Bij mijn vorige functies als ambtenaar rampenbestrijding bij de gemeenten Liesveld (ZH) en daarna Dordrecht heb ik ruime ervaring met gesprekken met geloofsgemeenschappen over hun rol in de rampenbestrijding. Ik heb er zelfs een interview voor Radio 1 over gehad.
Vooral in kleine plaatsen is de (christelijke) kerk erg belangrijk voor veel bewoners, dus is er van oudsher al een samenwerking tussen de kerkelijke gemeenten en de wettelijke gemeenten, op allerlei vlakken. In de gemeente Liesveld (toen zo'n 9000 inwoners) hoefde de samenwerking ook niet geformaliseerd te worden. Behoefte aan informatie was er wel, en daarover waren goede contacten. Bij zo'n informatiebijeenkomst heb ik toen ook dominee Jan Berkhout uitgenodigd.
In Dordrecht was mijn ervaring ook bekend en was één van mijn eerste opdrachten om dit ook daar te organiseren. Bij zo'n bijeenkomst heb ik een dominee van een ziekenhuis ik meen in Eindhoven (ik weet zijn naam niet meer) uitgenodigd. Hij was namelijk initiatiefnemer van een formalisering in die plaats. Waar we al snel tegenaan liepen was dat de christelijke gemeenschappen van zichzelf goed georganiseerd zijn en ook veel samenwerkten op andere vlakken. Maar andere geloven, zoals de islam, hindoeïsme e.d. zijn/waren toen sowieso in Nederland niet georganiseerd. Dordrecht is met zo'n 120.000 inwoners veel meer multicultureel dan Liesveld. De christelijke organisaties wilden zelf het iniatief nemen om ze erbij te trekken, maar dat is nooit gelukt.
Wat inderdaad een rol speelt is wat we in de rampenbestrijding ook wel planfixatie noemen. Als gemeente wilden we in Dordrecht natuurlijk samenwerken met de geloofsgemeenschappen, maar wat konden ze bieden? Niet alleen qua taken, maar ook qua organisatie. Dat kun je als gemeente/veiligheidsregio niet voor ze verzinnen, dat moesten ze zelf organiseren. Ook dat is nooit uit de verf gekomen...
Ergio conclusio denk ik dat geloofsgemeenschappen in bepaalde plaatsen/wijken wel een rol kunnen spelen, maar dat is afhankelijk van hoe ze georganiseerd zijn en hoe groot hun rol is binnen die plaats/wijk. Ze kunnen overigens twee soorten rollen vervullen: de voorgangers als geestelijke zorg (niet te verwarren met PSHOR) en de gemeenschappen als vrijwillligersorganisatie met gebouwen en mensen om fysieke opvang te verlenen.