Interessante documentatie!!
http://www.nbdc.nl/cms/show/id=642729 
SAMENVATTING
Op basis van praktijkervaringen kan gesteld worden dat het huidige beoordelingssysteem
voor brandveiligheid onvoldoende handvatten biedt voor de beoordeling van de
(gelijkwaardige) brandveiligheid van complexe gebouwen. Een andere bedenking tegen het
huidige systeem is dat de wettelijke regelingen geen wetenschappelijke basis hebben, terwijl
juist vanuit wetenschappelijk onderzoek (gelijkwaardige) oplossingen voor brandveiligheid
ontwikkeld kunnen worden.
Vanwege de beperkingen in de uitvoering van de huidige regelgeving, hebben ontwerpers en
gemeentelijke handhavers behoefte aan een systeem waarmee de brandveiligheid van deze
complexe bouwwerken beoordeeld kan worden. Met de implementatie van Fire Safety
Science en Fire Safety Engineering kan mogelijk in deze behoefte worden voorzien. Bovendien
zal het naar verwachting leiden tot meer innovatieve gebouwontwerpen en daarmee
functioneren als een innovatiegerichte benadering van brandpreventie.
Dit onderzoek gaat in op de beleidsaspecten die van toepassing zijn op de implementatie van
Fire Safety Science en Fire Safety Engineering in Nederland. Hierbij staat de volgende
vraagstelling centraal:
Welke verbeteringen en verslechteringen biedt de toepassing van een performance-based
beoordelingssysteem voor de beoordeling van de brandveiligheid van complexe bouwwerken ten
opzichte van het huidige beoordelingssysteem? En wat is de beleidsmatige innovatiebehoefte voor de
implementatie van Fire Safety Science en Fire Safety Engineering - de basis en werkwijze van een
performance-based beoordelingsysteem - in Nederland?
Gemeten vanuit het slachtofferaantal bij brand is Nederland één van de meest brandveilige
landen in de wereld. In de afgelopen dertig jaren zijn de meeste slachtoffers gevallen bij
branden in niet-complexe gebouwen. Voor dergelijke gebouwen zijn in de bouwregelgeving
prestatie-eisen, of ook wel 'prescriptieve eisen', gesteld. Verder zijn voor complexe
gebouwen functionele eisen gesteld, die moeten worden ingevuld op basis van
gelijkwaardigheid ten opzichte van de eisen voor niet-complexe gebouwen. De huidige
wetgeving is geschikt voor een performance-based benadering van brandveiligheid van
complexe gebouwen. Bij Fire Safety Engineering is echter niet alleen de wetgeving van belang.
Ook de beleidsaspecten onderzoek, onderwijs en het faciliteren van een clusternetwerk
spelen een bepalende rol voor de uitvoering van Fire Safety Engineering. Fire Safety
Engineering is namelijk de toepassing van ontwerptechnische uitgangspunten, voorschriften en
een expert oordeel dat gebaseerd is op een wetenschappelijke beoordeling van het
brandgedrag, de effecten van brand en de reactie en het gedrag van mensen, om:
• slachtoffers te beperken, evenals eigendommen en het milieu te beschermen;
• het gevaar en risico van brand evenals de effecten van brand te kwantificeren;
• de optimale beschermende en brandpreventieve maatregelen te evalueren, die nodig
zijn om de gevolgen van brand – binnen vastgelegde niveaus – te beperken.
Het performance-based beoordelingssysteem voor de beoordeling van de brandveiligheid van
complexe gebouwen bestaat uit Fire Safety Science, Fire Safety Engineering en Fire Safety
Tools. Fire Safety Science is de wetenschappelijke kennis van chemische en fysische aspecten
van brand en de aspecten van het menselijke gedrag bij brand. Fire Safety Science gaat over (i)
brandgedrag, (ii) menselijke gedag / evacuatie en (iii) interventies door hulpverleningsdiensten,
te weten blussing en redding. Deze wetenschappelijke kennis biedt de basis voor wetgeving
en voor beoordelingsinstrumenten zoals simulatiesoftware. Kennis van Fire Safety Science is
daarmee het cruciale element van het performance-based beoordelingssyteem.
8
Vanuit de innovatietheorie blijkt de aanwezigheid van extensieve kennis, in de vorm van
technologische specialisten (specialist brandpreventie en Fire Safety Engineer), een indicator
te zijn voor een succesvolle adoptie van radicale innovaties. Onderwijs in Fire Safety
Engineering is daarmee een belangrijk beleidsaspect voor de implementatie van het nieuwe
beoordelingssysteem.
En aangezien een economische vooruitgang meer en meer gerelateerd is aan de ontwikkeling
en toepassing van nieuwe kennis, bestaat er een behoefte aan communicatie, netwerken en
samenwerking tussen ontwikkelaars en gebruikers van kennis. En met de accelerende
technologische ontwikkeling en exponentiele groei van kennis is er een behoefte aan de
ontwikkeling van een geschikte beleidsmaatregel dat de transfer van kennis tussen
wetenschap en industrie faciliteert. Om kennistransfer mogelijk te maken zal een
clusternetwerk opgezet en onderhouden moeten worden.
Het conceptueel denken over brandveiligheid vormt de belangrijkste pijler van het
performance-based beoordelingssysteem. Deze wijze van benadering blijkt in de Nederlandse
praktijk momenteel als lastig te worden ervaren. Uit ervaringen uit Zweden en Groot-
Brittannië, waar het performance-based beoordelingssyssteem enkele jaren geleden is
geďntroduceerd, blijkt dat het bij de invoering noodzakelijk is om de juiste randvoorwaarden
te scheppen. De randvoorwaarden zijn:
- de partijen die de concepten gaan gebruiken moeten het belang van de concepten
onderkennen, evenals het nut van de concepten voor de resultaten van hun
activiteiten;
- er moeten duidelijke routines en gebruiksvriendelijke beoordelingsinstrumenten
beschikbaar zijn om een implementatie van de nieuwe concepten (adoptie van de
innovatie) mogelijk te maken;
- in de opleiding van de jonge, nieuwe professionals moeten de nieuwe concepten een
integraal onderdeel van het vakgebied vormen;
- de wetenschappelijke uitgangspunten voor de brandveiligheid van verschillende typen
gebouwen moeten duidelijk zijn;
- de beoordelingsinstrumenten, zoals praktijkrichtlijnen en simulatiesoftware, moeten
door de overheid zijn geverifieerd.
De beleidsmatige innovatiebehoefte voor de implementatie van een performance-based
beoordelingssysteem is hierna per beleidsaspect weergegeven.
In relatie tot wetgeving bestaat de innovatiebehoefte uit de invulling van de voorwaarde
scheppende omgevingsfactoren, te weten (i) het creëren van draagvlak bij de gebruikers in
relatie tot gelijkwaardigheid / Fire Safety Engineering, (ii) de zorg voor routine in Fire Safety
Engineering2, (iii) de zorg voor de beschikbaarheid van gebruiksvriendelijke
werkinstrumenten, (iv) het integreren van Fire Safety Engineering in de opleidingen van
brandveiligheidprofessionals, (v) het verduidelijken van de wetenschappelijke uitgangspunten
voor de brandveiligheid voor verschillende typen gebouwen en (vi) de verificatie van
beoordelingsinstrumenten door de overheid.
De innovatiebehoefte met betrekking tot onderzoek bestaat uit het equiperen van de
brandweer voor het uitvoeren van technisch brandonderzoek. Dit betekent dat
brandweerpersoneel moet worden opgeleid in het uitvoeren van technisch brandonderzoek
en voldoende middelen ter beschikking krijgt. Vervolgens zal een centrale incidentendatabank
opgezet en ingericht moeten worden en moet onderzoekscapaciteit bij brandweerkorpsen en
bij een centraal expertisecentrum beschikbaar worden gesteld.
2 Ofwel het creëren van routine in het conceptueel denken over brandveiligheid.
FIRE SAFETY ENGINEERING
EEN INNOVATIEGERICHTE BENADERING VAN BRANDPREVENTIE
9
Aangezien in Nederland nog niet is voorzien in een diepgaande (universitaire) opleiding in Fire
Safety Engineering, bestaat de innovatiebehoefte in de ontwikkeling van een dergelijke
opleiding. Het is denkbaar dat zowel behoefte bestaat aan een wetenschappelijk
georiënteerde als aan een praktijkgeoriënteerde opleiding. Een andere positief onderdeel van
de buitenlandse voorbeelden betreft het certificeringsysteem en het 'Continuing Professional
Development' (CPD) systeem voor Fire Safety Engineers. De innovatiebehoefte met
betrekking tot certificering en CPD kan vervolgens bestaan uit het vaststellen van
competenties voor Fire Safety Engineers, het aanstellen van een certificeringcommissie en het
inrichten van een CPD-systeem.
En om kennistransfer mogelijk te maken zal een clusternetwerk opgezet en onderhouden
moeten worden. Het clusternetwerk dat verbonden is aan het beoordelingssysteem voor
brandveiligheid zal moeten bestaan uit onderzoeksinstituten, opleidingsinstituten,
beleidsmakers, gebouwontwerpers, brandveiligheidadviseurs, gemeentelijke handhavers en de
ontwikkelaars van Fire Safety Engineering instrumenten.
