http://www.brabantsdagblad.nl/regios/tilburg/2385020/Het-ging-om-onze-huurders.ece'Het ging om onze huurders'
door Cyril Rosman
29 dec 2007, 03:29 - RIJEN - "Hallo, met de burgemeester. Zou u zo snel mogelijk naar het politiebureau kunnen komen!" Johan de Koster, directeur van woonstichting Leyakkers, verliet stante pede de vergadering waar hij inzat en ging naar dat politiebureau. Hij stapte middenin een mallemolen van crisisvergaderingen en persconferenties over het grootste incident waar zijn woonstichting ooit bij betrokken is geweest.
Links:
Dossier Rijen
Slideshow image
Het echtpaar Bezouw verlaat noodgedwongen het appartementencomplex aan het Architect Aartsplein en vertrekt naar een tijdelijk onderkomen in hotel Van der Valk. Foto Ingrid Bertens
VORIGE
START
STOP
1/1
VOLGENDE
Op maandag 29 oktober werd in een nieuwbouwappartement van Leyakkers aan het Architect Aartsplein in Rijen een dood echtpaar gevonden. De twee bleken om het leven gekomen te zijn door koolmonoxide-vergiftiging. Wat volgde was een pandemonium: alle andere 41 (huur)appartementen in het complex werden ontruimd, crisisteams werden geformeerd en cameraploegen rukten aan.
"Ik was rond vijf uur van kantoor vertrokken naar die vergadering. Toen waren er al wel mensen bij ons die wisten dat er twee doden waren gevonden in een huis van ons, maar het gebeurt natuurlijk vaker dat er mensen overlijden en dat wij er dan bij moeten komen om de deur open te maken" , vertelt de Koster.
Er bleek meer aan de hand. "Toen ik op het politiebureaubureau kwam was het spel al helemaal op de wagen. Wij zelf hadden geen scenario voor zoiets, het was improviseren."
Zo moesten de directeur en een club medewerkers nog diezelfde avond, die inmiddels al een flink stukje gevorderd was, onderdak zoeken voor de bewoners van de andere 41 appartementen. "Ik heb maar het eerste gedaan wat in me opkwam: Hotel Van der Valk bellen." Het lukte.
Die avond tot ver in de nacht en de dagen daarop zeker tot middernacht, draaide de molen verder. "Ik heb net de lijst onder ogen gehad met alle uren die we er in hebben gestoken: honderden uren zijn dat geweest. Maar er is niemand hier die daar een probleem van heeft gemaakt, alles kon. Ik heb zelf vooral veel gepraat: in het beleidsteam, met de bewoners en met de aannemer."
In dat beleidsteam, waarin ook de burgemeester, de brandweer en de politie zaten, vertolkte hij de stem van de bewoners. Dat was niet altijd makkelijk, zeker niet op momenten dat er besloten moest worden over het verlengen van de tijd dat de evacuees niet in hun woningen mochten.
"In dat team moet je beslissingen nemen op basis van ratio. Maar het ging wel om onze huurders. Dat heb ik wel een paar keer moeten zeggen."
Uiteindelijk moest hij die huurders tot drie keer toe vertellen dat ze voorlopig niet terug konden naar hun huizen, maar langer in het hotel moesten blijven. "Dan zeg je toch wel even tegen jezelf: Verdorie. Ik ben met lood in m'n schoenen naar ze toe gegaan."
De evacuatie was een direct gevolg van het overlijden van het echtpaar, is de mening van De Koster. Was het defect aan de cv-installatie op een minder dramatische manier aan het licht gekomen dan was er helemaal geen ontruiming gekomen.
"Dan was de onvolkomenheid (een slecht geïnstalleerde afvoerpijp, red) gewoon gerepareerd en hadden we misschien nog tegen de aannemer gezegd: check de pijpen bij de andere appartementen nog even. En dan waren de andere drie 'foute' pijpen ook vervangen."
Maar vanwege de ernst van het incident werd de volledige installatie '200 procent' gecontroleerd.
"Ik heb in alle jaren dat ik in dit vak zit nog nooit meegemaakt dat we met kleine camera's de buizen hebben geïnspecteerd. Als je dat niveau van controle in heel Nederland zou invoeren, dan staat ons nog heel wat te wachten..."
De directeur pleit nu voor 'uniforme regels' voor de installatie van cv-ketels. "Er zijn al wel regels, maar ook veel uitzonderingen, dan is ketel A bijvoorbeeld weer een apart geval en gelden er andere installatie-eisen."
Het zorgt ervoor dat een projectleider van de hoofdaannemer niet in één oogopslag kan zien of een cv wel goed is geïnstalleerd. "Wij hebben ons zelf in ieder geval voorgenomen in de toekomst uitdrukkelijk aan aannemers te vragen om inzichtelijk te maken welke controles er allemaal zijn uitgevoerd op het moment dat we een complex overnemen."
Voor de bewoners van het complex aan het Architect Aartsplein is nu vooral van belang dat ze simpelweg weer in hun eigen huis wonen. Niemand heeft tot nu toe gezegd er niet meer te willen wonen. Met een bloemstuk bedankten ze de woonstichting voor de goede zorgen. ,,Op onze beurt hebben we hen een financieel extraatje toegezegd, voor alles wat gebeurd is."
Over een tijdje gaat ook het appartement waarin het echtpaar overleed, weer in de verhuur. " Dat klinkt heel clean, maar wat moeten we anders? We hebben wel tegen de nabestaanden gezegd: neem je tijd bij het ontruimen van de woning, want we begrijpen dat het heel emotioneel is."
De ramp in Rijen
Maandag 29 oktober, 's middags: Annie en Martin Sanders worden dood gevonden in hun appartement aan het Architect Aartsplein in Rijen. Diezelfde dag nog blijkt dat ze zijn omgekomen door een koolmonoxidevergiftiging. Het echtpaar woonde sinds het weekend in de nieuwbouwwoning.
Maandag 29 oktober, 's avonds: Burgemeester Roep van Gilze en Rijen besluit 's avonds het hele appartementencomplex (42 woningen) te laten ontruimen. Veel bewoners overnachten bij familie of vrienden, anderen worden ondergebracht in Hotel Van der Valk.
30 oktober: Rond een uur of tien 's avonds, mogen de meeste bewoners weer terug hun huizen in. Inmiddels is gebleken dat een verkeerd geïnstalleerde afvoerpijp van de cv-ketel in het appartement de oorzaak is van het drama. De bewoners van vier appartementen mogen niet terug, daar is de afvoerpijp ook niet goed geplaatst.
4 november: De fout blijkt bij alle appartementen te zijn gemaakt. Omdat de reparatie ervan het complex te kwetsbaar maakt voor brand, moeten alle bewoners weer hun huis uit.
23 november: De aanpassingen nemen langer in beslag dan in eerste instantie werd gedacht. Terugkeer van de evacués wordt uitgesteld.
-28 november: De aanpassingen zijn klaar, de meeste bewoners mogen na 24 dagen weer terug hun huis in. Drie appartementen, die van het overleden echtpaar en de twee erboven worden nog niet vrijgegeven door justitie.
21 december: De laatste drie woningen zijn weer 'vrij'. Het strafrechtelijk onderzoek loopt nog. Net zoals een onderzoek van de inspectie van het ministerie van vrom. Leyakkers dient een rekening van vier ton in bij aannemer Heijmans voor extra gemaakte kosten.
