Dertig tot veertig doden per jaar mede door haperende elektronica
Auto is doodskist onder water door Charles Sanders
LEIDERDORP - Voor hoofdcommissaris Jan Stikvoort van het politiekorps Hollands Midden is de maat vol. Automobilisten lopen onacceptabel grote risico's als ze te water raken, omdat de elektronica van hun voertuig vaak al binnen twee seconden op tilt slaat. Gevolg: deuren en ramen worden hermetisch afgesloten en de auto verandert in een aqua-mortuarium.
Stikvoort, binnen de Raad van Hoofdcommissarissen belast met preventie, riep samen met landelijk verkeersofficier Koos Spee twee jaar geleden in deze krant al dat door het gedraal van de industrie levens verloren gaan. Sindsdien is er veel gepraat maar weinig gedaan. "Dat moet afgelopen zijn", zegt Stikvoort. "In januari 2010 koopt de politie duizenden nieuwe auto's, de aanbesteding zal in het teken staan van veiligheid. Als een importeur kan aantonen dat elektronische kastjes die deuren en ramen aansturen waterdicht zijn ingekapseld, is dat voor ons van groot belang. Nu al rijden onze wagens rond met Amerikaanse sloten, zonder zogeheten 'safelock'. Ik maak me vooral zorgen om de argeloze burger."
Verdrinken
Jaarlijks raken 800 auto's te water, waarbij tussen de dertig en veertig automobilisten om het leven komen. En terwijl het aantal verkeersdoden in Nederland daalt, is dat bij dit soort ongelukken niet het geval. Mensen verdrinken vaak omdat ramen en deuren blokkeren. Veel nieuwe auto's zijn van ontsnappingshamertjes voorzien, maar dat is zeker geen garantie voor een veilige vlucht.
"Je moet die hamer in een hoek van de zijruit slaan, en behoorlijk hard ook, om weg te kunnen komen", stelt Stikvoort. "Als die ruitbediening nu tien minuten onder water blijft functioneren, ben je van het probleem af. Zo moeilijk kan dat anno 2009 toch niet zijn... Zodra mensen bewusteloos raken en hulp van buiten moet komen, krijgt bijvoorbeeld de brandweer de deuren niet open. Er spelen zich onder water drama's af." Bijvoorbeeld recent, toen een agenthondengeleider met zijn Opel Vectra in Friesland te water raakte. De man kreeg portier noch raam open, waarna hij de ruit met twee schoten uit zijn dienstpistool vernielde en kon vluchten. Voor de ongelukkige diensthond kwam hulp te laat, omdat de achterklep muurvast was vergrendeld.
Tot frustratie en woede van de politie beschikt de branche over een recent onderzoek naar de gevaren, uitgevoerd door de Hogeschool Arnhem. Van de twintig benaderde importeurs weigerde alleen Opel medewerking. Hoofdcommissaris Jan Stikvoort: "Ik heb het zelfs met de wet openbaarheid bestuur geprobeerd, maar we krijgen alleen wat vage en algemene resultaten. Dat het goed mis is met de elektronica onder water wisten we al door eerder onderzoek van het Duitse Dekra, waartoe wij opdracht gaven. Maar nu bekend is welk specifiek merk relatief veilig is onder water en welk merk juist niet, gooit men de deur dicht..."
Volgens ingewijden komt dat omdat het onderzoek weliswaar in opdracht van het ministerie van Verkeer en Waterstaat werd uitgevoerd, maar hebben de importeurs absolute geheimhouding bedongen. Namens die importeurs stelt RAI-woordvoerder Harold Bresser dat er "mogelijk gevoelige informatie naar buiten zou kunnen komen en dat deelnemende partijen onderling hebben afgesproken niet op details van het onderzoek in te gaan". De wens van de politie om alle voertuigen met waterdichte elektronicakastjes uit te rusten, wordt door de branche amper serieus genomen. Dat zou slechts een gevoel van schijnveiligheid geven, omdat er altijd iets met systemen kan gebeuren, eenmaal onder water. Fabrikanten menen dat veiligheidshamertjes de beste garantie vormen om uit een auto te komen.
"Veel te gemakkelijke manier om je zo van het probleem te distantiëren", meent politieman Ben Zegwaard. Hij adviseert de Raad van Hoofdcommissarissen in deze zaak en zegt: "Natuurlijk helpt zo'n hamer, maar het is niet zaligmakend. Wat als je knock-out bent en hulp van buitenaf de deur niet open krijgt? Bovendien kunnen mensen op de achterbank vaak helemaal niet bij dat voorraam komen. Het zou veel simpeler zijn als elektrische ramen en centrale vergrendeling blijven functioneren."
Geheim
De politie zal de 'geheime' onderzoeksresultaten opvragen bij degenen die straks in de race zijn om de nieuwe dienstauto's te leveren. "Vooraf eisen we veilige sloten en waterbestendige elektronica", zegt Zegwaard.
"Twee ervaren collega's zaten laatst onder water vast in hun auto, ze konden geen kant uit", vertelt de politie-expert. "De deuren bleven dicht. Uiteindelijk wist iemand van buiten af de ruit in te slaan. Als je de deurbekleding van de meeste auto's verwijdert, zie je de bedrading open en bloot liggen. Niets is geïsoleerd. We moeten die conclusies over negentien van de twintig belangrijkste automerken hebben. Voor de politie, die 24 uur per dag naar buiten moet, maar in feite natuurlijk ook voor de gewone burger. We zijn hier sinds 1998, toen drie collega's van district Zaanstreek Waterland in hun dienstauto verdronken, mee bezig. Minstens dertig doden per jaar, reken maar uit hoeveel levens gered hadden kunnen worden als er toen wél was ingegrepen."
VVD'er Fred Teeven kent inmiddels het dossier 'auto te water' en is geschokt over het geheimhouden van onderzoeksresultaten. Samen met zijn collega Charlie Aptroot gaat hij minister Eurlings (Verkeer en Waterstaat) om opheldering vragen. "Ik begrijp Jan Stikvoort en Koos Spee volledig. Het is buitengewoon treurig dat dit soort informatie door het kabinet buiten beeld wordt gehouden. Blijkbaar is de invloed van die importeurs groot. Dat kan natuurlijk niet als er levens in het geding zijn. Geen smoesjes of uitstel meer, maar antwoorden en actie."
Bron: Telegraaf
