer de politie geen extra capaciteit voor actuele problemen krijgt, blijft de binnenlandse taak van de krijgsmacht langzaam en schoksgewijs groeien.
De promovendus laat in zijn proefschrift ook zien welke strijd om invloed op de politie zich afspeelt tussen de ministeries van Binnenlandse Zaken en Justitie.
